2019 yılında Dünya’nın atmosferindeki sera gazı yoğunlukları yeni rekorlara yükselmişti. Bu yıl da, Covid-19 karantinalarına karşın bu yükseliş devam etti.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yayımlanan yıllık Sera Gazı Bildirisi açıklandı ve Dünya’nın atmosferindeki karbondioksit (CO2) yoğunluğunun 2019 yılında artmaya devam ederek, 2018 yılındaki 407,9’dan yükselerek milyonda 410 modül (ppm) global hududunu aştığını belirtti. Bu akımın temel sebebinin de fosil yakıt kullanımı, endüstriyel aktiviteler ve ormanların kesilmesi üzere insani aksiyonlar olduğu kesin.
2019 yılındaki rekor artışın yanı sıra 2020’de de bu akım devam ediyor üzere gözüküyor. Bir çok bilim insanı 2020 yılında Covid-19 salgını sebepli kapanmalar münasebetiyle endüstriyel çalışmaların yavaşlamasının sera gazı emisyonunu yavaşlatacağını ümit ediyordu. Bu yılın başlarındaki en ağır kapanma periyodunda günlük CO2 emisyonu global olarak %17 azalmıştı. Endüstriyel çalışmalardaki bu yavaşlama ile 2020 yılında yıllık global emisyonda %4,2 ile %7,5 ortasında bir azalma bekleniyordu.
Lakin sera gazı yayımı ve atmosfer yoğunlukları üzerindeki tesiri çok dikkat gerektiren bir şey ve büyük oranda uzun vadeli bir sorun. Evvelki yıllara nazaran daha yavaş olarak da olsa, 2020’nin de karbondioksit yoğunluklarında artış göstermesi bekleniyor. Öbür bir deyiş ile Covid-19’un sera gazı emisyonlarında kısa devirli bir tesiri olmuş olsa da, bu azalma olağan değişkenliğin dışında değil ve gezegenimiz daha fazla karbondioksitle buluşmaya devam ediyor.
Karbondioksit, atmosferdeki sera gazlarının sebep olduğu global ısınmaya en fazla katkı yapan etkenlerden biri ve temel olarak insan aksiyonlarından kaynaklanırken, yüzlerce yıl boyunca atmosferde kalabiliyor.
WMO Genel Sekreteri Profesör Petteri Taalas‘ın söylediğine nazaran Dünya en son bu düzeyde bir karbondioksit yoğunluğu ile 3 ile 5 milyon yıl ortasındaki geçmiş periyotta yaşadı ve o sırada sıcaklıklar 2-3°C daha yüksekken, deniz düzeyi de 10-20cm daha yüksekti. Ancak 7,7 milyar yaşayan insan yoktu. Ayrıyeten profesörün eklediğine nazaran, kayıt altına alınabilmiş hiçbir tarihi devirde bu kadar süratli bir artış gözlemlenmiş değil.
Karbondioksitin yanı sıra geçtiğimiz yıl öbür büyük tesirli sera gazları olan metan ve azot oksit de artış gösterdi. Bütün bu durum epeyce moral bozucu gözükse de, kimi bilim insanları değişimin yakında olduğunu ümit ediyorlar. Her ne kadar Covid-19 krizi gezegenimizin iklim sorununu bizim için çözmeyecek olsa da, pek çok kişi bu salgın ve krizle birlikte hükumetlerin daha fazla iklim dostu adımlara yönelebileceğini düşünüyor.
