‘Nostalji temalı çalma listelerinde büyük artış var’

Spotify’ın yeni servislerinden bahsedebilir misiniz?

Bu yılın üçüncü çeyreğinde Lyrics Search yani Müzik Kelamı ile Arama özelliğini sunduk. Ek olarak, şu an 26 pazarda bulunan ve kullanıcılara hangi podcast’lerin daha çok ilgi uyandırdığını görme fırsatı sunan podcast tablolarını yeniledik, görüntü podcast’leri ortaya çıkardık. Ayrıyeten, Top 50 müzik ve Top 50 albümü haftalık olarak dinleyicilere ulaştıran Haftalık Top 50 listelerini de bugün itibariyle Türkiye’de kullanıma sunduk. 

Sanatkarların ve podcast yayıncılarının müzikleri, podcast’leri ya da kendi Spotify profilleri için paylaşılabilir toplumsal medya dizaynları yapmalarını sağlayan yeni bir araç olarak Promo Cards’ları sunduk. Bu özellik Türkiye’deki sanatçı ve podcast yayıncıları tarafından da kullanılabiliyor. 

Türkiye’deki editoryal çalma listelerimizden birinde yeni bir markalama çalışması yaptık. Dünyadaki trendlere misal biçimde rap müzik Türkiye’de de büyüyor. Rap müzik en yüksek büyümeye sahip müzik cinslerinden biri ve bu büyüme sırf dinlenme sayıları ile sonlu değil. Sanatçı ve sound  çeşitliliği de bu büyümeye eşlik ediyor. Türkçe Rap çalma listemizi, tasarım ve konsept açısından tekrar tasarladık ve ismini NKVT olarak değiştirdik. 

Şu an kaç kullanıcı var? Kaçı premium, kaçı fiyatsız kullanıyor?

Geçtiğimiz haftalarda 2020 yılının üçüncü çeyrek finansal sonuçlarını açıkladık. Aylık total etkin kullanıcı sayımız geçen yılın birebir devrine kıyasla yüzde 29 büyüdü ve 2020 yılının üçüncü çeyreğinde 320 milyona ulaştı. Ferdi, Aile, Duo ve Öğrenci paketlerini içeren Premium üye sayımız ise yeniden geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 27 büyüdü ve 144 milyon oldu. 

Türkiye’de kullanıcı sayısı bakımından Avrupa’nın neresindeyiz? İlgi nasıl?

Spotify’ın büyümesi, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa’da devam ediyor. Türkiye pazarına 2013 yılında girdik ve büyük bir potansiyel görüyoruz.

Spotify Güney ve Doğu Avrupa Yönetici Yöneticisi Federica Tremolada

Pandemi sürecinde müzik dinleme alışkanlıkları nasıl değişti? Globalde ve Türkiye’de farklı ayrı örnek verebilir misiniz?

Karantina sürecinin dünyanın her yerinde herkes üzerinde hayli dramatik bir tesiri oldu. İşe ve okula gidemedik, işe gidip gelme seyahatimiz alışkın olduğumuz halde olmadı. Dışarı çıkamadık ve konutta ailelerimizle daha fazla vakit geçirdik. Tüm bunlar bizim müzik dinleme alışkanlıklarımızı da etkiledi zira müzik tüm bu anlarımıza ve hatta burada sayamadığım daha pek çok ana eşlik eden bir şey. Müzik tüketiminde rastgele bir düşüş görmedik. Daha çok, toplumsal mesafelendirmenin müzik dinlemelerini değiştirdiğini ve yeni trendlerin ortaya çıktığını söyleyebiliriz.

Örneğin, oyun konsolu, TV’ler, akıllı hoparlörler, masa üstü bilgisayarlar üzere meskende bulunan hoparlörlerden dinlenen müzikte artış gözlemledik. Öteki yandan dinleyiciler, nostalji hissinin içine girdi – sıkıntı vakitlerde tanıdık bir şeyler dinlemek sanırım bir rahatlama sağladı. Kullanıcıların oluşturduğu nostalji temalı çalma listelerinde yüzde 54’lük bir artış yaşandı. Yeni podcast’lere ilgi arttı, ebeveynler çocukları için müzik ve podcast yayınlarını açtılar, dinleyiciler daha çok chill müzik moduna yöneldi, kullanıcılar karantinadan evvelki aya nazaran daha çok spor odaklı çalma listesi oluşturdu ve takip etmeye başladı. Koşu, yoga, tabiat sesleri ve meditasyon çalma listelerinin dinlenmeleri arttı. Dahası, Spotify’da küresel olarak (30 Temmuz itibariyle) 1,3 milyondan fazla karantina temalı çalma listesi yer aldı ve “sıkılmak” ya da “sıkıntı” başlığı altında 127,000’den fazla çalma listesi oluşturuldu.

Pandemi devrinde ortaya çıkan farklı bilgiler aşağıdaki üzere:

17 Nisan – 17 Mayıs tarihleri ortasında

  • Dünya genelinde konut paklığı ile ilgili çalma listeleri oluşturan kullancılarda yüzde 40 artış oldu
  • Saç bakımları sırasında insanlara ilham verecek  çalma listelerinin oluşturulmasında yüzde 50 oranında artış oldu
  • O denli görünüyor ki meskenden eğitimin zorluklarını aşmak için ebeveynler ve öğrenciler müziğe yöneldi. Konuttan eğitim temalı çalma listelerinin oluşturulmasında yüzde 1000’den fazla oranda artış gördük
  • Boyama temalı çalma listeleri küresel olarak yüzde 40 oranında arttı. 
  • Fotoğraf temalı çalma listelerindeki artış ise yüzde 90’ları aştı. 
  • Konuttan çalışma temalı çalma listelerinin oluşturulmasında, Mart ayının birinci 10 gününe kıyasla yüzde 1400 artış görüldü
  • Pasta/börek pişirme temalı çalma listelerinin oluşturulmasında yüzde 120 artış yaşandı
  • Bahçe/bahçe işleri temalı çalma listelerinin oluşturulma oranı yüzde 430 arttı
  • Paklık temalı çalma listelerinin oluşturulması yüzde 40 artarken, bu çalma listelerini karantina devrinde dinleyen kullanıcıların oranı da yüzde 65’in üzerinde artış gösterdi
  • Yaz temalı çalma listeleri küresel olarak yüzde 245 oranında arttı

5 Mayıs –  30 Temmuz tarihleri ortasında

    • Bisiklet sürmek ve paten kaymak, dünya genelinde bu aktiviteler çerçevesinde oluşturulan 54,000 çalma listesiyle geçtiğimiz periyotta epey tanınan aktiviteler ortasında yer aldı
    • Temmuz ayında kullanıcılar, daha evvelki aylara kıyasla daha hareketli ve tempolu müzikler dinledi. Bu durumda, Temmuz ayını bugüne kadar 2020 yılının “en mutlu” ayı olarak kabul edersek, Nisan ayını müzikseverlerin “daha mutsuz”  oldukları ya da düşük tempolu müzik dinledikleri ay olarak gösterebiliriz
    • Otomobil seyahatlerinin daha tanınan olmasıyla birlikte, Haziran ayından Temmuz ayına kadar olan devirde otomobil seyahatleri ile ilgili çalma listelerinin oluşturulma oranında yüzde 92 artış yaşandı 
  • Kamp temalı çalma listeleri de Haziran ayından Temmuz ayına kadar olan devirde yüzde 140 arttı 

Spotify ferdileştirme konusunda neler yapıyor?

Spotify’da 4 milyarın üzerinde çalma listesi var ve ister algoritmalar ister Spotify grubu ister kullanıcılar tarafından oluşturulmuş olsun, çalma listeleri yeni müzikler keşfetmek için bir araç. Şahsileştirilmiş çalma listeleri; Haftalık Keşif, Yeni Müzik Radarı üzere haftalık ya da Yaz Anıların üzere muhakkak periyotlarda yayınlanan çalma listelerinden oluşuyor. Her sene dinleyicilerin beklediği ve tüm yıl en çok dinledikleri müzikleri ve podcast içeriklerini bir ortaya getiren Yılın Özeti bir öteki şahsileştirilmiş çalma listesi. Tüm bu çalma listelerinin ortak noktası, her kullanıcı için farklı içerikte olması ve büsbütün dinleyicilerin ferdî müzik zevklerine dayanması. Aslında tam da bu nedenle Spotify’ın 320 milyon farklı versiyonu var diyebiliriz. Bunu bu ölçekte yapabilmenin tek yolu makina öğrenmesi (machine learning). 

Algoritmalar, dün ne dinlediğinize dayanarak şu anda tam olarak ne dinlemek istediğinizi iddia etmede hakikaten yeterli. Fakat biz kullanıcılara yalnızca dün dinlediklerini sunmak istemiyoruz, tıpkı vakitte şu anda bilmedikleri lakin sevebilecekleri yeni müzik ve podcast’leri keşfetmelerine yardımcı olmak istiyoruz. 

Kişiselleştirmenin kıymeti her geçen gün artıyor. Siz şahsileştirme konusunda geleceği nasıl görüyorsunuz? 

Yıllar içinde bizim iş alanımız büyüdükçe ve makina öğrenmesi ile yapay zeka teknolojisi daha da ilerledikçe, kullanıcılarımız ile sanatkarlar ve podcast yayıncıları ortasında manalı bağlar yaratmak için  bu iki teknolojiyi kullanmanın farklı yollarını bulmaya odaklandık. Gelişmiş bir algoritma, sırf kullanıcılara hakikat içeriği yanlışsız vakitte sunduğu sürece fonksiyonel olabilir.  

“Makinamızı” daha akıllı hale getirmek için çalışmalarımıza daima devam ediyoruz. Aslında, algoritmamızın mümkün olduğu kadar çok sinyal toplayabilmesi için teklif sistemlerimize yıllar içerisinde daha fazla göz ve kulak sağladık. Yakın gelecekte, dinleyicilerimiz farklı içeriklere reaksiyon verdikçe, sistemimizin gerçek vakitli olarak bunu öğrenmesini sağlayacak yeni çalışmalara odaklanacağız.