Yapay zeka teknolojisi gazeteciliği etkileyecek mi?

İstanbul Medipol Üniversitesi Muhabere Fakültesi Talim Üyesi Doç. Dr. Berrin Kalsın, yapay zekanın gazetecilik ortamında tasarrufa yönelik, “Bu bahiste en çok tartışılan nokta, gazetecilerin işlerinden olacağı, yani istihdam sorunu oldu. Fakat her ne kadar algoritmalar, temel habercilik pratiklerini devralsalar da haberin her vakit kişisi dokunuşa muhtaçlığı olduğu bir gerçek.” dedi.

Hayatın çabucak derhal her meydanına dokunan yapay zekanın en çok etkilediği yerlerden biri iş yerküresi olarak öne çıkarken, üretimden pazarlamaya her dalda şirketler, yapılarını yapay zekaya nazaran şekillendirmeye devam ediyor.

Yapay zekanın tesirini göstermeye başladığı meslek öbeklerinden biri de gazetecilik… Sair yerlerin yanında şimdi çok gündeme gelmese de kimi medya şirketleri, şimdiden yapay zeka ile haber yazımına başlamış durumda.

Birleşik Krallık’ta 2019’daki seçimlerde BBC’nin seçim sonuçları öne çıkan denemelerden biri olurken, BBC, Boris Johnson’un zaferi ile sonuçlanan seçim gecesi yayımlanan yaklaşık 700 haberin yapay zeka tarafından yazıldığını açıkladı.

BBC açıklamasına nazaran, yapay zekanın Galler’in lisanı Galce ve İngilizce olarak yazdığı haberler, yayımlanmadan evvel bir editör tarafından denetim edildi. Yapay zekanın yazdığı 700 haberde, hangi yerde kimin önde olduğu ve sandıkların ne kadarının açıldığı üzere haberlere mahal verilirken, geçmiş periyotlardaki oy nispetleri da karşılaştırıldı.

Yapay zekanın gazetecilik meydanına girmesi ile akıllara gelen birinci sorulardan biri “yapay zekanın hangi tıp gazeteciliği yapabileceği” oldu. Geçen ay Microsoft’un, Microsoft Haber ve MSN tertiplerindeki kimi gazeteci ve editörleri işten çıkarma kararı alması bunun daha yüksek sesle sorulmasına neden oldu.

The Verge sitesinde taraf alan habere nazaran, kelam konusu karar, Microsoft’un MSN.com, Edge internet tarayıcısı ve haber tatbikinde gösterilecek haber ve içerik seçimini yapay zeka ile yapma planına yönelik bir adım olarak ön plana çıkıyor. 

“Birçok gazeteci, yapay zekanın çalışma koşullarına ne üzere kolaylıklar getireceğinden habersiz” 

İstanbul Medipol Üniversitesi Muhabere Fakültesi Talim Üyesi Doç. Dr. Berrin Kalsın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yapay zeka meydanındaki gelişmelerin acilen hemen her kesimde büyük değişimlere yol açtığını ve bu değişimlerin daha da ilerleyeceğini söyledi.

Yapay zeka teknolojisinin nasıl tesirleri olabileceği üzerine uzun vakittir tartışmaların sürdüğünü tabir eden Kalsın, “Bir kesim, ‘bu teknolojilerin kişilerin hayat biçimlerini kolaylaştıracağını’ söylese de öbür bir kesim ‘insanlığın bu gelişmelerle çok ziyade olumsuzluk yaşayacağı’ kanısında.” dedi.

Kalsın, gazetecilik özelinde ise tartışmaların, bu teknoloji sayesinde gazetecilerin işsiz kalma tehlikesi üzerine ağırlaştığını belirterek, şunları kaydetti:

“Aslında birçok gazeteci, yapay zekanın çalışma koşullarına ne üzere kolaylıklar getireceğinden habersiz. Yapay zeka, temel manada sorun çözme ve lisanı meale üzere hizmetleri yanına getiriyor. Bu noktada haber üretiminde monotonluktan kurtulma, temel haberleri hikayeleştirme üzere özellikleri mevcut. Hasebiyle algoritmalar, temel işleri yaparak bir manada gazetecilerin hususî haberlere daha ziyade devir ayırmalarına imkan sağlıyor. Örneğin, sesten metne çevirme araçları saatlerce deşifre için verilen uğraşı ortadan kaldırıyor. Bunun dışında ikaz sistemiyle haberde yanlış giden noktalar rahatlıkla yakalanabiliyor yahut daha evvel haberleştirilmemiş hususlar tekrar bu teknoloji sayesinde keşfedilebiliyor. Bununla birlikte bugünlerde çokça konuştuğumuz dezenformasyon yahut geçersiz haberler tespit edilebiliyor.”

“Araştırmacı gazeteciliğe her devir muhtaçlık duyulacak”

Doç. Dr. Berrin Kalsın, yapay zekanın tıpkı kişiler üzere kusur yapabilme mümkünlüğünün da göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulayarak, “Tabii bu noktada kontrol ögesi tekrar devreye giriyor. Bu bahiste en çok tartışılan nokta ise gazetecilerin işlerinden olacağı, yani istihdam sorunu oldu. Fakat her ne kadar algoritmalar, temel habercilik pratiklerini devralsalar da haberin her vakit kişisi dokunuşa gereksinimi olduğu bir gerçek.” halinde konuştu.

Kalsın, tahlil, kıymetlendirme yahut yorumlama üzere özelliklere münhasıran araştırmacı gazetecilikte her devir muhtaçlık duyulmasının bu kaygıların aslında bir manada alansız olduğunu gösterdiğini kaydetti.