Kısıtlamalar nedeniyle sıkıntı durumda olan esnafın kirasının pandemi periyodunda de artışı devam etti. Beş büyükşehirdeki iş yeri kiralarında geçtiğimiz yıla oranla en çok mağaza ve dükkan kiralarında yükseliş yaşanırken, en fazla artış Bursa ve İstanbul’da oldu.
Covid-19 salgını nedeniyle bu yıl birçok iş yeri kepenk kapatma durumunda kaldı. Yılın çabucak hemen tamamına yayılan kısıtlamalar nedeniyle iş yerleri sıkıntı durumda. Son günlerde artan hadise sayıları ek önlemleri gerekli kılmasından ötürü da şu anda konutlara servis ve gel al sistemiyle esnaflar bir halde salgınla gayret etmenin formüllerini arıyor.
Esnafı bu süreçte en fazla zorlayan da artan işyeri kiraları oldu. Geçtiğimiz haftalarda kabine toplantısı sonrası yapılan açıklamaya nazaran esnaflara kira yardımı muştusu verilmişti. Öncelikle taksi, dolmuş, servis işletmecisi, terzi, oto tamircisi, lokantacı üzere işletme sahiplerinin maddi takviyeden faydalanabileceği açıklanırken, en fazla artış hangi kategorilerde yaşandı? Hangi vilayetlerdeki işyeri kiraları daha falza artış gösterdi? İş yeri kiralarının yanı sıra konutlarda son durum ne?
EN FAZLA ARTIŞ DÜKKAN VE MAĞAZA KİRALARINDA
Gayrimenkul Borsası A.Ş. (GABORAS) datalarına nazaran bu periyotta Türkiye nüfusunun üçte birini kapsayan 5 büyükşehir ortasında en fazla dükkan ve mağaza kiraları yükseliş yaşadı. Dükkan ve mağaza kiralarında en fazla artış yüzde 65 ile Bursa’da olurken, Bursa’yı yüzde 45 artış oranıyla İstanbul, yüzde 32 ile İzmir, yüzde 25 ile Ankara ve yüzde 20 artış oranıyla Antalya takip ediyor.
OFİS VE DEPOLARDA DA ARTIŞ VAR
İşyerleri kiralarında ofis – ofis kategorisinde ise artış seyri devam ediyor. Buna nazaran geçtiğimiz yılın tıpkı devrine nazaran ofis kiralarında en fazla artış yüzde 25 ile İstanbul’da olurken, İstanbul’u yüzde 23 Artış oranıyla Antalya ve Ankara, yüzde 15 ile Bursa ve yüzde 12 artış ile İzmir takip ediyor.
Depo – antrepo kiralarında ise yüzde 33 artış ile en fazla artış oranına sahip olan vilayet Ankara olurken, Ankara’yı yüzde 23 ile İstanbul ve yüzde 22 ile Antalya takip etmektedir. Bursa ve İzmir’deki depo kiralarına bakıldığında ise geçtiğimiz yıla nazaran yıl içerisinde fiyat artış ve inişleri yaşansa da yıl sonuna hakikat geçtiğimiz yılın oranları gelerek yılı artış göstermeden kapatan vilayetler oluyor.
Gayrimenkulde iş yerinin yapısal olarak dükkan – mağaza, ofis – ofis, depo – antrepo olmak üzere 3 kategoride değerlendirildiğine değinen GABORAS Data Yöneticisi Orhan Vatandaş, “Türkiye’nin pandemi periyodunda büyümesi sürdü. Lakin, bir çok esnaf için de güç bir devir devam ediyor. Ülkemizin itici gücü olarak kabul edilen KOBİ’lerimiz, ekonomik hayatı ayakta tutan dükkanlar ve üreticimizin gücü olan depoların GABORAS bilgilerimize nazaran enflasyonun üzerinde bir kira baskısına maruz kaldığını gösteriyor. Kiralık stokları önemli oranda azalırken, bu bahiste Devletimizin başlattığı kira dayanağı programının daralmayı hafifleteceğine inanıyoruz” diye belirtti.
KONUT KİRALARINDA PANDEMİNİN TESİRİ SÜRMEYE DEVAM EDİYOR
Bu yıl Covid-19 salgını nedeniyle birçok firmanın konuttan çalışma sistemine geçmesi, insanların daha ferah alanlara geçerek pandemiyi en az sıhhat sorunu ile atlatma beklentileri nedeniyle yazlık ve kırsal bölgelere yerleşimlerin oranını arttırdı. Buna paralel olarak yazlık ve kırsal alanlarda konut kiraları artış seyrini sürdürürken, nüfus oranı yüksek olan kentlerde artış suratı yavaşladı. Bu yıl, geçtiğimiz yıla oranla en fazla artış yaşanan vilayetler yüzde 60 ile Muğla, yüzde 57 ile Mersin, Yüzde 56 ile Antalya ve yüzde 50 ile İzmir olurken, bu oran İstanbul (% 20), Ankara (% 25) ve Bursa (% 11) üzere kentleşmenin ağır olduğu vilayetlerde yüzde 25’in altında kaldı.
