Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın başkanlığındaki grup, nikotinin sindirim kanalına bilhassa de mideye tesirlerini “mekanizma” açısından inceledi.
Deney hayvanlarıyla yapılan araştırmada bağışıklık sistemini oluşturan antienflamatuvar (iltihapla savaşan) ve proenflamatuvar (iltihap yapıcı) istikrarı araştırıldı.
Çalışma sonucunda nikotine maruz kalan deney hayvanlarında mide ve öbür sindirim organlarında bağışıklık sisteminin “kafasının karıştığı”, nikotin verilen sıçanların kanser, diyabet, kalp, tansiyon üzere birçok kronik hastalıklara açık hale geldiği ortaya çıktı.
Nikotin kullanımıyla proenflamatuvarın baskın hale geldiğini tespit eden araştırmacılar, daima savaş halinde olan bağışıklık sisteminin agresifleştiğini ve kendi beden hücrelerine saldırabildiğini belirledi.
Türk bilim insanlarının, nikotin ile mide ve öteki sindirim organları ortasındaki düzeneğe yönelik incelemesi, tıp literatürünün saygın mecmualarından Toxin Reviews’te yayınlanarak dünyaya duyuruldu.
“Nikotinin olumsuz tesirlerini biliyorduk lakin düzeneğini bilmiyorduk”
Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın, AA muhabirine nikotinin insan sıhhatine ziyanlarını ortaya koyan çok sayıda bilimsel çalışma yapıldığını, fakat bilhassa sindirim sürecindeki işleyiş sürecine ait çalışma sayısının yok denecek kadar az olduğunu söyledi.
“Nikotinin olumsuz tesirlerini biliyorduk lakin sistemini bilmiyorduk” diye konuşan Harzadın, çalışmasını şöyle özetledi:
“Nikotinin sindirim kanalına bilhassa mideye tesirleriyle ilgili kronik bir çalışmada 2 ay boyunca deney hayvanlarımıza nikotin verdik. Bu sürecin sonunda midedeki bağışıklık durumuna baktık. Bununla ilgili biyokimyasal usuller araştırdık ve histopatolojik incelemesini yaptık. Bağışıklık sistemimizin istikrarı bedenimizin sıhhati için çok kıymetli. Dışarıdan gelecek mikroplarla savaş, günlük işler ve hücre yenilenmesinin sürmesi gerekiyor. Şayet bağışıklık sisteminin başı karışırsa bu işler gerçek dürüst yapılamaz. Bedenimiz dışarıdan gelecek birtakım tesirlere karşı savunmasız hale gelir.”
Harzadın, bağışıklık sisteminin yüzde 70’i yani temelinin sindirim kanalındaki hücreler tarafından sağlandığına işaret ederek, “Eğer biz sindirim kanalımızın sıhhatini temin edersek sorun olmuyor lakin istikrar bozulursa hastalıkların da ortaya çıkması kaçınılmaz hale geliyor.” dedi.
Bağışıklık sistemi bedenin savunma askerleri
Harzadın, bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmaların kanser, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kalp, beyin hastalıkları üzere birçok rahatsızlığın temelinde “enflamasyon”un (yangı) yattığını ortaya çıkardığını, enflamasyonun da “bağışıklık sisteminin başının karışması” sonucu meydana geldiğini anlattı.
Bağışıklık sistemini bedenin “savunma askerleri” olarak tanımlayan Harzadın, şöyle konuştu:
“Bağışıklık sistemimizin bir istikrarı var. Saldıran ve hücuma karşı çıkan küme olarak anlatabiliriz. Proenflamatuvar saldıranlar, antienflamatuvarlar da bu taarruza karşı çıkanlar. Antienflamatuvarlar bize saldıranlara karşı çıkmanın yanı sıra kendi bedenimizin kendine yaptığı saldırıyı da kapsıyor. Yani istikrar çok kıymetli. Bu istikrar taarruz tarafında bozulursa bedenimiz daima savunma, savaş halinde olur. Başı karışmış sonlu bir bağışıklık sistemi her şeye saldırır. Kendi beden hücrelerini tanımayıp kendi hücrelerine de saldırabilir. Nikotin de bu dengeyi daha çok ataklar istikametinde bozuyor. Daha hudutlu, saldırgan bir bağışıklık sistemi ortaya çıkıyor.”
Sindirim sistemi araştırmaları için yol gösterici
Harzadın, çalışmalarının saygın bir milletlerarası mecmuada yayımlanmasının gurur verici olduğunu vurgulayarak, “Bu çalışma bilim insanları için yol gösterici olabilir. Bilhassa sindirim kanalı ile ilgili çalışanlara yararlı olabilir. Bence asıl tesiri de hala sigara içenler üzerinde olacaktır. Ziyanlı tesirlerine karşın hala sigara içenlere yanlışsız bu bildirisi ulaştırmak isteriz; bağışıklık sistemimizin istikrarını korumak için nikotinden, sigaradan uzak durmamız gerekiyor.” dedi.
Tıp topluluğuna açıklanan makalede Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın ile DEÜ Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulundan Doç. Dr. Mehmet Ateş, Dr. Öğretim Vazifelisi Servet Kızıldağ, DEÜ Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Ferda Hoşgörler, Itimat Güvendi, Talha Başar Koç, Sevim Kandiş ve Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Patoloji Kısmından Doç. Dr. Asuman Argon’un imzası var.
