FNSS Umumî Yöneticisi Nail Kurt, şirketin yürüttüğü girişimlere ait basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına yönelik önlemleri en üst seviyeye çıkararak çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Kurt, “Şu ana kadar 2 teknisyen arkadaşımızda geçtiğimiz haftalarda dışarıdan alınma kaynaklı Kovid-19 tespit edildi. Sıhhatleri konumunda. Birebir servise binen, mesaide birlikte olan arkadaşlarımızdan yaklaşık 40 kişi karantinaya alındı. Kendilerinden bir şey çıkmadı. 1000 insandan 2 vakayla bu süreci geçiriyoruz.” dedi.
Beklenen ve imzalanan girişimlerin gecikmesi üzere nedenlerle satışlarda bu yıl yüzde 15 civarında düşüş öngördüklerini tabir eden Kurt, şöyle konuştu:
“Bunun asıl nedenini Kovid-19 olarak açıklamak yanlış olur. Mahsusen Hususî Maksatlı Taktik Tekerlekli Araç Girişimi ve Zırhlı Muharebe Aracı Modernizasyon Girişimi’nde T0’ın (projenin fiili başlangıcı) gecikmesini ana etkenler olarak görüyoruz. Kovid-19 manasında çok büyük bir tesir bugüne kadar olmadı. Asıl tesirleri 6 ay, 1 senelik vadelerde görülebilir.”
Kurt, ortaya çıkacak tesirleri de sadece olumsuz olarak düşünmemek gerektiğini söyledi.
“Savunmadaki ivmeyi kaybetmemek lazım”
Savunma endüstrisinde 30-35 yılda yaratılan bir ekosistem bulunduğuna ve son yıllarda çok önemli bir ivme kazanıldığına işaret eden Kurt, “Bu ivmeyi kaybetmemek lazım. Zira tekrar ayağa kaldırıp yürütmek çok sıkıntı ve maliyetli olur. Bu ekosistemi yürütecek ve sürdürülebilirliği sağlayacak tedbirlerin alınması gerekiyor. Olduğu üzere devam etse tedbir almaya gerek yok lakin girişimlerde daralma, küçülme dalın küçülmesine yol açabilecek daralmalar çok büyük ve olumsuz tesirler yaratabilir. Girişimlerin devam etmesi, finansmanlarının sağlanmasıyla tesirler minimize edilebilir, çok aza çekilebilir.” tabirlerini kullandı.
Ekonomik zorluklara karşın girişimleri yürütmenin mümkün olduğunu vurgulayan Kurt, geçmişte benzeri devirler yaşandığını ve üstesinden gelinebildiğini anlattı. Kurt, dalın geleceği açısından, girişimlerin devamı ve yeni işlerin verilmesiyle sürdürülebilirliği sağlayacak tedbirlerin alınması gerektiğini lisana getirdi.
Yurt dışındaki müşterileri açısından petrol gelirlerinin kıymetli olduğuna dikkati çeken Kurt, petrol fiyatlarının düşük seyretmesinin ihracat konusunda zorluklar yaratabileceğini kaydetti.
FNSS yurt dışında yeni girişimlerin peşinde
Kurt, yurt dışındaki faaliyetlerine ait de haberler verdi ve ihracat planlarında rastgele bir değişiklik öngörmediklerini bildirdi.
Umman’da devam eden girişimin ötesinde, tesis kurulumunu da içeren, görüşmeleri süren bir girişim bulunduğunu belirten Kurt, Malezya’da yeni girişim peşinde olduklarını söyledi. Kurt, Malezya’da Pars 4×4, Nurol Makina’nın Ejder Yalçın araçlarına ilgi bulunduğunu, zırhlı muharebe aracı Adnan’ın modernizasyon ve yükseltmesine muhtaçlık duyulduğunu, 8×8 araçların satış sonrası desteğine yönelik arayışların sürdüğünü anlattı.
Endonezya’da orta yük sınıfı tank Kaplan MT için yeni mukavele imzaladıklarına işaret eden Kurt, 1,5-2 yıllık süreçte daha büyük sayılarda sipariş almayı öngördüklerini söz etti. Kurt, 30 ton üzerinde yüke sahip yeni nesil zırhlı muharebe aracı ve silah kulesi muhtaçlığının da bulunduğu haberini vererek, bunların da portföylerinde mahal aldığını aktardı.
Güney Kore’de Seyyar Yüzücü Hamle Köprüsü’ne yönelik ihalenin devam ettiğini, 2020’in birinci aylarında sonuçlanmasını beklediklerini ve ümitli olduklarını vurgulayan Kurt, Güney Amerika’da, Türk cumhuriyetlerinin birkaçında ilgilendikleri girişimler bulunduğunu vurguladı.
Silah Taşıyıcı Araçlar Girişimi
Silah Taşıyıcı Araçlar Girişimi kapsamında bugüne kadar 26 araç teslim edildiğini bildiren Kurt, şu değerlendirmede bulundu:
“Bunlardan son ikisi OMTAS füzeli kulelerle teslim edildi. ROKETSAN’ın geliştirdiği OMTAS’lar da araç üzerinde envantere antitank konseptiyle girmiş oluyor. Süratli bir teslimat programımız var. Kovid-19 salgınından etkilenmemesi için de tüm tedbirleri aldık, teslimatlar tüm süratiyle devam ediyor. Yıl sonuna hakikat Pars 4×4’te OMTAS kuleleriyle teslimata başlanacak. Onun da kalifikasyonları ufak bir prosedür dışında tamamlandı, muvaffakiyetle geçti. Girişim pek güzel gidiyor. İnşallah büyük bir muvaffakiyetle tamamlanacak tıpkı biçimde. Meydandan aldığımız haberler de pek hoş. İnşallah devamı gelir diye bekliyoruz.”
Zırhlı Amfibi Hamle Aracı (ZAHA) için sonbahar başında kalifikasyon testlerine tam süratiyle başlayıp gelecek yılın ortasında tamamlamayı amaçladıklarını söz eden Kurt, “Seri üretimler 2021 sonu, 2022 başı itibarıyla tamamlanacak, 27 araç teslimatı yapılacak.” dedi.
Motorun maliyetteki üleşi ve yerli motor arayışı
Nail Kurt, zırhlı araçların üretim maliyeti içinde motorun hissesinin yüzde 5-15 olduğunu, araçlardaki yerli ek orantısının da yüzde 60 seviyesinde bulunduğunu söyledi.
Bu yerlilik nispetini “iyi” olarak nitelendiren Kurt, “Burada yurt içinde teknik imkanları, teknolojisi olmadığı için üretilmiyor diye algılamamak lazım. Ekonomik fizibilite nerede varsa oradan da alıyorsunuz. Bu motora, yüksek kalibre bir silaha indirgenebiliyor.” diye konuştu.
Türkiye’nin bu bahisteki arayışlarına değinen Kurt, şunları kaydetti:
“Bugüne kadar neden yerli motor takmadınız, yok da onun için takmadık. Ürettiğim 100 araca motor tasarlayıp üretseydim şu anda FNSS tarafında burada farklı bir tesis bulurdunuz, batardık. Özel Maksatlı Taktik Tekerlekli Araçlar Girişimi çok şık bir örnek. Burada FNSS ismine bir gurur vesilesi vardır. Bütün riskleri aldık, şu anda kara sistemlerinde yerli motor kullanacağım ve bu eseri bu türlü vereceğim diyen tek firma FNSS. Hasebiyle fırsatı gördüğümüz anda riskleri alarak üzerine gittik. TÜMOSAN da bu hususta iddialıydı, 350 beygir motorları vardı, bunun 450 ve 550 beygire çıkabileceğine inandılar, bu çalışmaları yaptılar. Motor bitmiş, test edilmiş, kalifiye olmuş değildi. Burada önemli mealde TÜMOSAN, FNSS ve Savunma Sanayii Başkanlığı elini taşın altına koydu. Burada önemli bir risk var. Olacağı söyleniyor, biz de yakından takip ediyoruz. Çok yakın iç içe çalışıyoruz. Biz kesinlikle 450 beygir yahut onun gerektirdiği spesifikasyonlara, aracın en son performansını sağlayacak bir motoru yapacağız. Gayrı tahlillerimiz de var, yıllardır yabancı güç kümeleriyle araç yapıyoruz. Bu sefer bunu denemek boynumuzun borcu diye baktık, bu riski aldık. Olmayacak diyenler çok. Tamam, biz de kamçılanıyoruz, düzgünce yapacağız inadına giriyor iş. Yapar, yapamazsınızdan ziyade daima birlikte buna destek olmak lazım.”
Girişimde geliştirme periyodu çalışmalarının devam ettiğini belirten Kurt, “Konsept olarak kanıtlanmış bir şey var ortada. Fiiliyatta testlerde nasıl sonuç alınacağına dair çalışmalar devam ediyor. İnşallah 2-3 hafta içinde çok kritik bir dönemeç daha açılacak. 450 beygirle ilgili bir tahlili fiziken de göreceğiz diye planlıyoruz, bu yıl sonu çok olasıdır. Önümüzdeki yıl içinde bir araçta görmemiz ve testlere başlanması da çok olasıdır.” sözlerini kullandı.
Kişisiz kara araçları konusunda muhtaçlık makamlarının yürüttüğü konsept çalışmalarını beklediklerini ve buna tutarlı tahliller üzerinde çalıştıklarını aktaran Nail Kurt, 4’üncü nesil Pars aracı çalışmaları kapsamında tartı avantajına sahip yeni aracın IDEF 2021 fuarında sergileneceğini bildirdi.
