Türkiye Teknoloji Ekibi Vakfı (T3 Vakfı) ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yürütücülüğünde, bu yıl Gaziantep’te düzenlenen TEKNOFEST 2020’ye katılan Sincan Şehit Abdullah Büyüksoy Bilim ve Sanat Merkezinin Ortaokul öğrencileri, ‘İnsanlık Faydasına Teknoloji Toplumsal İnovasyon’ kategorisinde hazırladıkları projeyle birincilik kazandı. Görme engelli bireylerin renklerle bağ kurmasını sağlayacak değerli bir proje hazırlayan Piksel Mühendisleri Ekibi, Braille alfabesine uzantı olabilecek renk kodları oluşturmayı başardı.
Teknoloji Tasarım öğretmeni Melike Güler Okur danışmanlığında; Ebrar Gökçe Kızılgül ve Buyruk Sağdıç tarafından hazırlanan ‘Braille Kodlu Renk Pikselleri‘ Projesiyle görme pürüzlerin bir çok alanda eksikliğini hissettiği renk algısının ortadan kaldırılması hedefleniyor. Günümüzde birtakım dijital uygulamalar görme engelli bireyleri renkler konusunda bilgilendirebiliyor fakat proje üniversal boyut kazandığında dünyanın dört bir yanındaki görme engelliler, yalnızca renk alfabesini kullanarak hiç bir şeye muhtaçlık duymadan renkler hakkında bilgi sahibi olabilecek. Birinci evrede 8 ana renk ile start verilen proje sanattan eğitim müfredatına, hayatın farklı bir çok alanına entegre edilebilecek formda tasarlandı.
Proje piksellerle hazırlandığı için kendilerine Piksel Mühendisleri ismi verdiklerini belirten 11 yaşındaki Buyruk Sağdıç, “Öğretmenimiz bize, ‘Teknofest ile ilgili bir projeye katılalım’ dedi. Biz de, ‘Olur’ diyerek çalışmalara başladık. Bir şeyler başarmaya başlayınca çok eğlendiğimizi de anladık. Öncelikle Tinkercad programın ı kullanarak çizimlerimizi yaptık, küplerimizin. Kalibrasyon küplerinin üzerine kod oluşturarak küplerimizin üzerine bastık. Daha sonra küplerimizi görme engelli bireyimize tanıttık. Görme engelli bireyimiz, ‘Kodlar çok yüksek olmuş, ellerimle algılayamıyorum’ dedi. Aldığımız dönütle kodların yüksekliğini azalttık. Bu sefer de kalibrasyon küplerinin çok uzun olduğunu söyledi. Biz de 1X1 ölçülerinde küpleri oluşturduk. Görme engelli bireyimiz bu kere da ellerinin çok büyük olduğunu ve küplerin çok küçüldüğünü bize tabir etti. Bu sayede de en son haline getirdik projemizi. Gerçekleştirdiğimiz bu projeyle, renk kodları sayesinde görme engelli bireyler kimseye gereksinim duymadan renkleri ayırt edebilecek. Çalışmalarım sırasında görme engelli bireylerin renk algısının olmadığını fark ettim. Görme engelli birey, bir kıyafet alırken hangi renkte olduğunu merak ediyor. Alışveriş sırasında herkese soruyor, kimi beşerler da görme engelli bireylerin sorduğu sorular karşısında tersliyor. Bu çok makus bir his ve çok berbat bir his. Bu yüzden biz, bu projenin daha fazla yaygın olmasını istiyoruz. Bu proje sayesinde renk kodlarını akla gelebilecek her esere basabilirler. En ufak bir masaya bu kodları bastığınızda bile, görme engelli birey masanın rengini algılayabilecek” dedi.
Ulusal Eğitim Bakanı Selçuk Projeye imzasını attı
Projenin hedefine ait konuşan Ebrar Gökçe Kızılgül ise “Bu projede insanlara yararlı olacak bir şey üretmeye çabaladık. Öncelikle kendimizi bir yerde tanıtmak daha sonra farklı yerlerde projeyi, üniversal bir seviyeye getirmeyi amaçladık. Biz dünyada birinciyiz. Bir sürü farklı araştırmalar yaptık. Bütün kaynaklara baktık, bizimkine benziyor mu diye. Görme engelli bireylere yönelik bu tıp bir projeye hiç rastlamadık. Müsabaka gününde vazifeliler bize ‘En Uygun Sunum Ödülü’nü kazandığımızı söyledi. Bir sevinç yaşadık fakat sonra biraz düşününce öteki bir alanda muvaffakiyet gösteremediğimiz için bize bu mükafatı verdiklerini düşündük. Projeyle de birinci olduğumuz açıklanınca; sevinç, coşku, heyecan hislerini bir ortada yaşadık. Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, müsabaka günü tüm stantları gezerek projeleri inceliyordu. Bizim standımıza geldiğinde biz de kendisine özetledik projemizi. Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, ‘Bu çok uygun bir proje. İnşallah daha âlâ yerlere gelirsiniz. Ben buna imzamı atayım’ dedi ve projemize imzasını attı. Projemizi, daha uygun yerlere getirmek daha âlâ hedeflere hizmet etmek için uğraşacağız. Bizim gayemiz, ulaşılabilir ve kozmik olmasını sağlamak. Herkesin empati yapması gerekiyor. Ben empati yaparak anladım. Biz bu projeyi merak ederek, araştırarak yaptık. Yaşıtlarıma tavsiyem, merak etmekten korkmasınlar, kitaplardan, internetten daima araştırsınlar” diye konuştu.
Projenin danışmanlığını üstlenen Sincan Şehit Abdullah Büyüksoy Bilim Sanat Merkezi Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni Melike Güler Okur, projenin kıssasını şu tabirlerle paylaştı:
“Mitat Enç Görme Engelliler Okulu’na bir proje seyahatinde bulunduk. Bu seyahat sırasında kullandıkları dokunsal malzemeleri keşfetme imkanımız oldu. Dokunsal malzemeleri incelediğimizde renk detayının olmadığını fark ettik. Dokunsal malzemeler görme engelli bireylerin eğitiminde çok sık kullanılıyor. Bu eksiklikten yola çıkarak bu projeyi oluşturduk. Kendimiz Braille alfabesi üzere bir renk alfabesi oluşturduk. Her bir renk için farklı kod belirttik ve bu kodları Tinkercad programında işledik. Bunları daha sonra 3D yazıcıda üreterek projeye başladık. Görme engelli birey daha öncesinde kirazı çizgileriyle dokunsan bir halde algılayabiliyordu. Biz oluşturduğumuz küplerle görme engelli bireye, kirazın yuvarlak sınırlarının kırmızı renkte olduğunu anlatabiliyor, sapının siyah renkli olduğunu ve yaprağının yeşil olduğunu anlatabiliyoruz” tabirlerini kullandı.
Piksel Mühendisleri Kadrosu, birincilik mükafatını, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’dan aldı.
