Trenleri ASELSAN’ın geliştirdiği özel ‘beyin’ yönetecek

ASELSAN, raylı sistemler alanında geliştirdiği elektronik tahlillerle yurt dışı bağımlılığı sonlandırıp ihraç edilebilecek eserler oluşturdu.

Elektrikli raylı ulaşım çizgilerinin hem kent içinde hem de kentler ortasında yaygınlaşması süratli, emniyetli, konforlu ve güç verimli raylı ulaşım gereksinimini öne çıkarıyor.

Buna paralel olarak, bu muhtaçlığın karşılanmasında kritik rol üstlenen elektrik-elektronik, denetim ve haberleşme teknolojisi tabanlı bileşenlerin raylı ulaşım sistemlerindeki hissesi da giderek artıyor.

Yeni kuşak trenlerde yüksek emniyet ve güvenilirlik düzeyine sahip Tren Denetim ve İdare Sistemi ile dağıtık Cer (Çekiş) Sistemi üzere ileri teknolojili bileşenler ön plana çıkıyor. Raylı araçlarda yer alan kritik teknolojilerden birçok ileri güç ve denetim elektroniği ile bilgisayar ve bilgi teknolojileri tabanlı olarak vazife yapıyor. Bu kritik teknolojilere dayalı bileşenlerin maliyeti, araç toplam maliyetinin yüzde 50’sine ulaşıyor.

Özgün yazılım ve algoritmalarla yüksek güvenlik

Türkiye ve memleketler arası alandaki muhtaçlıkları dikkate alan ASELSAN, bir müddettir kelam konusu teknolojilere yönelik faaliyet yürütüyor.

ASELSAN, Türkiye’nin saatte 160 kilometre sürate sahip birinci elektrikli tren setleri için Tren Denetim ve İdare Sistemi ile Cer Sistemi geliştirdi.

Daha evvel ithal edilen kelam konusu sistemler, ASELSAN tarafından yürütülen geliştirme faaliyetlerinin sonunda yurt dışı pazarlara ihraç edilebilecek düzeye geldi.

Tren Denetim ve İdare Sistemi, trenin merkezi idaresini sağlayan “beyin” fonksiyonu görüyor. Sistem, özgün yazılım, donanım ve algoritmalarla yüksek güvenliği sağlayacak formda tasarlandı.

Sistem temelde aracın hızlanma, yavaşlama (frenleme), durma, kapı denetimi, yolcu geçişleri ve ışıklandırma üzere hayati ehemmiyete sahip fonksiyonlarını denetlerken, iklimlendirme ve yolcu bilgilendirme üzere konfora yönelik alt sistemleri de yönetiyor.

330 bin satır kod

Modüler yapıda tasarlanan ve yüksek emniyet ile güvenilirlik düzeyine sahip olan Tren Denetim ve İdare Sistemi bilgisayarı; mimarisi, denetim, emniyet ve güvenilirlik algoritmaları, donanımı ve gömülü yazılımı ile tümüyle özgün olarak ortaya koyuldu.

Sistem donanımları, senaryoları, araç yazılımı ve diyagnostik bilgisayar ASELSAN tarafından özgün tasarlandı ve geliştirildi.

Bu süreçte 70’ten fazla ASELSAN mühendisi misyon alarak 30 temel senaryo kümesi oluşturdu ve kodladı. Geliştirilen senaryo kodları, kullanıcı arayüzleri, yazılım test kodları ve kod geliştirme sürecini otomatize etmek için kodlanan Grafiksel Kullanıcı Arayüzü ile yaklaşık 330 bin satır kod yazıldı.

Elektrikli tren setlerinin kritik bileşenlerinden olan Cer Konvertörü ve Yardımcı Güç Ünitesi, Dişli Kutusu, Cer Motoru ve Transformatörü için ASELSAN tarafından anahtar teslim tahliller oluşturuldu. Cer Konvertörü ve Yardımcı Güç Ünitesi ASELSAN tarafından, Cer Sistemi ile ilgili öteki alt sistemler yerli firmalarla birlikte ulusal imkanlarla geliştirildi.

ASELSAN yerleşkesindeki test altyapılarında test edilen donanım ve yazılımlar daha sonra üretilen birinci tren setine entegre edildi. Araç üstü testler ise devam ediliyor.