‘WhatsApp kümelerine üyelik de piyasa dolandırıcılığı hatasına iştirak olabilir’

SPK, Facebook, Twitter üzere toplumsal medya mecraları ile WhatsApp, Telegram üzere pratiklerde oluşturulan üyelik bazlı kümeler üzerinden haklarında daha evvel SPK tarafından cürüm duyurusunda bulunulan ve süreç yasağı getirilen bireylerin bölge aldığı kümelere üye olanların, suça iştirak ettiği kabul edilerek piyasa dolandırıcılığı kapsamında ele alınacağını duyurdu.

SPK’nın 13 Temmuz tarihli bülteninde şu tabirler taraf aldı:

“Facebook, Twitter üzere toplumsal medya mecraları ile Whatsapp, Telegram v.b. pratiklerde oluşturulan üyelik bazlı kümeler üzerinden aralarında haklarında daha evvel Şuramız tarafından piyasa dolandırıcılığı, inancı berbata kullanma hatası dâhil pek çok kabahat fiilinden ötürü kabahat duyurusunda bulunulmuş ve süreç yasağı getirilmiş insanların de bulunduğu, Konseyimizce yetkilendirilmiş yatırım danışmanlığı ve gibisi anamal piyasası faaliyeti müsaadesi olmayan kişi yahut şahıslarca, yatırımcıların yönlendirilerek mağdur edilmeye yönelik fiillerin devam ettiği ve laf konusu kümelere üye olan bireylerin 6362 sayılı SPK kanunun “Piyasa Dolandırıcılığı” başlıklı 107/1 hususunda tanımlanan suça iştirak kapsamında sorumluluklarının doğabileceği konusunda bilgilendirilmelerine karar verilmiştir.”

6 ay vadeyle muvakkat süreç yasağı cezası verildi

SPK, açığa satışa ait yaptığı duyurusunda da, “sermaye piyasasında yatırım yapan yatırımcıların inançlı bir ortamda yatırım yapabilmelerini teminen, piyasada gerçekleştirilen süreçlerin gözetim ve teftişlerinin daima olarak yapıldığını” vurguladı. 

Duyuruda bu gözetim faaliyetleri neticesinde Telegram v.b. pratiklerde oluşturulan üyelik bazlı gizli kümeler üzerinden yapılan süreçlerde kuşkulu bulunan şahıslar hakkında kapital piyasası mevzuatı uyarınca 14.07.2020 tarihinden başlamak üzere borsalarda 6 ay müddetle süreksiz süreç yasağı uygulanmasına karar verildiği aktarıldı.

Tıpkı duyuruda, “Facebook, Twitter üzere toplumsal medya mecraları ile Whatsapp, Telegram v.b. pratiklerde oluşturulan üyelik bazlı kümeler üzerinden yatırımcıların yönlendirilerek mağdur edilmeye çalışıldığı ve laf konusu kümelere üye olan yatırımcıların bu kümeleri yönlendiren şahıslar tarafından işlenen hatalara iştirak kapsamında sorumluluklarının doğabileceği ve yaptırımların uygulanacağı” vurgulandı.

SPK, dün açıkladığı kararda başkaca 7 aracı kurum ile 18 yatırımcıya açığa satış süreçleri nedeniyle 16,7 milyon TL ceza verdi.

‘Nedenlerine bakılmalı’

Finansal strateji danışmanı Recep Atakan, hususla ilgili Twitter’dan yaptığı açıklamada, “SPK’nın dün aldığı karar ile toplumsal medya üzerinden yatırımcıları yetkisiz ve berbat niyetli yönlendirenlere ağır para cezası öngörmesi çok yanlışsız fakat aslında bu hadiseye da sonuçları üzerinden değil sebepleri üzerinden bakmakta yarar var. Küçük yatırımcı neden bu yolu tercih eder? Aracı kurumların disiplini istisnasız değerli başlangıç olacaktır. Küçük yatırımcının yazışma kümesi üyeliği suçlaması bataklıkta sivrisinek avlamak.” tahlilinde bulundu. 

Şubat ayında da toplumsal medya uyarısı yapılmıştı

SPK, toplumsal medya ve üyelik bazlı gizli kümeler üzerinden yatırım tavsiyesi verenlere yönelik hukuksal süreçlerin başlatılacağına dair bu yılın şubat ayında da ikazda bulunmuştu.

“Piyasa Dolandırıcılığı” niteliğinde fiilleri işleyenler ve birlikte hareket edenler hakkında tüzel süreçler başlatılacağı belirtilmiş, bu şahıslara 5 yıla kadar mahpus cezası isteneceği aktarılmıştı.

Heyet, 4 Haziran’da yaptığı ihtarda da, “Gruplarda yatırımcıların zarara uğradığı görülmekte olup, bu bireylere itibar edilmemesi değer arz etmektedir” denilmişti.

Ama dün yayımlanan kararda bu kümelere üye olmanın da suça iştirak sayılacağı aktarıldı.

‘Tazminat sorumluluğu doğar’

Avukat, Prof. Dr. Erol Ulusoy, 20 Haziran tarihli Milliyet zaviye yazısında bu kümelerde birlikte hareket edenlerin bilinçli olarak cürüm işlemek emeliyle kurulan örgüte üye olma cürmünü oluşturabileceği uyarısında bulunmuştu:

“Borsa WhatsApp kümesini ‘piyasa dolandırıcılığı’ emeliyle kuranlar dışında birtakım üyelerin,

deyim tarafındaysa ‘kokuyu’ alıp, tavsiye edilenin aksisini yaparak, gayri üyelerin zararına kâr elde etmelerinde cezai olarak bir hata öge bulunmasa da tüzel sorumlulukları bulunacaktır.

“Çünkü hukukun temel prensiplerinden olan Uygar Kanun’un md 2 ve 3’teki dürüst davranma ve iyiniyet unsurları gereği, küme üyelerinin iyiniyetlerini berbata kullanarak, onların servetlerini kendi malvarlıklarına aktarım edecek süreçleri yapmaları tazminat sorumluluğu doğurur.”

2018 yılında 676 bin lira ceza

SPK, 2018 yılında toplumsal medya üzerinden pay senedi operasyonlarına birinci defa müdahale ederek ceza vermişti.

Toplumsal medyadan Martı Otel İşletmeleri paylarıyla ilgili yanlış ve yanıltıcı paylaşımlarda bulunduğu ve kelam konusu paylaşımlardan evvel ve sonra payda süreç yaptığı tespit edilen Mehmet Atakan Demir, 676 bin 803 lira idari para cezasına çarptırılmıştı.