Türkiye yılı derin bir inanç kaybı ile sonlandırıyor. TUIK’in karma göstergelerden oluşan Ekonomik İtimat Endeksi 2 aydır arkası gerisine gerileyerek yılı 86.4’te kapattı. 100’ün altında kıymetler iktisada duyulan güvensizliğin sözü.
TUIK websayfasında yer alan açıklama şu formda
Ekonomik inanç endeksi 86,4 oldu
Ekonomik inanç endeksi Kasım ayında 89,5 iken, Aralık ayında %3,5 oranında azalarak 86,4 kıymetine düştü. Ekonomik itimat endeksindeki düşüş, hizmet, perakende ticaret ve inşaat kesimi inanç endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı.
Hizmet bölümü itimat endeksi bir evvelki aya nazaran Aralık ayında %9,2 oranında azalarak 70,4 kıymetini, perakende ticaret kesimi inanç endeksi %7,8 oranında azalarak 87,6 bedelini, inşaat kesimi inanç endeksi %7,2 oranında azalarak 73,3 kıymetini aldı. Tüketici itimat endeksi tıpkı düzeyde kalarak 80,1 bedelini, gerçek kesim (imalat sanayi) inanç endeksi %2,8 oranında artarak 110,4 bedelini aldı.
Ekonomik İnanç Edneksi’nde aydan-aya sabit kalan bir gösterge Tüketici İnancı. Tüketici Güveni’nn BloombergHT’nin anketinde de ölçebiliriz. Bakalım son data ne diyor:
Bloomberg HT Tüketici İnanç Ön Endeksi Aralık ayında ayında bir evvelki ayın kesin endeksine nazaran yüzde 12 artarak 68,90 pahasını aldı, endeks böylelikle 5 yılın taban düzeyinden döndü.
Gerçek kesim itimat endeksi bu kurallarda nasıl arttı?
FÖŞ Aralık’ta %2.8 yükselen Gerçek Kesim İtimat Endeksi’ni şöyle değerlendirmişti.
Kapasite kullanım oranı ise, Aralık ayında bir evvelki aya nazaran 0,2 puan azalarak yüzde 75,6 oldu. Mevsimsel tesirlerden arındırılmış kapasite kullanım oranı (KKO-MA), bir evvelki aya nazaran 0,1 puan artarak yüzde 75,4 oldu.
Buna karşılık kapasite kullanım oranı ölçümüne giren 23 kesimden 13’nde üretim azaldı.
Gerçek Kesim İtimat Endeksi’nde sabit sermaye yatırım niyetinde yükseliş optimist, buna rağmen, toplam siparişler 2 aydır düşüyor.
Büyük ölçüde imalat endüstrini kapsayan Gerçek Kesim İnanç Endeksi’nde yükseliş, ticaret ve üretim koşullarını yansıtmaktan çok, aşının uygulanmaya başlaması ve yeni iktisat grubunun inanç kazandırıcı adımlarının tesirini yansıtıyor diyebiliriz. GSYH bilgilerinde son 4 bilgi periyodunda (1 yıldır) stoklarını artıran sanayi kesiti, bu sefer de işlerin çabuk düzleceği algısına kapılmış olaiblir. Fakat, sitemizde yer alan TUIK Aralık Sektörel İtimat Endekslerinde gerileme, sanayi kesitinin stok artış suratının daha da ivmeleneceğini hatırlatıyor.
Sektörel İnanç Endeksleri Aralık ayında şöyle bir seyir izledi. Mevsim tesirlerinden arındırılmış inanç endeksi Aralık ayında bir evvelki aya nazaran; hizmet bölümünde %9,2, perakende ticaret bölümünde %7,8 ve inşaat dalında %7,2 azaldı.
İhrcat pazarlarında ise mütant virüse karşı sokağa çıkma yasakları ve ekonomik faaliyet kısıtlamalarının siparişlere yansıması beklenebilir.
Son olarak, geçmiş 3 aya ilişkin beklentilerin fakat kısmen gerçekleşmesi, ankete katılanların bir iyimserlik sanrısı içinde olduğunun işareti.
FÖŞ’ün 2021 Türkiye İktisadı Kestirimleri
2021’E GİRERKEN TÜRKİYE VE DÜNYADA EKONOMİK RİSKLER
Prof. Dr. Veysel ULUSOY : TÜİK Enflasyonuna Karşı Gerçek Enflasyonu ENA Küme Ölçüyor
Dr Fulya Gürbüz: İktisatta büyümenin anahtarı aşıda
