TÜRKÇİMENTO tarafından Türkiye iktisadını inşa eden çimento kesiminin bölgesel dinamikleri ve ülke iktisadına tesirlerini tartışmak üzere gerçekleştirdiği “Anadolu Buluşmaları”nın üçüncüsü 25 Aralık Cuma günü Ankara’nın konut sahipliğinde gerçekleşti. Dünya Gazetesi iş birliği ile gerçekleşen online buluşmada, kesimin mevcut durumu ve 2021 beklentilerinin yanı sıra sıkıntıları da ele alındı
TÜRKÇİMENTO, bölüme istikamet vermek ve gelecek vizyonu çizmek emeliyle başlattığı Anadolu Buluşmaları’nı “Türkiye İktisadını İnşa Edenler” başlığı ile sürdürüyor. Bölümün bölgesel dinamikleri ve ülke iktisadına tesirlerinin tartışıldığı buluşmaların üçüncüsü Ankara’nın mesken sahipliğinde gerçekleşti.
Dünya Gazetesi iş birliği ile gerçekleşen online buluşmanın üçüncüsüne TÜRKÇİMENTO İdare Heyeti Lideri Dr. Tamer Latife, Ankara Sanayi Odası Lideri Nurettin Özdebir, Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş. Kurucu Lideri Nihat Özdemir, OYAK Çimento San. ve Tic. A.Ş. Ülke Lideri Ali Pastonoğlu, Votorantim Çimento San. ve Tic. A.Ş. CEO’su Hatim Ben Moussa, Baştaş & Konya Çimento San. ve Tic. A.Ş. Genel Müdürü Burak Akın, NBE İdare Heyeti Lideri Hakan Güldağ, Dünya Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar konuşmacı olarak katıldı.
Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdikleri marka dönüşümü ile yeni vizyonunu açıklayan TÜRKÇİMENTO’nun İdare Şurası Lideri Dr. Tamer Latife, marka ideolojisini şu formda açıkladı:
“Sektörümüzün kalkınmada öncü, topluma hassas, sürdürülebilir ve inovatif faaliyet ve uygulamaları ön plana çıkarmak, daha fazlası ve daha uygunu için öncü olmak, faaliyetlerimizin tüm paydaşlarımızda bilinirliğini artırmak üzere yeni bir vizyon seyahatine başladık. TÜRKÇİMENTO markası ile katma bedel yaratan, topluma hassas, kurumsal inancı sağlayan, beşere yatırım yapan, dijitalleşme, teknoloji ve inovasyonda öncü kesim olarak bu vizyonu yaşatacağız. Bu değişim, geçmişten bizi bugüne taşıyan kıymetlerimizi koruma ederek, kendimizi günün değişen kaidelerine gereksinimlerine uydurmak ve dalımızın geleceğini planlamak üzere başlattığımız bir çalışmadır. Bu seyahate başlarken, Mustafa Kemal Atatürk’ün tabir ettiği üzere ‘Tam bağımsızlık lakin ekonomik bağımsızlıkla olur’ vizyonundan hareketle, ‘Bu ülkenin temelinde biz varız’ dedik. Faaliyetlerimiz ve hayata geçireceğimiz uygulamalarımızla bu ülkenin geleceğinde de biz olacağız.”
ÇİMENTO BÖLÜMÜ HAKSIZ YERE AMAÇ GÖSTERİLİYOR
Dala ait meselelerin da ele alındığı toplantıda Dr. Tamer Latife, çimento maliyetlerine ait de şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türkiye çimento dalı olarak yüksek üretim maliyetlerine karşın dünyanın en ucuz çimentosuna sahibiz. Dalımız son 10 yılda 2,5 milyar dolar yatırım yaptı. Yüksek kaliteli eserlerimizi 70’den fazla ülkeye ihraç ediyoruz. Ülkemizde de çimento fiyatlarında enflasyon kadar dahi artış yaşanmadığı üzere fiyatlar neredeyse bir evvelki seneye nazaran benzeri düzeydedir.
Öbür yandan 2020 yılında Merkez Bankası’nın 9 aylık datalarına nazaran geçen yılın tıpkı devrine oranla konut fiyatlarında, enflasyonun 15 puan üzerinde, %27’lik bir artış görülüyor. TUİK’in açıkladığı konut inşaatı materyal maliyeti endeksi de birebir periyotta yalnızca %16,5 artış gösterdi. Biraz daha geçmişe gidecek olursak 2017 Ocak ayı ile kıyaslandığında konut fiyatlarının bugün %54 arttığını görüyoruz. Birebir devirde çimento fiyatlarında ise enflasyon kadar bile artış kelam konusu değil. Ayrıyeten inşaat maliyetinde çimentonun hissesi yalnızca %2 ila %4 ortasında. Arsa maliyeti de hesaba katılırsa bu hisse çok daha düşük düzeye gelmektedir. Bunlara karşın konut fiyat artışlarından çimento kesiminin sorumlu tutulması mantıklı olmadığı üzere kesime de haksızlık. Yılların alışkanlığı ile çimento dalı bir sefer daha kitlelere haksız yere maksat olarak gösteriliyor.”
Toplantıda konuşan Ankara Sanayi Odası (ASO) Lideri Nurettin Özdebir, 2021 yılının yaşanan meşakkatlerin bertaraf edileceği bir yıl olacağına inandığını belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı:
“İnşaat, faiz-kur denkleminden en çok etkilenen bölümlerin başında geliyor. Faize hassaslığı nedeniyle makro değişkenlerden süratle etkileniyor. İnşaata girdi veren kesimler de bu tablonun dışında kalamadı. Pandemiyle birlikte bu geriye gidiş devam etti. Haziran’da faiz indirimi inşaat dalını bir ölçü hareketlendirdi. Fakat inşaatın 8 çeyrektir üst üste daralma göstermesi dikkat çekiyor.
Bu kadar olumsuz süreç sonrası %6,4’lük büyüme oranıyla inşaat iktisadın genel büyümesinin altında kalmasını uygun okumak gerek. Yüksek faiz konuta olan ilgiyi azaltacaktır.
Enflasyon en büyük problemimiz. TL’ye itimadı sağlayabilmek için Merkez Bankası’nın bu kararı yerinde. Faiz ilaç üzeredir, vaktinde kâfi dozda verirseniz yarar sağlar. Muhtemelen 2. ve 3. çeyrekte enflasyondaki düşüşün gerçekleşeceğine ve faizlerin geri geleceğine inanıyorum.”
Ankara’daki tesislerin limanlara uzaklığının ihracatta dezavantaj yarattığını belirten Nurettin Özdebir, “Ankaralı sanayicilerin ihracat için birtakım takviyelere muhtaçlığı var. Bunu yıllardır söylüyoruz. Demir yolunu Ankaralı endüstriciler olarak kullanabilmemiz lazım. Vagonlarımız var lakin lokomotifimiz yok. Kamunun lokomotifleri de çok maliyetli. İhracat limanlarına kendi lokomotif ve vagonlarımızla daha kolay ulaşabiliriz” dedi.
“ÇİMENTODA YENİ YATIRIMA GEREKSİNİM YOK”
Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş. Kurucu Lideri Nihat Özdemir ise 2021’in 2020’den yeterli olacağını ümit ettiğini belirterek, şunları söyledi:
“Mart ayında pandemiyle birlikte dünyada ve Türkiye’de yaşanan kahırlardan ötürü birçok fabrika üretimine orta verdi. İç piyasada da canlılık olmayacağını iddia ederek ümidimizi yurt dışına bağladık. Bu yıl kesim olarak rekor ihracat yaparak milyar dolarlık ihracatı yakaladık. Bankaların kredi faizini düşürmesiyle bölüm canlanmaya başladı. Faizlerin artması, inşaat kesimini eksiye götürüyor. İhracata alıştık, yeni pazarlarımız ve taahhütlerimiz var. 2021’de de 2020’den daha az ihracat yapmayız diye düşünüyorum. 2023’e giderken bütün fabrikalar inşaat kesiminde canlanma olacağını hesaplayarak klinker üretimine devam ediyor.”
Türkiye’de yeni bir çimento yatırımına gereksinim olmadığını belirten Nihat Özdemir, “Türkiye bugün 100 milyon ton klinker üretim kapasitesine sahip. Lakin ihracat yoluyla dengeyi bulabiliyoruz. İhracata güvenerek yeni yatırım yapmanın yanlışsız olacağına inanmıyorum. Çimento kesiminin dışa açılmasına katiyen dayanak veriyorum. Çimentocuların bilhassa gelişmekte olan ülkelerde, Afrika ülkelerinde yeni yatırım ve satın almalarla yurtdışına açılmalarında çok büyük yarar görüyorum” dedi.
OYAK Çimento San. ve Tic. A.Ş. Ülke Lideri Ali Pastonoğlu, kesimin şimdiki problemlerinin dışında yönetmesi gereken bir değişim süreci olduğuna dikkat çekerek, “Karbon ve etraf emisyonları, ihracat yaptığımız birtakım lokasyonlarda sonda karbon vergilerinin getirilmesi, birincil yakıtımız olan alternatif yakıtların ülkemize getirilmesi, yüksek teknolojinin bölümümüze adaptasyonu odaklanmamız gereken konular” dedi. Türkiye’de çimentoda uzun bir devir yeni yatırıma gerek olmadığını söyleyen Ali Pastonoğlu, “Mevcut tesislerde verimlilik ve güç maliyetlerini düşürme ismine yeni yatırımlar yapılabilir. Fakat Türk çimentocuları olarak portföyümüzü genişletmemiz gerekiyor. Türk çimentosu için fırsat olan alanlar var” diye konuştu.
Votorantim Çimento San. ve Tic. A.Ş. CEO’su Hatim Ben Moussa, “Türkiye’de 2018 yılında kişi başına 900 kg olan tüketimin bugün 400 kg’a kadar düştüğünü görüyoruz. Tüketemediğimiz mevcut kapasitemiz var. Son 2 yıldır maliyetlerimizde yüzde 40’lık artış var lakin fiyatlarımız 2 yıl öncesiyle birebir seviyede” dedi.
Baştaş & Konya Çimento San. ve Tic. A.Ş. Genel Müdürü Burak Akın, Türk çimento kesiminin üretim için kullandığı yakıtı ithal ettiğini hatırlatarak, şunları söyledi:
“Türk çimento kesimi olarak önemli bir ihracatçıyız ancak önemli de bir ithalatçıyız. Üretim için kullandığımız yakıtı ithal ediyoruz. Bunu ithal etmeme talihimiz var. Alternatif atıklarla klinkeri, çimentoyu üretebiliriz. Yüzde 50’ler düzeyinde alternatif atık kullanabiliyoruz. Kamu- özel kesim iştirakiyle bu çöplerin yakıt olarak kullanılmasına ortam hazırlanmalı. Biz sanayi olarak bu atıkları çok daha verimli kıymetlendirebiliriz. Önümüzün açılması için güç maliyetlerimizi yönetebilir olmamız gerekiyor. Sanayi olarak bizim iktisada katabileceğimiz yakıtlar daha çok sanayi atıkları ve ticarethane atıkları.”
Dünya Gazetesi Yöneticisi Hakan Güldağ, 2021’in birinci yarısında yeni faiz artışı gelmeyeceğini düşündüğünü belirterek, “Piyasalarda 2021 ikinci yarısında faizlerde süratli olmasa da bir düşüşe hakikat gidileceği varsayımı var. Faiz artışları geldi lakin bu bir dengelenme süreci. Bu sürecin 2021’e olumlu yansıyacağı kanaatindeyim” dedi.
Dünya Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar ise 2021 yılının birinci yarısının da zahmetli geçeceğini iddia ederek, “Merkez Bankası Lideri Naci Ağbal, 2021 için güç bir imtihan yılı olacak demişti. Umutla bakmak moral verir fakat birinci yarıyı da düşünceli geçirebiliriz. Toparlanma fakat ikinci yarıdan itibaren başlar diye varsayım ediyorum. İktisat idaresindeki değişiklikle yine olağanlaşma başladı. 2018 yılı ortalarından itibaren niçin bu yanlışları yaptık, niçin rezervlerimizi erittik, niçin eksi rezervlerden kelam ediyoruz sorularını sorup bu yanlışları bir daha yapmayalım” değerlendirmesini yaptı.
Hibya Haber Ajansı
