Foreign Policy mecmuasında, ABD Ulusal İstihbarat Yöneticiliği Karşı İstihbarat Şubesi Lideri William Evanina dahil üst seviye istihbaratçıların görüşlerine yer verildiği “Teknoloji Devleri Çin’e Casuslukta Hayati Avantaj Sağlıyor” başlıklı bir makale yayınlandı.
Makalede özel Çin şirketlerinin, Çin’in istihbarat servisleri için çalınmış bilgiyi işlemeye yardım ettiği, ellerindeki bilgiyi de Çin’in güvenlik ve istihbarat teşkilatlarıyla paylaştıkları ileri sürüldü.
Evanina’nin hususa ait “Çin teknoloji şirketleri Pekin idaresine, rastgele bir biçimde elde ettikleri veya çalıntı verinin işlenmesinde, Çin istihbarat servisleri için faydalı hale getirilmesinde kilit rol oynuyor. İşlenen bu veriler Çin’e, yabancı hükümetlerde ve dünyanın dört bir yanında özel sektörde çalışan kişileri hedef almak için nokta atışı bilgi derleyerek büyük fırsat tanıyor.” sözüne yer verilen makalede, diğer ABD’li yetkililerin de benzeri savları sıralanıyor.
Eski bir üst seviye CIA yetkilisinin “Çin’in istihbarat servisleri ile Çin şirketlerinin daha fazla kucaklaştığını, 2017’de Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in artan otoriterliği altında Pekin yönetiminin Çin işletmelerini, Çin istihbarat ve güvenlik teşkilatlarıyla çalışmaya ve veri paylaşmaya zorlayan yeni bir ulusal istihbarat yasası çıkardığını” belirterek, “Bu durum pek çoğumuz için bu günlerde olacakların habercisiydi.” dediği belirtildi.
Makalede, “Çin’in istihbarat ve güvenlik teşkilatlarının, büyük data analitiği kabiliyetine sahip Alibaba, Tencent, Baidu üzere özel şirketlere, ABD kurumlarından korsanlıkla çalınan muazzam çapta bilgiyi işleme ve tahlil etme emri verildiği, işlendikten sonra datanın derhal Çin kurumlarına geri döndüğü” belirtildi.
Yetkililer bu durumun, örneğin ABD’de Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA) Çin ordusu hakkında topladığı 10 yahut 15 petabaytlık veriyi Google, Amazon yahut Microsoft üzere şirketlere birkaç gün içinde tahlil ettirmesi manasına geleceğine, bunun imkansız olduğuna işaret edildi.
ABD Ticaret Bakanlığı, eylül ayında “ulusal güvenliği koruma” gerekçesiyle Çinli şirketlere ilişkin toplumsal medya uygulamaları TikTok ve WeChat’in yasaklamak için Federal Mahkemeye başvurmuştu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Çin Komünist Partisi’nin ABD’nin ulusal güvenliğini, dış siyasetini ve iktisadını tehdit etmek için bu uygulamaları kullandığı kaydedilmişti.
Bu uygulamalara erişimin ortadan kaldırılması ve fonksiyonlarının değerli ölçüde azaltılmasıyla ABD’deki kullanıcıların korunacağına işaret edilen açıklamada, TikTok ve WeChat’in oluşturduğu tehditlerin tıpkı olmasa da benzeri olduğu aktarılmıştı.
Açıklamada, her iki uygulamanın da kullanıcılardan pozisyon, tarama ve arama geçmişleri de dahil olmak üzere data topladığı belirtilerek, bu şirketlerin Çin Komünist Partisi’nin istihbarat servisleriyle zarurî iş birliği içinde olduğu tabir edilmişti.
Bakanlığın açıklamasında “Bu durum WeChat ve TikTok kullanımının ulusal güvenliğimiz için kabul edilemez riskler oluşturmasına neden oluyor.” değerlendirmesine yer verilmişti.
ABD Federal İrtibat Kurulu, temmuz ayında da Çin’in teknoloji devi şirketleri Huawei ve ZTE’nin ulusal güvenliğe tehdit olarak belirlendiğini açıklamıştı.
ABD, Çin’in teknoloji şirketi Huawei’yi, ulusal güvenliğe muhalif faaliyetlerde bulunma riski oluşturduğu gerekçesiyle teknoloji ihracatına kısıtlama getirdiği kişi, şirket, devlet ve başka hukukî kişilikleri içeren Varlık Listesi’ne 2019’da almıştı.
