Cep telefonu numarasının son hanesinde bulunan sayının bir altına ya da üstüne denk gelen, sahibi bilinmeyen numaraya bildiri gönderilmesine dayanan “Numara komşusu” akımında, özel bilgilerin paylaşılması ve şahsî bilgilerin kapalılığı nedeniyle türel sorunların yaşanabileceği uyarısı yapıldı.
Bilişim hukuku alanında çalışmalar yapan Avukat Rıdvan Yıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hiç tanımadığı birine yalnızca numara komşusu diye bildiri gönderme akımının gitgide yaygınlaştığını söyledi.
Görünüş prestijiyle bir numaraya “selam” yahut “merhaba” yazmanın bir hata ya da hak ihlali üzere görünmediğini belirten Yıldız, “Ancak görünüş ile ortaya çıkaracağı sonuçlar türel açıdan çok farklı olabilir. Numara komşusuna bildiri akımının devamında bildiri ısrarı sürebilir. Bu noktada, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 123’üncü unsurunda düzenlenen ‘huzur ve sükunu bozma’ hatası oluşabileceği üzere cinsel taciz üzere cürümler da ortaya çıkabilir. Yeniden bu bildiriler yüzünden insanların münasebetleri ziyan görebilir, diğer problemler doğabilir. Kolay bir ileti üzere görünen bir aksiyon, öngörülemeyen ziyan ve sonuçlar doğurabilir. Bunlara dikkat etmek gerekir.” diye konuştu.
Yıldız, kelam konusu bildiriler nedeniyle insanların beklemedikleri bir halde kendilerini savcılık ve mahkemelerde bulabileceğini söyledi.
“Kişisel telefonlar insanların özeli olduğu için nasıl ki komşumuzun kapısını rastgele çalmıyorsak elektronik bağlantıda de insanların özel hayatına dikkat etmeliyiz.” diyen Yıldız, kelamlarına şöyle devam etti:
“Yargıtay bir kararında, ilgi duyduğu kişinin istemediğini ve kabul etmediğini belirtmesine karşın, kendisine ısrarla evlenme teklif edilmesini, toplumsal medya ve telefon aracılığı ile sevgi içerikli bildiriler gönderilmesini cinsel taciz olarak kıymetlendirdi. Toplumsal medya üzerinden ısrarla yapılan teklifler cinsel taciz sayılabilecektir. Benim görüşüm bu kararın ölçülü olmadığı istikametinde. Günümüz toplumunda toplumsal medyanın da bağlantılar ve evlilikler tarafından araç olacağı düşünülünce bu tip kararlarla irtibat kurmaya korkan bir toplum oluşturmamak da gerekir. Elbette toplumsal medyadan insanların rahatsız edilmesi savunulamaz lakin ülkemizde insanların bağlantı kuramaz duruma da gelmemesi gerekir. Bu açıdan Yargıtay’ın bu mevzuyu cinsel taciz yerine ‘huzur ve sükunu bozma’ kabahati kapsamında değerlendirmesi daha gerçek olabilirdi.”
Bildiri ifşanıza 1-3 yıl ortası mahpus gelebilir
Yıldız, özel mesajlaşmaların, karşıdaki kişinin müsaadesi olmadan toplumsal medyada paylaşılması üzere durumlara da daha sık rastlandığını belirtti.
TCK’ya nazaran kendisiyle yapılan haberleşmelerin içeriğini öteki tarafın isteği olmaksızın hukuka muhalif olarak alenen ifşa eden kişinin 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası alabileceğini kaydeden Yıldız, bir kişinin gönderdiği iletisi toplumsal medya aracılığıyla yayınlamanın da bu kabahat kapsamında değerlendirilebileceğini bildirdi.
“Suç oluşturan bir durum yokken iletileri ifşa etmek hukuka uygun değil” değerlendirmesinde bulunan Yıldız, ifşa sebebiyle maddi ve manevi ziyan görenlerin dava açma hakkının doğduğunu belirtti.
Yıldız, bir bireyden gelen rahatsız edici iletisi ifşa etmek yerine türel yollara gidilmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Reddedilmesine karşın karşı tarafta bir ısrar kelam konusu ise bu durumda da yapılacak olan yeniden hukuksal yollara başvurmaktır.” dedi.
Toplumsal medyada ölçülü yorumlar yapmanın, birisini takip etmenin yahut ileti göndermenin tek başına cürüm olmadığını hatırlatan Yıldız, şunları kaydetti:
“Ancak rahatsızlık verme durumuna geldiği halde tıpkı davranışlarda ısrar edilmesi birçok hata tipini meydana getirebilir. Yargıtay bir kararında, karşıdaki kişi tarafından engellenmesine karşın diğer hesaplar açıp ‘Çok hoş, tatlısın.’, ‘İzmir’e geleceğim, sensiz yaşamaya hiç canım kalmadı.’ formunda iletiler göndermeye devam eden sanığa, cinsel tacizden ceza verilmesini uygun gördü. Münasebetiyle bu tip yorumlar kim hakkında yapılırsa yapılsın, cinsel tacizden ceza alma durumu kelam mevzusudur. Mahkemede sevdiği, hayran olduğu ve beğendiği için yorum yaptığı tarafında savunmaların da geçerliliği yok. Yani toplumsal medya üzerinden ısrarla yapılan yorumlar, atılan iletiler cinsel taciz sayılabilecektir. Bunun dışında yalnızca rahatsız vermek durumunda ise huzur ve sükunu bozma hatası kelam konusu olacaktır.”
Fotoğrafların da şahsî data olarak nitelendirildiğini belirten Yıldız, “Bir taraf fotoğrafın silinmesini istiyorsa buna karşın silmemek hukuka uygun olmayacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
Bildiri gönderen kişinin hakkınızda bilgi edinmesini engelleyin
Siber güvenlik uzmanı Serdar Bağtır ise ünlülerin “numara komşusu” akımını etkileşim fırsatı olarak gördüklerini söyledi.
Kurumsal şirketlerle numara paylaşırken üçüncü taraflara vermeyeceklerine dair mukavele imzalandığını anımsatan Bağtır, bu doğrultuda rastgele ileti gönderen şahıslar için de tedbir alınması gerektiğini belirtti.
Kolay süreçlerle birtakım tedbirler alınabileceğini söz eden Bağtır, “En sık kullanılan iletileşme uygulaması ‘Whatsapp’ içinde ‘Ayarlar > Hesap > Gizlilik’ sekmesinde profil fotoğrafınızın, ‘Hakkımda’ kısmındaki bilgilerinizin kimler tarafından görüleceğini ve sizi kimlerin kümelere ekleyebileceğini rahatlıkla düzenleyebilirsiniz. Bu ayarlar, ileti gönderen kişinin hakkınızda bilgi edinmesini pürüzler. İstenmeyen, bildiri gönderen numarayı da engelleyerek, size ulaşmasını büsbütün önleyebilirsiniz.” diye konuştu.
Bağtır, “IOS” tabanlı telefonlarda bildiri ayarları ile bilinmeyen numaralardan gelen iletilerin başka bir listede sınıflandırabildiğini, “Android” kullanıcılarının ise bilmedikleri şahısların numaralarını tek tek engellemek zorunda olduğunu belirtti.
Toplumsal medya mecralarında ileti almak istemeyen kullanıcıların işlerinin çok daha kolay olduğuna dikkati çeken Bağtır, “Sosyal medyada kolay bir saklılık ayarı ile istenmeyen bildirileri büsbütün engellemek mümkün. Fakat cep telefonundaki iletileşme uygulamaları buna pek imkan vermiyor.” biçiminde konuştu.
