Türkiye’nin uzay yatırımları artarak devam edecek

ROKETSAN Genel Müdürü Murat İkinci, şirketin uzay çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Şirketin, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından Türkiye’nin uzay programını gerçekleştirmek üzere görevlendirildiğini belirten İkinci, 2015’te geliştirdikleri sistemlerle uzaya erişime ait faaliyetleri hayata geçirdiklerini söyledi.

İkinci, uzaya birinci erişimi 2018’de bir sonda roketiyle sağladıklarını anımsatarak, Türkiye’nin birinci uzaya erişiminde 130 kilometrelik uzaklığa çıktıklarını bildirdi.

Murat İkinci, şöyle konuştu:

“Yıl sonu prestijiyle yeni denememizi gerçekleştireceğiz. Evvelki fırlatmada deneyemediğimiz ve bu müddet içinde geliştirdiğimiz itki sistemlerinin, hareket denetim sistemlerinin, itki idare sistemleri üzerindeki birtakım aviyonik sistemlerin test ve denemeleri yapılmış olacak. Bundan sonraki evrede ise birinci maksadımız, kısa mühlet içinde 100 kilogramlık bir yükü 400 kilometredeki yörüngeye yerleştirebilecek ve ülkemizi ‘kendi uydusunu kendi yörüngesine yerleştirebilecek ülke’ statüsüne eriştirecek çalışmanın tamamlanması olacak. Bunun için de bilhassa yakıt teknolojileri konusunda ROKETSAN kendi imkanlarıyla ve sanayinin bütün imkanlarını kullanarak geliştirme yapıyor. Buradaki temel gaye, büsbütün kendi mühendislerimizle, ekosistemimizle, partnerlerimizle bu türlü bir çalışmayı nihayetlendirebilecek etaba gelebilmek.”

“Taahhütleri vaktinde gerçekleştireceğiz”

Gidişata bakıldığında Türkiye’nin bu çalışmalardan çok başarılı sonuçlar elde edebileceğini söylemenin mümkün olduğunu vurgulayan İkinci, “Türkiye uzayda yeni bir oyuncu. Ortadaki arayı kapatabilmesi için çok ağır bir gayret içinde olması lazım. Zira çok temel teknolojileri ulusal ve yerli olarak gerçekleştirebilmek için çok fazla insan gücü ve çalışmaya gereksinimimiz var. Gelinen noktada ROKETSAN, SSB’nin ve Türkiye’nin uzay programına olan taahhütlerini yerine getirdi. Bundan sonraki evrelerde da taahhütlerini vakit kısıtları da dahil olmak üzere, yerli ve ulusal imkanlarla geliştirmeye devam edecek.” sözlerini kullandı. 

Uzaya erişim noktasında hem Türkiye’nin gereksinimlerini karşılamayı hem de milletlerarası alanda çok saygın bir uzay şirketi olmayı hedeflediklerini lisana getiren İkinci, teknoloji geliştirme çalışmalarının yanında uzaya erişimi sağlayacak mühendislik ve insan gücünü oluşturmak üzere de çalışmalar yürüttüklerini ve bu sayede Türkiye’nin uzay programının çok süratli biçimde ilerleyeceğine inandıklarını kaydetti.

“Mevcut kabiliyetler üst düzeye çıkacak”

Şirketin uzay teknolojilerine yönelik yatırımlarına ait de bilgi veren İkinci, şu değerlendirmede bulundu:

“Bundan sonraki kademelerde üst düzey maksatları yerine getirmek üzere çok önemli yatırımlar altına girilecek. Bunların bir kısmı şu anda devletimiz tarafından destekleniyor. Sayın Cumhurbaşkanı’mız ve SSB bu işin önemli destekçilerinden. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın vermiş olduğu talimatlarla yatırımlarımızı hızlandırdık. Bundan sonraki 1-2 sene içinde bilhassa 400 ve 400 kilometre ötesindeki yörüngelere ulaşabilecek büyük motorları yerli ve ulusal imkanlarla geliştirmek üzere çok önemli bir yatırım programı içindeyiz. ROKETSAN mevcut kabiliyetlerin çok daha üst seviyeye çıkartılacağı, çok daha büyük ve güçlü motorların yerli ve ulusal imkanlarla gerçekleştirileceği bir yatırım planlaması içerisinde. SSB ve Cumhurbaşkanlığımız uyumunda yol haritasını oluşturuyor. Bu yol haritası işlemeye başladı. Önümüzdeki devirde çok daha üst düzey motor, itki ve roket sistemlerinin geliştiğini ve bunların alanda operasyonel olarak çalıştığını göstereceğimiz bir süreç bizleri bekliyor.”

Bunların önemli yatırımlar olduğunu, uzay programlarının milyarlarca dolarlık kaynak gerektirdiğini belirten İkinci, son 5-6 yılda Türkiye’nin bilhassa bu bahse kaynak ayırma ve kaynağı harekete geçirmede rastgele bir eksiklik hissettirmediğini söyledi. İkinci, “Bundan sonraki periyotta de badire olacağını düşünmüyoruz. Çalışmalar tüm süratiyle devam edecek.” dedi.

“Çok farklı alanlarda katkı yapacak”

Murat İkinci, uzay için yapılan çalışmaların ikili kullanım açısından da çok önemli artılarının olacağını değerlendirdiklerini söyledi.

Bilhassa uzaya insan, araç gönderilmesi ve araştırma yapılması konusunda ROKETSAN’ın yaptığı çalışmaların çok önemli bir ön hazırlık içereceğini vurgulayan İkinci, şöyle devam etti:

“Türkiye’nin bundan sonraki uzay haritasında bu ve gibisi birçok faaliyetin olacağını kıymetlendiriyoruz. Mevcutta yapmış olduğumuz çalışmaların da çok farklı alanlara tesiri olabilir. Bilhassa uzaydaki radyasyon tesiri ve dayanımları, oradaki ortamla ilgili olarak yüksek dayanımlı sistemlerin ortaya çıkartılması, tıpkı vakitte ulaştırma, sıhhat hatta tarım üzere alanlarda da çok farklı açılımlara yol açabilecek teknolojileri ülkemize kazandıracak. Şu anda önceliğimiz Türkiye’nin uzaya erişimini sağlamak fakat burada elde edilecek teknolojilerin çok farklı alanlarda da ülkemize katkı yapacağını pahalandırmak yanlış olmaz.”

“Kabiliyetli firma sayısını artırmayı hedefliyoruz”

Murat İkinci, tüm bu çalışmalarda ROKETSAN’ın en büyük gücü, bir arada çalıştığı paydaşlardan aldığını vurguladı.

Bu gücün daha üst düzeye çıkartılması için paydaşlarının teknik kapasitelerinin artırılması gerektiğine dikkati çeken İkinci, şunları kaydetti:

“Yetiştireceğimiz insan gücü ve paydaşlarımızla oluşturacağımız teknolojik güç, önümüzdeki periyotta Türkiye açısından çok daha önemli bir yükselme noktası olacak diye kıymetlendiriyoruz. İş ortaklarımızla olan münasebetlerimize çok değer veriyoruz. ROKETSAN ile birlikte çalışan, birlikte üreten firmaların sayısını artırmaya çalışıyoruz. Bilhassa ulusallık ve yerlilik konusunda çok önemli uğraş içindeyiz. Bu çalışmaları uzay programı kapsamında da genişleterek kabiliyetli firmalarımızın sayısını artırmayı hedefliyoruz.”