İzmir için sarsıntı erken ikaz sistemi geliştirildi

DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’de depremlerin en çok hasar veren afetlerin başında geldiğini söyledi. Buna misal bir projenin yalnızca İstanbul’da uygulandığını ve çok değerli olduğunu aktaran Sözbilir, şöyle devam etti:

“Kandilli Rasathanesi ile İzmir’de rastgele bir fay kırıldığında hangi yerleşim yerine ne vakit sismik dalganın yıkıcı tesiri gelecek onu belirlemeye yönelik bir çalışma olacak. Projenin temelinde muhakkak bir haberleşme mekanizması içinde muhakkak yerlere sensörlerimizi yerleştiriyoruz. Bilhassa o sismometre özelliklerinden yola çıkarak bir ana data merkezimiz oluyor. Bir eşik paha koyuyoruz onu aştığı vakit ihtar geliyor. Yıkıcı sarsıntı gelmeden evvel İzmir’de elektrik, su, doğalgaz sınırlarının kesilmesi, raylı sistemlerin durdurulması, kamu kurumlarına ikaz yapılması, büyük sanayi tesislerinde üretimin durdurulması, her türlü akaryakıt transferinin durdurulması üzere temellere dayanan bir düzenek kurmaya çalışıyoruz. Bölgede var olan sismometrelerin yanı sıra 6 tane daha yerleştiriyoruz. Bilhassa hastanelere yerleştirmek için teşebbüslerde bulunduk.”

Birinci 6 ay proje üzerinde denemeler yapacaklarını söz eden Sözbilir, şu değerlendirmeyi yaptı:

“1 yıl sonra da devreye girmesini planlıyoruz. Örneğin yaşadığımız bu sarsıntıda erken ihtar sistemi olsaydı yaklaşık olarak zelzele yerinden Bayraklı’ya kadar olan müddet 15 saniye, bu mühlet civarında bir karımız olacaktı. Bu da vatandaşlar ölçeğinde değil ancak Valilik ve AFAD ölçeğinde alınacak tedbirlerle ilgili kıymetli bir mühlet.”

Projede jeoloji, jeofizik, inşaat, bilgisayar ve elektronik mühendislikleri bölümlerinden yerli ve yabancı uzman hocaların yer aldığını lisana getiren Sözbilir, kurulacak ekipman ve kullanılacak yazılımların proje bünyesinde geliştirilmesini amaçladıklarına işaret etti. Prof. Dr. Sözbilir, bu kapsamda elde edilecek ekipman ve bilgi birikiminin gelecekte bilimsel araştırma projelerine de değerli katkı sunacağına inandığını kaydetti.