Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı bağışıklık sağlamayı hedefleyen bir aşı adayının daha kişiler üzerinde test edilmeye başlandığı bildirildi.
“Clinicaltrials.com” internet sitesindeki habere nazaran, Imperial College London Üniversitesi tarafından geliştirilen aşı adayının 1. aşama klinik denemeleri İngiltere’de başladı.
Üniversiteden yapılan açıklamada, deneme kapsamında aşı adayının Londra’daki bir sıhhat merkezinde birinci sefer bir insan denek üzerinde düşük dozda uygulandığı belirtildi.
Açıklamada, deneğe 4 hafta sonra 2. dozun uygulanacağı, aşının birinci aşamada 15 istekli üzerinde düşük dozda test edileceği haberi verildi.
Bir arada yürütülmesi planlanan 1. ve 2. aşama klinik denemelerde aşı adayının 300 sağlıklı istekli üzerinde test edilmesi planlanıyor. Denemelerin başarılı olması halinde 3. aşamada denek sayısı 6 bine çıkarılacak.
Ribo Nükleik Asit (RNA) temelli aşı, Kovid-19’un insan hücrelerine tutunmasını sağlayan çivi proteinini vücutta sentetik olarak çoğaltarak virüse karşı bağışıklık reaksiyonu uyandırmayı amaçlıyor.
Klinik deneme öncesi güvenlik testlerinde ve hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde olumlu sonuç veren aşı çalışması için İngiltere hükümetinden 41 milyon sterlin (yaklaşık 350 milyon lira), hayır kuruluşları ve bağışçılardan ise 5 milyon sterlin (yaklaşık 42 milyon lira) kaynak sağlandı.
Denemelerin problemsiz ilerlemesi halinde aşının gelecek yıla hazır olması umut ediliyor.
Oxford’un aşı denemesi Brezilya ve Güney Afrika’ya genişletildi
Öte yandan, Oxford Üniversitesi tarafından geliştirilen aşı adayının İngiltere’de başlayan 2. ve 3. aşama klinik denemelerinin genişletilerek Brezilya ve Güney Afrika’daki sıhhat merkezlerinde yürütüldüğü kaydedildi.
“Clinicaltrials.com” internet sitesindeki habere nazaran, Oxford Aşı Kümesi ile Jenner Enstitüsü iş birliğinde geliştirilen ve üretim lisansı İngiliz-İsveç ilaç şirketi AstraZeneca tarafından satın alınan “ChAdOx1 nCoV-19” isimli aşı adayı Brezilya’da beşerler üzerinde test edilmeye başlandı.
Lemann Vakfı sponsorluğunda yürütülen klinik deneme kapsamında aşı adayı Sao Paulo kentinde 2 bin sıhhat çalışanı, Rio de Janeiro kentinde ise 1000 sağlıklı istekli üzerinde test ediliyor.
Ayrıyeten aşı adayı için Güney Afrika’da Witwatersrand Üniversitesi iş birliğiyle bir klinik deneme yürütülmeye başlandı. Gönüllülerin kayıt süreçlerinin devam ettiği klinik deneme kapsamında deneklere birinci dozların gelecek hafta verilmesi planlanıyor. Deneme, memlekette Kovid-19 için yapılan birinci klinik deneme olacak.
“ChAdOx1” isimli aşı adayı, kişilerde kolay soğuk algınlığına yol açan bir adenovirüsün zayıflatılmış ve kendini çoğaltamayan bir versiyonunu içeriyor. Aşı adayı, Kovid-19’un insan hücrelerine tutunmasını sağlayan çivi proteininin yapay formda tabir kazanmasını ve vücudun buna karşı hami antikorlar üreterek gerçek virüse bağışıklık kazanmasını amaçlıyor.
Aşı adayı için İngiltere’de sürdürülen klinik denemelere şu ana kadar 4 bin istekli dahil oldu. Denemelerin 10 bin gönüllüye kadar genişletilmesi amaçlanıyor.
Denemelerin meselesiz ilerlemesi halinde aşının bu yıl ahir hazır olması umut ediliyor.
Klinik denemeler 3 aşamada yapılıyor
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada kişiler üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin birinci aşamasında, az sayıdaki istekli sağlıklı denek üzerinde aşının inançlı olup olmadığı ve mümkün yan tesirleri araştırılıyor.
2. aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının aktifliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor.
Üçüncü ve son aşamada ise birebir süreç, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve velev yıllar alabiliyor.
16 aşı adayı klinik deneme aşamasında
Dünya Sıhhat Örgütü olgularına nazaran, 24 Haziran itibarıyla Kovid-19’a karşı 125 aşı adayı klinik öncesi geliştirme aşamasında, 16 aşı adayı ise klinik deneme aşamasında bulunuyor.
Çin’de ortaya çıkan yeni tip koronavirüs 200’den fazla devlet ve nahiyeye yayılarak salgına dönüştü. Dünya umumunda vaka sayısı 9 milyon 400 bini aşarken, 480 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
