Engin Yılmaz, doğuştan görme engelli. Görmeyen bir birey olmasının kendisi için bir farklılık olduğuna inanan Yılmaz, 41 yıllık ömrüne sığdırdığı başarılarla dolu hayatıyla başka engellilere de umut oluyor. Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji ve Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık kısımlarını çift ana kısım öğrencisi olarak bitirdikten sonra, Bilişsel Psikoloji alanında yüksek lisansını tamamlayan Yılmaz, son olarak 2016 yılında yeniden Boğaziçi Üniversitesi Yetişkin eğitimi alanından doktorasını aldı. Hala Boğaziçi Üniversitesi’nde, Marmara Üniversitesi’nde ve MEF Üniversitesi’nde dersler veren Yılmaz, tıpkı vakitte GETEM’in yöneticiliğini yürütüyor.
Yılmaz, AA muhabirine, doğuştan görme engelli olduğunu ve muvaffakiyetinin sırrının da çok çalışmak ve okumak olduğunu söyledi. Yılmaz, “Körlük ve sağırlık yalnızca bir farklılıktır. Bunu mahzur haline getiren tıpkı kitaplarda olduğu üzere bize yaşatılan engellenmişliklerdir. Herkese tavsiyem hayatlarını bir tek engellilik ya da engelli olmamak üzerinden okumak yerine hakikaten bir şeyler yapmaya çalışsınlar. Erişilebilirliğin bir hak olduğunu kavrasınlar.” diye konuştu.
GETEM’in 2006 yılında kurulduğuna değinen Yılmaz, şunları kaydetti:
“GETEM’in hedefi, o yıllarda kurulurken aslında görmeyenleri internetle buluşturmak ve internet üzerinden kitaplarla buluşturmaktı. O güne kadar da sesli kitaplar vardı elbette lakin daha evvel bu kitaplar kasetlere okunuyordu. GETEM’in ve bu alanda kurulan birkaç kütüphane bu sistemi internete taşıdı ve dijital ortama sesli kitapları taşıdı. Böylece görmeyenler de herkes üzere internet imkanlarından yararlanarak 7-24 saat kitaplarını indirebilme imkanına kavuştu.”
“GETEM kurulduğunda elimizde 300 civarından kitabımız ve 200 civarında üyemiz varmış.” diyen Yılmaz, kelamlarına şöyle devam etti:
” 2006 yılından bugüne internet kütüphanesinin artmasıyla bugün 8 bine yaklaşan üye sayısına ve 45 bin kitaba ulaştık. Bu kitapların 20 bin civarı istekli okuyucularımız tarafından seslendirilmiş sesli kitap. 2 bin üzerinde GETEM’de bize kitap seslendiren kayıtlı istekli okuyucumuz var. En son kayıtlı istekli okuyucu sayısı olarak 2 bin 500 üzerine çıktık. Yalnızca Türkiye’den değil dünyadan da istekli okuyucularımız var. Hollanda, Avusturya, ABD’den öbür ülkelerden de okumalar geliyor. İstekli okuyucular sesli kitapla seslerini de ölümsüzleştiriyorlar.”
Pandemide sesli kitap talebi
Pandemi devrinde istekli okuyucuların uzaktan meskenden kitap okumaya devam ettiklerine dikkati çeken Yılmaz, “Pandemi birçok kurumun işlerini yavaşlatmış olabilir fakat GETEM’in işlerini yavaşlatmadı. Bilhassa Mart, Haziran periyodunda, pandeminin Türkiye’de en ağır olduğu periyotta, GETEM kitaplarında önemli bir artış oldu. Geçen yılın tıpkı periyoduyla karşılaştığımızda yaklaşık yüzde 30-40 oranında daha fazla kitap okunmuştur.” diye konuştu.
İstekli okuyucuların pandemi periyodunda meskenden kitapları okumaya devam ettiklerine işaret den Yılmaz, kelamlarına şöyle devam etti:
“Pandemin başladığı Mart ayında herkes meskenlere kapandı. Uzaktan istekli okuyucularımız ise okumaya devam etti. O periyot konutta GETEM uygun bir alternatif oldu. Bu süreçte işlerimiz arttı. İstekli okuyucular heryerden kitap okuyabiliyorlar. Sessiz bir ortamınız olsun, kaydınız pak olsun. Çok harika, kusursuz bir diksiyon, tiyatral yetenek üzere bir kaygımız yok. İşin ciddiye alınmasını istiyoruz. Deneme kaydının gerisinde istekli okuyucularımız başlıyor.”
İstekli okuyucular sesli kitapları görme engellilerin talepleri doğrultusunda seçtiklerini lisana getiren Yılmaz, sesli kitabın görme engelliler için değerine değindi. Yılmaz, “Sesli kitap göremeyenler için bilgiye erişim kaynağı. Maalesef hala yayınevleri, kitaplarını yalnızca belli yeti farklılıkları bireylere nazaran planlıyorlar. Kitapların aslında tamamının raftan çıktığı anda, benim de erişebileceğim çeşitli formatlarda, bu ne olabilir sesli kitap, PDF, elektronik, sunulabilirdi. Bununla ilgili hala o noktaya gelemedik. GETEM, bunu sağlıyor.” tabirlerini kullandı.
“Gönüllülük sesiniz aracılığıyla oluyor”
İstekli okuyuculardan Birsen Çoban, yıllarca özel kesimde müşteri hizmetleri idaresinde çalıştığını ve gerçekleştirmek istediği diksiyon ve seslendirme eğitimini aldıktan sonra da tavsiye üzerine GETEM’e kitap seslendirmek için gittiğini anlattı. Çoban, şunları söyledi:
“GETEM’e giderek, bir deneme seslendirmesi yaptım o anda, beğenildi. Sonra da sistemde Engin Bey’in anlattığı üzere ilerledim. Her hafta aksatmaksızın size gün ve saat veriyorlar, oradaki kabinlerde, o saatte gelip okuyorsunuz. Onlarla tanışıyorsunuz ve buluşuyorsunuz. Çok şey öğretti GETEM bana. Kitap okumak, bilhassa GETEM için okumak, hayatımın önceliklerinden biri oldu. Yalnızca sesinizle bir gönüllülük hizmeti yapıyorsunuz. Öbür gönüllülük hizmetlerinde bu türlü imkanlarınız yok. Siz de varolan bir şeyi sunuyorsunuz. Bu çok büyük memnunluk. Artık pandemi devrinde de sesli kitap okumam arttı. Çalıştığım için zorlanıyordum, şu an konuttan katılabilmem daha rahat oldu.”
İstekli okuyucu olarak sevdiği bir şeyi yaptığını lisana getiren Çoban, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ben istekli okuyucuyum ve sesimin tınısının yeterli gitmesi lazım. Bu yüzden sorumluluk hissimi çok geliştirdi. Verdiği memnunluğu anlatamam. Katlanmış bir memnunluk. Sesiniz var ve âlâ kullanıyorsanız kabul görüyor. Siz o insanların hayatına giriyorsunuz. ‘Bu kitabı okumanızı istiyorum. sizinle tanışmak istiyorum.’ diyor. Bundan daha fazlasını öteki gönüllülükte hisseder miyim bilmiyorum.”
