Kayıkçı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, birinci kez Fransız Montgolfier kardeşler tarafından “insansız balon” olarak tecrübelenen insansız hava aracı (İHA) ya da yaygın ismiyle bilinen dronelerin epey kolay, ilkel ve zar sıkıntı uçabilen objeler olarak hayata başladıkları 1782’lerden, yavaş ancak istikrarlı bir formda geldikleri günümüzde bir teknoloji mükemmeline dönüşmüş durumda olduklarını söyledi.
Dronelerin birinci evrelerde daha çok askeri operasyon hedefli kullanıldığına işaret eden Kayıkçı, son 10 yıldaki teknolojik gelişmelerle başta lojistik olmak üzere kamu güvenliği, trafik nezareti ve izleme üzere çok çeşitli dal ve alanlarda yaygın olarak kullanım imkanı bulduğunu anlattı.
Kayıkçı, şunları kaydetti:
“Drone teknolojisi ile denizin ortasındaki petrol sondaj kulelerine, yolu olmayan uzak bir kıyıdaki deniz fenerine, ormanlardaki yangın gözetleme kulelerine ya da hudut ucundaki bir askeri tesise materyal sevkiyatları çok daha süratli ve muteber bir formda yapılabilmektedir. Genel olarak, droneler 3 temel kategoride kullanılmaktadır; altyapı kontrolü ve bakımı (enerji, madencilik ve inşaat, petrol ve doğal gaz, rüzgar türbini izleme, materyal nakliyesi, çatı ve şantiye kontrolleri, telekomünikasyon gibi), etraf kontrolü ve bakımı (tarım, kamu güvenliği, otoyol denetimi, polis, olay yeri izleme gibi) ve kargo dronelerini de içeren ulaşım ve cümbüş kesimi (mal nakliyeciliği, tıbbi materyal teslimatı, kargo nakliyatı, ulaşım altyapısı kontrolü gibi).”
“Salgın, ticari drone teknolojisinin gelişmesi istikametinde zorlayıcı tesir yaptı”
Dr. Yaşanur Kayıkçı, Kovid-19 salgınının bilhassa ticari drone teknolojisinin gelişmesi tarafında zorlayıcı tesir yaptığına dikkati çekerek, dronelerin, Kovid-19 salgınıyla gayrette kıymetli bir araç haline gelirken, daha sürdürülebilir ve sağlam tedarik zincirlerinin ve toplumsal mesafeli/temassız teslimat hizmetlerinin oluşturulmasında yardımcı olduğunu söyledi.
Kayıkçı, “2019 bilgilerine nazaran, askeri hedefli droneler dışında kullanılan çeşitli özellikteki dronelerin global olarak 5,5 milyar dolar fiyatında bir piyasa hacmine sahip olduğu görülmektedir. Drone üretim ve hizmet uygulamaları pazarının, büyük ölçüde altyapı bölümünün de tesiriyle ve yeni yasal değişiklikler, uzak kimlik (remote ID), 5G teknolojisinin yavaş yavaş kullanıma sunulması ile önümüzdeki 5 ila 6 yıl zarfında yaklaşık yüzde 25’lik yıllık bileşik büyüme oranı ile 2030’larda 92 milyar dolara erişeceği kestirim edilmektedir.” dedi.
Dünyada en fazla drone tescilinin ABD’de yapıldığını belirten Kayıkçı, şu an prestijiyle ABD Federal Havacılık Otoritesi (FAA) tarafından 1,7 milyon ferdi ve 400 bin ticari drone tescili yapıldığını, daha sonra Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı’ndan (EASA) 1 milyondan fazla tam sertifika ile tescilli AB ve 400 bin adetle Çin’in geldiğini bildirdi.
Dronelerin kullanıldığı en büyük pazarlar ortasında teslimat, tarım ve acil durum hizmetlerinde artan fırsatlar ile güvenlik ve endüstriyel kontrolün bulunduğunu aktaran Kayıkçı, zamanla drone donanımının daha uygun fiyatlı hale gelerek katma kıymetli hizmetlerin, bu pazarın çok büyük bir kısmını oluşturmasının sağlanacağını kaydetti.
Kayıkçı, Roland Berger Danışmanlık şirketinin varsayımlarına nazaran, 2050 yılına kadar pazarın yarısından fazlasını drone hizmetlerinin oluşturmasının beklendiğini söyledi.
