Instagram nasıl ortaya çıktı?

Instagram Kurucu Ortağı Mike Krieger, Türkiye İhracatçılar Meclisince (TİM) Ticaret Bakanlığı’nın uyumunda düzenlenen 8. Türkiye İnovasyon Haftası’nda Instagram’ın kuruluş öyküsünü anlatarak, girişimcilik ve inovasyon bahislerine değindi. 

Brezilya Sao Paulo’da doğduğunu anlatan Krieger, çocukken otomobiller üzere birçok şeyin nasıl çalıştığını merak ettiğini söyledi.

Dört yaşındayken babasının konuta birinci bilgisayarlarını getirdiğini belirten Krieger, “Ben de onu kurcalama imkanı buldum. Çok fazla teknoloji eğitimi imkanı olan bir yerde olmamama karşın, elimden geldiği kadar objelerin nasıl işlediğini görme imkanına sahiptim. İnternetin birinci devirlerinde bile tarayıcımda üzerine tıklayabileceğin ‘kaynağı görüntüle’ yazan bir tuş vardı ve bu perdenin ardına göz atmanı, her şeyin nasıl yapıldığını görmeni sağlıyordu. Böylelikle, web sitelerine kaynak kodu oluşturup, kendi web sitelerimi yapmaya ve kendimi eğitmeye çalışarak saatler harcadım.” dedi.

18 yaşında California Stanford’a kabul edilerek uygun bir talih yakaladığını aktaran Krieger üniversite için ABD’ye, 18’inde ne olması gerektiğini seçmek zorunda kalmamak için gittiğini söyledi.

Krieger şöyle konuştu:

“Brezilya’da, 18 yaşında hangi kısmı seçeceğini ya da diplomayı alacağını bildirmek zorundasın. Ne olmak, ne okumak istediğini bilmek zorundasın. Ben hiç bilmiyordum. Tahminen bir müellif olmak istiyordum fakat emin değildim. Birleşik Devletler’e gelmek bana, gerçek tutkularımın ne olduğunu keşfetme ve eğitimime daha sonra taraf verme fırsatı vermişti. Ve çok geçmeden hayatımı değiştiren bir tecrübe yaşadım. Mükafatı, ünlü bir Stanford mezunuyla yemek yemek olan, öğrencilerin katılabildiği bir çekiliş vardı. Ben kazanmıştım, bu bir birinciydi.

Birkaç öğrenci ile birlikte Jerry Yang ile akşam yemeği fırsatını kazandım. Jerry Yang, bir teşebbüsçüydü ve Yahoo’nun kurucu ortağıydı. Onunla yemek yerken bol bol kıssalarını anlattı. Ve ben bu yemekten iki büyük fikirle ayrıldım: Birincisi, girişimcilerin öteki bir gezegenden gelip, şirketler kurup giden uzaylılar olmadığıydı. Onlar da sizin ve benim üzere insandı. Jerry’nin durumunda onlar da benim üzere göçmendi. Ve onlar yalnızca bir fikre sahip olan, bir şeyi gerçekleştirmek isteyen ve sıfırdan bir şey inşa etmek isteyen insanlardı. Son bahsettiğim içimde bir ateş yanmasını sağladı. Zati teknolojiye evvelden beri olan ilgim ile bir şeyler üretmek, teşebbüsçü olmak istedim. Sonunda sıra kısmımı seçmeye geldiğinde, sembolik sistemler denilen kısmı seçtim.”

“Her girişimcilik seyahati hakikat ortağı bulmakla başlar”

Krieger, makinelerin ve bilgisayarların nasıl çalıştığının eğitimini aldığını, insan bilgisayar etkileşimi konusunda uzmanlaştığını söyledi.

Kendisine, Stanford’dan sonra birinci evvel 40 kişilik, sonra 10 kişilik bir startup şirketinde çalışma amacı koyduğunu aktaran Krieger, bu noktada kendi şirketini kurmaya hazır olacağına inandığını söyledi.

Her iki hayalini de gerçekleştirdiğini belirten Krieger, o tarihlerde iPhone uygulamaları yapmaya başladığını söyledi.

Krieger şunlara dikkati çekti:

“İnsanların birinci buluşmada konuşacak husus bulmasına yardım eden uygulama, San Francisco’da açılmış hata bilgilerinin gösterilmesi üzere bu projelerin hepsi bana nasıl kod yazacağımı, bir şeyleri nasıl oluşturacağımı öğretiyordu. Ayrıyeten bana, Kevin’la (Instagram Kurucu Ortağı Kevin Systrom) aslında Mayfield Fellows Program sırasında ayaküstü tanıştığım, daha sonra kafede arkadaş olduğumdan kafede bulunma nedenlerimden birini daha yaratıyordu. O Burbn isminde bir proje üzerinde çalışıyordu. Ve burada, hayatımda Instagram’a kadar giden bir dönüm noktası yaşadım.

Bana nazaran her girişimcilik seyahati, ki Instagram hakikaten etkileyici bir seyahatti, gerçek ortağı bulmakla başlar. Kevin ile kafede tekrar karşılaştık, çok çabuk arkadaş olduk. Ve kısa mühlet sonra da birleşip bir startup şirketi üzerinde çalışmaya karar verdik. 11 sene sonra hala çok yakın arkadaşız ve aslında hala birlikte projeler üzerinde çalışıyoruz. Birleşen kurucu ortakların hepsi bu biçimde çalışmazlar. Sanırım bunun nedenleri üzerine konuşmalıyım. İkimiz de birbirimize büsbütün güveniriz.”

“Büyütmek için çok zorluk çektik”

Krieger, Kevin Systrom ile her vakit birbirlerinin ardını kolladıklarını tabir ederek, birbirini tamamlayan yeteneklere sahip olduklarını söyledi.

“Kevin Üst Yönetici (CEO) olarak ben ise Teknoloji Üst Yöneticisi (CTO) olarak başladım. Ve bu vazifelerimizi seyahatimiz boyunca sürdürdük.” diyen Krieger, Instagram’ın öyküsünün San Francisco’daki İskele 38’de Dock Patch Labs ismi verilen bir iş kuluçka merkezinde başladığını kaydetti.

Krieger, 2009’da Burbn isminde bir uygulama üzerinde çalıştıklarını söz ederek, bu uygulamayı çok daha ileri boyutlara taşıyarak Instagram’ı geliştirdiklerini kaydetti.

Krieger, “2009’u hatırlarsanız, beşerler pozisyon fikri ile çok ilgiliydiler. Check-in yapmak. Foursquare, Guala, ve büyümeye başlamış olan öbür startup şirketleri. Biz de bu alanla ilgileniyorduk ancak bir farkla, Tıpkı vakitte fotoğraf ve görüntüler da ekleyebilir miydik? Yani, yalnızca ‘ben buradayım’ demek yerine orada olmanın nasıl bir şey olduğunu gösterebilirdin. Bu birkaç yüz insanın kullanmasını sağladığımız bir eserdi. Ve bu beşerler eseri sahiden beğendiler. Lakin biz bunu büyütmek için çok zorluk çektik. Ve durmadan ‘Neden daha fazla insan bunu kullanmıyor?’ diye merak edip durduk.” yorumunu yaptı.

“Ne demek istediğinizi düşünmeye başladığınız anda yüklemeyi başlatıyorduk”

Krieger, İnsanların Burbn’da fotoğraf kısmını nitekim beğendiklerini fark ettiklerini tabir ederek, projeyi geliştirirken fotoğraf paylaşımı odaklı bir yol izlediklerini anlattı.

Akıllı telefon kameralarının âlâ olmadığı devirde bu seyahate çıktıklarını belirten Krieger, “İnsanlar dünyada hoş bir şey deneyimleyip fotoğrafını çekiyor. Çektikleri fotoğrafa bakıp, ‘Bu, orada bana hissettirdiği üzere görünmüyor’ diyorlardı. Bu yüzden, anın hissinin çektiğiniz fotoğrafın imajına uyması için filtreler ekledik. Ayrıyeten karşıya yüklemek o vakitler çok yavaştı. Cep telefonu ağları daha yeni geliştiriliyordu. Ve o zamanki birçok uygulama, fotoğraf yükleme konusunda bu farklı taşınabilir hizmetlere çeşitli makul optimizasyonlar yapmamışlardı. Bu nedenle fotoğrafları nasıl sıkıştıracağımızı bulmak için çok vakit harcadık. Ve birtakım akla yatkın oyunlar yaptık. Örneğin, fotoğrafı çekip, filtre uygulayıp ve sonra yazı ekliyorsunuz. Öteki siteler, fotoğrafın karşıya yüklenmesini başlatmak için yazıyı eklemenizi bekliyorlardı. Fakat biz siz yazıyı girmeye ve ne demek istediğinizi düşünmeye başladığınız anda yüklemeyi başlatıyorduk. Böylelikle bu adımı bitirmiş oluyordunuz ve biz art planda bütün işi yapıyor oluyorduk.” bilgilerini verdi.

“10 yıldan az bir müddette 1 milyar faal kullanıcılı bir eser haline getirdik”

Krieger, az sayıda soruna dikkatlice odaklanan iki kişi olarak Instagram’ı kurduklarını tabir ederek, “Çok geçmeden birkaç mühendis ve çalışan daha aldık. Ancak Instagram seyahatinin büyük çoğunluğu problemlere uygunca odaklanarak yola çıkan küçük bir takımın öyküsüydü. 2010’da birinci versiyonunu piyasaya sürdüğümüz bu eseri 10 yıldan az bir müddette 1 milyar faal kullanıcılı bir eser haline getirdik.” dedi.

Instagram’ın inovasyon kültürünü kalıcı bir biçimde kurum kültürüyle bağdaştırdığını belirten Krieger, uygulama içi pek çok yeniliğin bu kültür sayesinde ortaya çıktığını söyledi.

Krieger, Kovid-19 salgınının birçok şirketi çalışma halleri konusunda yine düşünmeye zorladığını söz ederek, daha fazla değişimin geleceğini düşündüğünün altını çizdi.

Krieger, Türkiye’de girişimcilik kültürünü geliştirme fikrine sıcak baktığın daı söz ederek kelamlarını şöyle tamamladı:

“Birkaç cümleyle, nerede olursanız olun üstlenebileceğiniz roller vardır. Bizim için bu, eserimizi yaratırken uzun saatler çalışabilmemiz için bize ortam sağlayan kafe sahibinden birinci başlarda bize güvenen yatırımcılara kadar herkesti. Yani, bu yatırım yapmak, teşebbüsçü ya da bir şirkette yaratıcı olmak, müşteri olmak ve birinci müşteriyi hakikaten cezbettiklerini kanıtlamadan evvel yeni bir teşebbüste bahis oynamaktır. Akıl hocalığı yapmak, geri bildirim vermektir, ki ben yapmayı çok severim. Girişimcilik seyahatinin başka tarafından çıktıktan sonra akıl hocalığı ve konuşmalar yapmak ve dahası, Türkiye’de ya da her neredeyseniz oradaki ekosistemi güçlendirmek için yeni yollar bulun.”