En kıymetli uzay müşahede merkezlerinden biri olarak gösterilen Antalya’daki 2500 metre yüksekliğe sahip TUG Bakırlıtepe yerleşkesinde, 25’inci Güneş leke çevriminin birinci büyük lekesi gözlendi. TUG’un internet sitesinde, Güneş diskinin güneydoğu tarafında görülmeye başlanan ve ’AR 2786’ olarak isimlendirilen Güneş lekesinin, yeni başlayan Güneş leke çevriminin şimdiye kadar gözlenmiş en büyük işaretçisi olarak ortaya çıktığı belirtildi. Boyutu göz önüne alındığında Dünya’dan daha büyük olduğu anlaşılan ’AR 2786’, Güneş patlamalarının gerçekleşebileceği bir bölge olarak da bedellendiriliyor. Güneş lekesinde şimdi önemli bir Güneş patlaması gerçekleşmediği de kaydedildi.
’GÜNEŞ ADETA SİNİRLENİYOR’
TUG’da vazifeli Dr. Tucay Özışık, Dünya’ya en yakın yıldız olan Güneş’in, öbür yıldızlar açısından da astrofizikçiler için laboratuvar olduğunu kaydetti. Öbür yıldızlar hakkındaki bütün bilgilerin Güneş’ten öğrenildiğini anlatan Dr. Özışık, Zira Güneş’i gereğince detaylı inceleyebiliyoruz. Çok eski yıllardan beri yapılan çalışmalar, Güneş’in bir çevrimi olduğunu gösteriyor. Yeni bir aktivite çevrimi var ve bunun ortalaması 11-12 yılda bir gerçekleşiyor. Bilim Toplum Merkezi’ne gelen küçük yaş kümeleri çocuklara, ’Güneş adeta çok sonlanıyor, üzerinde çok leke çıkıyor’ diye anlatıyoruz” dedi.
YENİ ÇEVRİMİN BİRİNCİ LEKESİ
Güneş’in bu çevrim mühletince bir yüzeyinin, başka bölgelerine nazaran daha soğuk olduğunu, manyetik alanı daha yüksek bölgeleri temsil eden lekelerin arttığını yahut azaldığını kaydeden Dr. Özışık, Artık yeni bir çevrim başladı. Yeni çevrimin birinci lekeleri de gözükmeye başladı. Geçenlerde baya büyük simetrik bir leke vardı. Buradaki bir özel Güneş teleskopu ile onun birkaç kare fotoğrafını çektik. Bu da yeni başlayan çevrimin birinci lekesi olarak TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin web sitesinde yayımlandı” diye konuştu.
PATLAMALARIN SAYI VE ŞİDDETİ ARTACAK
TUG’un web sitesinde, Güneş’teki lekenin 80 mm açıklığa sahip hidrojen alfa filtreli özel teleskop ve kamera sistemiyle kaydedildiği belirtildi. Fotoğrafta Güneş lekelerinin etrafında hafif parlak bölgeler, parlak kumsalları andırdığından Fransızcada kullanılan ’plage: plaj’ sözcüğü ile isimlendirildi.
Bugünlerde 25’inci Güneş leke çevriminin başlangıcı yaşanıyor ve 2026 yılına kadar Güneş leke sayılarıyla birlikte Güneş patlamalarının sayı ve şiddetinde de artış bekleniyor.
’UYDULARA ZİYAN VEREBİLİYOR’
Patlamaların oluşturabileceği tehlikelere ait de şu açıklamada bulunuldu:
Güneş patlamaları sonucunda uzaya yüksek güçlü parçacıklar fırlatılmaktadır. Direkt gezegenimize yanlışsız gerçekleşen şiddetli Güneş patlamaları sonucunda fırlatılan yüksek güçlü parçacıklar, gezegenimiz etrafında dolanan yapay uydular için vakit zaman ziyanlı olmakta, kimi uç durumlarda Yer üzerindeki günlük hayatı da etkileyebilmektedir. Bu nedenle Güneş üzerindeki lekeler ve patlamaların daima izlenmesi gereklidir.”
