Şen, Türksat AŞ’nin vazifelerinden birinin hem bilişim ve bağlantı altyapısını gerçekleştirmek hem de uydu pazarında bölgesinin başkan haline gelmek olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:
“Bunları yerine getirmek için bilhassa kapasitelerimizi artırıyoruz. Bu işin iki boyutu var, birincisi ulusal egemenlik haklarımızın korunması ve kazanılması, ikincisi de bununla ticari kıymet oluşturmak. Bu kapsamda yeni uydularımızı bilhassa Türksat 5A ve 5B’yi yeni kapsama alanlarında kullanmak üzere tasarlıyoruz. Mühendislik süreçlerini tamamlayarak, uzaya gönderiyoruz.”
Türkiye’nin şu anda 42 ve 50 derecelerde uydularının bulunduğunu söz eden Şen, Türksat 5A’nın ise 31 derecede hizmet vereceğini ve kelam konusu yörüngedeki tüm yörünge haklarının korunmasını sağlayacağını lisana getirdi.
Şen, uzayda yörünge ve frekans bantları olmak üzere iki değerli faktörün olduğuna dikkati çekerek, “Biz, yeni yörüngelerde, farklı frekans bantlarında Türkiye’mizin gelecekte kullanmak için gereksinim duyacağı haberleşme altyapısına yönelik yatırımlarımızı evvelce planlayarak, gerçekleştirmiş oluyoruz. Türksat 5A, son teknolojiyle ve daha fazla kapasiteyle yeni bir yörüngede, farklı alanları kapsayacak biçimde uzaya gönderilecek. Böylelikle uzaydaki yerini alarak, kapsama alanlarımızın genişlemesini sağlayacak.” diye konuştu.
“Türksat 5B, 3A ve 4A’nın yükünü alacak”
Şen, Türksat 5B’nin de değerli bir misyonu olduğunu, şu anda hizmet veren Türksat 3A ve 4A üzere yayıncılığın yükünü taşıyan iki uyduya hem yedeklilik sağlayacağını hem de bilhassa büyük bir internet kapasitesiyle Türkiye’nin karasal altyapıyla erişilemeyen yerlere ulaşacağını anlattı.
Kelam konusu uydunun bilhassa havacılık ve denizcilik bölümlerinde yerini alacak halde uzaydaki kapasitenin kullanılmasını da sağlayacağını vurgulayan Şen, “Örneğin buradan Amerika’ya giderken uçaklara karasal altyapının erişemediği okyanuslarda, uydular vasıtasıyla genişbant internet hizmeti sağlıyoruz. Dar gövdeli uçaklarımız da kendi güzergahlarında güneye gerçek giderken Türksat 5B’nin kapsama alanında internet hizmeti alacak.” sözlerini kullandı.
“Türksat 5A MENA Bölgesi’ni de kapsayacak”
Şen, Türksat 5A’nın şu anda hizmet veren haberleşme uydularını destekleyecek biçimde hizmet sunacağını, Türkiye’nin yanı sıra batısındaki ve doğusundaki ülkeler ile MENA Bölgesi denilen Orta Doğu ve Kuzey Afrika’yı kapsayacağını kaydetti.
Türksat 5A’nın yeni “Ku” frekans bandına sahip bir uydu olduğunu ve kapsama alanına Güney ve Orta Batı Afrika’yı dahil ettiğine dikkati çeken Şen, Türksat 5B’nin, Türksat 3A ve 4A uydularına yedek olacağını söyledi.
Şen, Türksat 5B’nin sağlayacağı katkıya ait şu bilgiyi verdi:
“Türksat 5B’nin 53 Gbps üzere yüksek bilgi iletim kapasitesi sayesinde Türkiye, MENA Bölgesi üzere Orta Doğu, Kuzey Doğu Afrika, Nijerya, Güney Afrika, Akdeniz’in büyük bir kısmı ile Ege Denizi’ni kapsayan geniş bir coğrafyada ülkelerin bilgi haberleşme altyapısını oluşturacak. Türksat 5B’nin kapsama alanlarını planlarken hem Türkiye’nin ulusal egemenlik haklarını korumak hem de ulusal egemenlik haklarıyla kıymet yaratmak hedefini güttük. Kelam konusu uyduyu şirketin sürdürülebilirliği açısından hem de bundan sonraki yatırımlara kaynak yaratması açısından pazarın yöneldiği konuları da içerek halde kapsama alanlarını belirledik.”
Şen, uydunun kapasite olarak başkalarıyla karşılaştırıldığında, teknolojinin muhakkak istikrarları içinde çalıştığına işaret ederek, “Uydunun üst hudut yükü var. O yükünü nasıl kullanacağınız sizin elinizde. Şayet uydunun ömrünü uzatmak istiyorsanız, yeni teknolojiler buluyorsunuz ki elektrik itkinin bize getirdiği teknoloji, uydunun yükünü hafifletiyor. Uydunun bu hafifliğinden ortaya çıkan fırsatı da siz daha fazla frekans bandı ve daha fazla uydu kapasitesi ortaya koyarak değerlendiriyorsunuz. Bu da şu demek, haberleşme altyapısına daha fazla katkı sağlıyorsunuz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Sebepli yahut sebepsiz kusur telafi edilemez”
Uydu teknolojilerinde tek hakkın olduğunu ve aygıt uzaya gönderildikten sonra geri alınma imkanının bulunmadığını vurgulayan Şen, sebepli yahut sebepsiz yanılgının telafi edilemediğini söyledi.
Şen, önemli ekonomik maliyeti olan bu sistem hasebiyle uyduların, üretim basamağından yörüngeye gittikten sonraki 1 yıla kadar olan sürecin üretici şirket tarafından sigortalandığını ve Türksat 5A ve 5B’nin de birebir halde Airbus tarafından sigortasının yapıldığını tabir ederek, şöyle konuştu:
“Uyduların öteki süreçlerinde, ömrü boyunca çeşitli sebeplerden vazifesi yerine getirmemesinden kaynaklanan maddi ziyanları karşılamak için de mevcut uydularımızı sigortalıyoruz. Şu anda uzayda ‘depris’ denilen sebebi aşikâr olmayan parçacıkların uydulara ziyan verme ihtimali her geçen gün artıyor. Bu da bizim uyduların sigortalanması noktasında ehemmiyet kazanıyor. Zira devletin kaynağını kullanıyoruz, o kaynağı riske atmamak gerekiyor. Burada şöyle bir sistem izliyoruz, Türkiye kısa mühlet evvel Türkiye Sigorta şirketi kuruldu. Biz de çabucak kendileriyle irtibata geçtik ve onlarla çalışmaya başladık. Bundan sonra Türkiye’nin mevcut uyduları olan Türksat 3A, Türksat 4A ve Türksat 4B, bir Türk şirketi tarafından sigortalanacak. Yani kendi öz kaynaklarımız, Türk şirketinin kasasına geçecek. Bundan sonra da Türkiye’nin daha düzgün yerlere gitmesi için yararlı işlere vesile olacak. Bunu yaparken de ulusal gayelerimizi ve menfaatlerimizi gözetiyoruz.”
“Türksat 5A, aralıkta gönderiliyor”
Şen, Türksat 5A uydusunun gelecek ay fırlatılacağını bildirdi.
Farklı boyutlarda ve formlarda yapılan uydunun, fırlatma esnasında ve sonrasında rastgele bir hasar oluşmadan vazifesini yerine getirmesi için hassas test süreçlerinin olduğunu belirten Şen, birçok bağımsız değişkene bağlı olarak fırlatma tarihinin belirlendiğini lisana getirdi.
Şen, Türksat 5B uydusunun ise 2021’in ikinci çeyreğinde fırlatılmasının planlandığını aktararak, teknolojik ve teknik süreçlerin sözlerle şekillendirilmesinin mümkün olmaması nedeniyle tampon vakit aralığının bırakılması gerektiğini söyledi.
Cenk Şen, burada kıymetli olan mevzunun hak kaybına uğramadan, ulusal egemenlik alanlarını belirleyen frekans aralıklarına ve yörüngelere vaktinde uyduları götürmek olduğunu bildirdi.
“Türkiye uzay teknolojilerinde önemli çaba gösteriyor”
Teknolojinin değişmesine bağlı olarak her şeyin değiştiğine işaret eden Şen, teknoloji yarışında yer alması gereken Türkiye’nin, bilhassa uzay teknolojileri konusunda önemli çaba gösterdiğini söz etti.
Şen, kelam konusu eforlar doğrultusunda Türksat 6A ile ilgili çalışmaların başlatıldığını anımsatarak, bu uydunun TÜBİTAK Uzay’ın proje koordinatörlüğünde Türk şirketleri tarafından yapıldığı bilgisini verdi.
Türksat 6A’nın 42 derecede hizmet vereceğini aktaran Şen, uydunun içinde bulunan birçok kesimin Türk mühendisler tarafından tasarlandığını, ana gövdesini oluşturan modelle ilgili test çalışmalarının başladığını vurguladı.
Şen, ileride beklenmedik durumlarla karşılaşmamak için çok önemli test metodolojilerinin takip edildiğini, bunların hiçbir basamak atlanmadan çok önemli biçimde hem dokümante edildiğini hem de tekrarlandığını anlattı.
Uydunun, TUSAŞ denetimindeki USET’te üretim faaliyetlerine devam edildiğini belirten Şen, “Türkiye’nin yerli ve ulusal uydusu Türksat 6A’nın 2022’de uzaya gönderilmesini planlıyoruz.” dedi.
Türksat AŞ olarak kendilerine tevdi edilen ulusal egemenlik haklarının korunmasına yönelik misyonu, önemli bir formda yerine getirmeye çalıştıklarını vurgulayan Şen, şunları kaydetti:
“Bunları yerine getirirken attığımız her adımın, aslında Türkiye’nin geleceğine yönelik olarak ehemmiyet taşıdığının farkındayız. Bu ciddiyetle ve hassasiyetle davranıyoruz. Türksat 5A ve 5B’nin üretiminde bizi markadaşlarımız şahsen takip ettiler. Bununla bir arada genç mühendislerimize de uydunun teorik ve pratik manada üretimine ait eğitim aldırdık. Bu arkadaşlarımız, önümüzdeki yıllarda kesime yönelik muhtaçlık duyulan insan kaynağı gereksiniminin karşılanmasında değerli bir vazife üstlenecekler.”
