Avrupa Birliği ülkelerinde geçerli olan “unutulma hakkı” Kişisel Bilgileri Muhafaza Konseyi’nin geçen hafta aldığı karar ile Türkiye’de de geçerli olmaya başlayacak.
Şahsî Bilgileri Müdafaa Heyeti’nden yapılan açıklamaya nazaran, kimi vatandaşlar,kurula başvurarak, çeşitli internet sitelerinde yer alan haberlerde geçen isim ve soy isimlerinin ya da haberlerin Şahsî Bilgilerin Korunması Kanunu kararları kapsamında silinmesini talep etmişti.
Mağduriyetlere sebep olan içerikler nedeniyle alınan karara nazaran, arama sonuçlarının indeksten çıkarılmasına yönelik taleplerle ilgili öncelikle arama motorlarına müracaatta bulunulacak. Data sorumlusu arama motorlarının bu talepleri reddetmeleri yahut müracaat sahibine karşılık vermemeleri halinde ilgili bireylerce konseye şikayette bulunabilecek. Bireyler,kurula müracaatta bulunurken birebir vakitte direkt yargı yoluna da gidebilecek.
Kalsın, yaptığı açıklamada şahsî bilgilerin korunması hakkı ile unutulma hakkının birbirleriyle ilişkili kavramlar olduğunu söyledi.
Her iki hakkın temelinde de bireyin şahsî dataları üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabilmesi mantığının yattığını söyleyen Kalsın, “unutulma hakkı”nın AB Komitesi tarafından hazırlanan 2012 tarihli birinci taslak metinde yer aldığını vurguladı. Kalsın şunları söyledi:
“Bu taslak metnin 17. Hususunda Unutulma ve Silinme Hakkı (Right To Be Forgotten and To Erasure) başlığıyla bireye, ferdî bilgilerin silinmesini sağlama ve daha fazla yayılmasını engelleme konusunda bir talep hakkı tanınmıştır. Kısaca “unutulma hakkı”, dijital hafızada yer alan ve bireylere ilişkin rahatsız edici her türlü ferdî içeriğin, tekrar bireylerin talebi üzerine bir daha geri getirilemeyecek biçimde ortadan kaldırılması/silinmesi olarak tanımlanmaktadır.
“İtibar yönetimi” kapsamında düzenlene
Avrupa Bilgi Müdafaa Heyeti, Genel Data Müdafaa Yönetmeliği kapsamında ‘unutulma hakkı’ kriterleri ile ilgili bir dizi kılavuz yayınlamıştır (Guidelines 5/2019). Bu unsurlar bireyin hak talebinin hangi kriterler kapsamında sağlanabileceğine ve sürecin nasıl gerçekleşebileceğine açıklık getirmektedir. Bu hak ile bireyler arama motorları tarafından endekslenen sayfalarda yer almamak ve hatırlanmamak için ‘itibar yönetimi’ kapsamında kendileri ile ilgili çıkan olumsuz haber, yorum ve içeriklere ulaşılabilirliği ortadan kaldırmak isteyebilirler.
2014-2019’da Google’a gelen 845 bin 501 unutulma hakkı talebinin yüzde 45’inin kaldırıldığını ve bu sayede üç milyondan fazla ilişkinin silindiği belirten Kalsın,” Günümüz dijital dünyasında bazen önemsenmeyecek kadar küçük hadiseler umulmadık biçimde büyüyerek toplumsal medyada yer bulabiliyor ve bu durum şahsî haklara ziyan verebiliyor. Bu üzere durumlarda bireyler hukukun onlara tanıdığı haklardan yararlanabiliyor. Lakin bazen kişi ve kurumların denetiminin dışında dijital ortamlardan gelişen bu hadiseler arama motorlarından silinse dahi toplumsal hafızadan silinemiyor. Bu da unutulma hakkının, aslında çevrimdışı vakitlerden kalma insani bir gereksinim olduğunu bizlere hatırlatıyor.” değerlendirmesini yaptı.
