Esasen düşük ve muhtaçlıkları karşılamaktan uzak olduğu için takviye ölçüleri eleştiriliyordu. Bu dayanaklar üzerinden ödenecek vergiler dayanağı uygunca aşındıracak.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan esnafa yönelik dayanakların ayrıntıları belirli oldu. Dayanaklara ait Cumhurbaşkanı kararı 23 Aralık 2020, Ticaret Bakanlığı Bildirisi ise 24 Aralık 2020 tarihli tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bildirim ile Koronavirüs salgını nedeniyle ticari faaliyetleri olumsuz etkilenen esnaf ve sanatkârlar ile gerçek kişi tacirlere verilecek hibe takviye programına ilişkin yöntem ve asıllar belirlendi.
Dayanaktan kimler faydalanacak?
Bu dayanak programından, 14 Aralık 2020 tarihi prestijiyle faaliyet gösteren aşağıdaki şahıslar faydalanacak:
– Ticari yararları kolay metotta tespit edilen gelir vergisi mükellefleriler,
– Esnaf ve sanatkârlar siciline kayıtlı vergiden muaf esnaflar,
– Bakanlık tarafından belirlenen dallarda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlar ve gerçek kişi tacirler
Kolay yola tabi olanlar ile vergiden muaf esnaflar hangi hususta faaliyet gösterirlerse göstersinler, bunların dışında kalanlar ise açıklanan listede yer alan faaliyet mevzularında faaliyet göstermeleri koşuluyla takviyeden yararlanacaklar.
Hibe takviyesi kapsamına hangi takviyeler verilecek?
Hibe dayanağı, “gelir kaybı desteği” ve “kira desteği” olmak üzere iki formda sağlanacak. Takviye programının mühleti, Bakanlığın internet sitesinden yapılacak duyuruda belirtilen müddette müracaatların yapılması kaydıyla 2021 yılının Ocak, Şubat ve Mart ayları olmak üzere üç ay. Müracaatların e-devlet üzerinden 2021 yılı ocak ayının birinci haftası prestijiyle başlaması öngörülüyor.
Gelir kaybı dayanağı
Ticari karları kolay metotta tespit edilenlere, vergiden muaf esnafa ve bunların dışında kalan esnaf ve sanatkârlar ile gerçek kişi tacirlere aylık 1.000 Türk Lirası olmak üzere toplamda 3.000 Türk Lirası hibe dayanağı verilecek.
Kira takviyesi
Gelir kaybı takviyesinden faydalanabilecek gerçek bireylerin vergi sicil kayıtlarına nazaran temel faaliyetlerini yürüttükleri iş yerlerinin kira olması halinde, bu şahıslara büyükşehir belediyelerinin bulunduğu yerlerde aylık 750 Türk Lirası olmak üzere üç aylık toplamda 2.250 Türk Lirası, öteki yerlerde aylık 500 Türk Lirası olmak üzere toplamda 1.500 Türk Lirası kira dayanağı sağlanacak.
İş yeri kira bedelinin kira takviyesi meblağının (750 yahut 500 TL’nin) altında olması durumunda iş yeri kira fiyatı kadar kira takviyesi ödenecek.
Bu takviye ölçüleri kamuoyunda çok eleştirildi, beklenen fiyatların çok altında bulundu.
Takviyeler vergiye tabi mi?
Prensip olarak ticari faaliyetle ilgili olmayan hibeler/bağışlar/destekler gelir vergisinin konusuna girmez. Bunlar veraset ve intikal vergisine tabidir. Lakin ticari faaliyet kapsamında alınan hibeler ve dayanaklar gelir olarak dikkate alınmak zorundadır. Bu türlü olunca veraset ve intikal vergisinin konusu dışına çıkarlar.
Esnafa verilen bu dayanaklar de ticari faaliyetleri hasebiyle verildiği için gelir vergisine tabi olacak. Bu nedenle vergiden muaf esnaf dışındakiler (yani vergiye tabi olanlar) aldıkları dayanakları “gelir” olarak dikkate almak zorundalar.
Esasen düşük ve gereksinimleri karşılamaktan uzak olduğu için takviye ölçüleri eleştiriliyordu. Bu dayanaklar üzerinden ödenecek vergiler dayanağı güzelce aşındıracak.
Bu vergi Cumhurbaşkanı Kararı ile kaldırılamaz, zira vergi kanunla konulur ve kanunla kaldırılır.
Pandemi ortamında dayanağın tesirli olması isteniyorsa (ki buna hakikaten muhtaçlık var) hemen bir kanunla bu ödemeler vergiden istisna edilmelidir.
Erdoğan SAĞLAM
Yazının Kaynağına Buradan Ulaşabilirsiniz
