Bir zırhlı böceğin ezkaza üstüne basabilirsiniz, fakat tasa etmeye gerek yok. Zira ona hiçbir şey olmaz. İsterseniz arabayla üzerinden geçin, yeniden de ziyan veremezsiniz. Dış iskeleti, hayvanlar alemindeki en sağlam iskeletlerden biri. Ve bilim insanları artık bu iskeletin nasıl olup da bu kadar güçlü olduğunu öğrendiklerine inanıyorlar.
Nature mecmuasında yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, zırhlı böceğin şaşırtan ezilme direncinin sırlarını ortaya çıkardı ve böceğin biyolojisinden yararlanarak yeni ultra sert materyaller üretilebileceğini düşünüyorlar.
Zırhlı böcek birinci bakışta pek etkileyici görünmüyor: Biraz kömürleşmiş bir kayaya benzeyen koyu, girintili çıkıntılı bir dış iskelete sahip. Fakat bu dış görünüşünün altında, birkaç yapısal mucize yatıyor. Birçok böcek çeşidi uçabilir ve kanatları gözetici, sert bir kabuk olan elytra ile kaplıdır. Uçmak, böcekler için olağanüstü bir savunma düzeneğidir ve yırtıcılardan kaçmalarına müsaade verir, lakin zırhlı böceklerin kanatları yoktur ve uçamazlar. Bu yüzden bir tehlike karşısında meyyit taklidi yaparlar ve kendilerini korumak için dış iskeletlerine güvenirler.
Bu küçük “tankları” incelemek için araştırma takımının bir üyesi olan Jesus Rivera, böcekleri yakaladı ve laboratuvara getirdi. Birinci olarak, araştırmacılar böceğin dış iskeletinin beden tartısının 39.000 katı olan yaklaşık 150 Newton kuvvetine dayanabildiğini keşfettiler. Öteki üç böcek çeşidi, yalnızca yarısı kadar dirençliydi.
Pekala bu özel dış iskelet neden bu kadar güçlü? Araştırma grubu böceğe mikrobilgisayarlı tomografi ismi verilen özel bir 3D görüntüleme tekniği kullanarak baktı. Bilhassa de zırhlı böceğin elytra’sı mercek altına alındı. Çünkü, uçamayan bir böcek olarak olağanda kanatlarda bulunan elytra’ya sahip olması ilgi cazipti. Araştırma sonucunda elytra katmanının dış iskelet ile iç içe geçmiş olduğu ortaya çıktı.
Araştırmacılar bu yapıyı birbirine bağlanan bir yapbozun kesimleri üzere tanımlıyor. İki yapboz kesimi birbirine tutunduğunda en zayıf nokta, kesimlerin “boyun” olarak isimlendirilen kısımlarıdır. Lakin bilgisayar modellerinde ortaya çıkan şey, bu noktalarda kırılmamın olmadığı, bunun yerine bu irtibat noktalarının baskıyı tüm dış iskelete dağıtacak formda aktardığı oldu. Buna ek olarak, zırhlı böceğin elytra’sının kimyasal bileşimi, uçan bir böceğinkinden biraz farklı. Böceğin dayanıklılığını artırabilecek daha yüksek bir protein konsantrasyonuna sahip üzere görünüyor.
