Prof Dr Veysel Ulusoy liderliğinde oluşturulan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGrup), Aralık 2020 TÜFE enflasyon seviyesini %4,08 olarak açıkladı. 2020 TÜFE enflasyonu seviyesini ise %36,72.
Aylık hesaplarda, TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında en çok aylık düşüş %-0,46 ile Konut, en fazla yükseliş ise %17,58 ile Ulaştırma kaleminde gerçekleşmiştir. Ulaştırma ile özellikle uzaktan eğitim harcamalarının da içinde bulunduğu Eğlence ve Kültür harcama gruplarının fiyat artışlarının enflasyonu sürükleyen ürün grupları olduğu açıkça görülmektedir.
Fiyatlardaki gün ve ay-içi oynaklığa bakıldığında, en büyük değişimin sırasıyla Ulaştırma, Eğlence ve Kültür ile Çeşitli Mal ve Hizmetlerde görülmektedir.
Grubun bültenindeki açıklamalarına göre,
a. 2018 yılının ikinci çeyreğinde yaşanmaya başlayan ekonomik durgunluğun üçüncü çeyrekte döviz şoku ile birleşmesi, 2020 yılında yaşanan yüksek enflasyonu etkileyen temel faktörler oldu. Öyle ki, şokun etkisinin dördüncü çeyrekte de devam etmesi fiyatları kalıcı bir şekilde yukarı taşımıştır ve yapışkan bir özelliğe büründürmüştür.
b. 2019 yılındaki zayıf ekonomik büyüme performansın beraberinde gelen maliyet ve talep şoku yıl boyunca devam etmiştir. Özellikle, yaşanan döviz şokunun %80’ninin 3. ve 4. çeyrekte TÜFE’ye yansıdığı gerçeğiyle 2019 yılının enflasyon oranı son yılların en yükseğine erişmiş ve son 20 yılda tecrübe edilmeyen bir oranda gerçekleşmiştir (burada rapor edilmemiştir).
c. Döviz geçişkenliğinin nispi olarak yavaşladığı 2020 yılının ilk çeyreğinde bu sefer de üretim açığının (reel GSYH’nın potansiyelinden farkı) etkilediği yeni bir kırılganlık ortaya çıkmış, Covid-19 sağlık krizi nedeniyle de daha derinleşmiştir.
Buna Merkez Bankası faiz kararlarındaki yanlış zamanlamanın yarattığı döviz şoku eklenmiş ve sonuçta yüksek bir oranda enflasyon oranı ile 2020 yılı tamamlanmıştır.
