Asıl vazifelerinin “savaşmak” olduğunu söyleyen, Türk Hava Kuvvetleri’nin F-16 şov takımı SOLOTÜRK, Hv. Plt. Bnb. Emre MERT, Hv. Plt. Yzb. Serdar DOĞAN, Hv. P. Yzb. Mustafa Bircan BİÇER
Şov Pilotu Hv. Plt. Bnb. Emre MERT, Şov Pilotu Hv. Plt. Yzb. Serdar DOĞAN ve Basın ve Halkla Alakalar Subayı Hv. P. Yzb. Mustafa Bircan BİÇER’den oluşuyor. Grup, merak edilen soruları sizler için yanıtladı.
F-16 hangi maksada yönelik üretildi, SOLOTÜRK için neden bu uçak tercih edildi?
F-16, 4. kuşak savaş uçağı. 25’ten fazla ülke tarafından kullanılıyor. 1987 yılından bu yana da ülkemiz, bu uçağı etkin olarak kullanıma aldı. F-16, “Side Stick” kullanılarak üretilen birinci savaş jeti. Bu özellik yüksek “G”li hareketlerde pilotun hâkimiyet sağlaması için değerli. Kanopisi tek modül şeffaf yüzeyden oluşuyor. Bu da pilotun görüş alanını arttırıyor. Tüm bu özelliklerinin yanı sıra F-16, “Fly By Wire” kullanılan birinci uçak. Yani pilotun komutlarıyla hareket yüzeyleri ortasına bir bilgisayar giriyor. Bunlar F-16’nın seçiminde tesirli olan kriterler ortasında.
Şov uçuşlarında kullanılan uçaklarda ne üzere değişiklikler yapılıyor?
Şov uçaklarımız olağan muharip uçaklarla birebirdir. Hiçbir değişiklik yapılmıyor. Ödüllü tasarımı kendisine has. Bunun dışında şovlarımızda kullanmak üzere kanat uçlarımıza duman üreteçleri takıyoruz.
Dünyada yalnızca SOLOTÜRK’ün yapabildiği isminizle anılan kalkışından kelam eder misiniz?
SOLOTÜRK kalkışı, kalkış ve tekerlerin toplanmasından çabucak sonra 10 metrede zıdda geçip tırmanmaya devam ettiğimiz manevramızdır. Dünyada tek yapabilen şov grubuyuz. Bu hareketi güç kılan uçağın karşıt kumanda bölgesinde kullanılmasıdır. Daha da güç kılan başka kısım ise, bu hareketi kalkış esnasında düşük irtifada yapıyor olmamız.
Çıktığınız en yüksek irtifa nedir? Şovlar hangi irtifa ve hızda gerçekleştiriliyor?
50.000 feet, gördüğüm en yüksek irtifa. Şovlarımız, en az 100 feet ve üzeri irtifalarda, 100 knot ve 1200 knot sürat aralığında olacak biçimde gerçekleşiyor.
SOLOTÜRK tonosunun olağan tonodan ne farkı var?
Hareketin 3 eksende birebir anda yapılıyor olması. Kanatçık tonosu ve fıçı tonosunun birleştirilmesi diyebiliriz.
Şovlar sırasında “Red- Out” yahut “Black-Out” yaşadınız mı? En fazla müspet ve negatif kaç “G” ye maruz kaldınız?
Bunlara yakın olarak havacılıkta tünel görüşü olarak tabir ettiğimiz etrafın kararması ve yalnızca kısa bir görüş alanının oluştuğu durumu yaşamaktayız. Bunun bir sonraki evresi bahsettiğiniz Black-Out’tur. Profesyonellik gereği biz tünel görüşüne girdiğimizde kendimize uygun durumlar oluşturup üzerimizdeki “G” yükünü azaltıyoruz. Bir sonraki etaba geçmemeye çaba ediyoruz. Uçuş eğitimlerimizde bu şiddetli durumu aşmak için çeşitli hareketler geliştiriyoruz.
Kısa bilgi: Olumlu G kuvveti kanın bedenin baş tarafından alt kısımlarına yanlışsız akışına sebep olarak beyne giden kan ölçüsünün G kuvveti ile orantılı olarak azalmasına yol açar. Bu durum görüşte daralma, görüşün büsbütün kaybolması, hatta bayılmaya sebep olabilir. Bu duruma Black-Out denir. Birtakım hareketlerde da tam aykırısı olan kanın bedenin alt kısmından baş kısmına yanlışsız artarak yol alması yaşanabilir bu duruma da Red-Out denir.
Neden pilot oldunuz, size ne ilham verdi?
Uçmak çocukluk hayalimdi. Daima gerçekleştirmek istediğim ülküydü. Gittiğimiz vilayetlerde bulunan hava üslerinden uçakları izlemek hoşuma giderdi. Daha o yaşlarda pilot olmaya karar verdim. Ailem aldığım kararlarda bana daima takviye oldu. Münasebetiyle Hava Kuvvetlerine katılma kararı aldığımda beni teşvik ettiler. Bu kararı aldığım yıllarda daha evvel hiç tanışma fırsatı bulamadığım lakin daima onlardan birisi olmak istediğim pilotları kendime örnek aldım.
Pilot olmak isteyenlere teklifleriniz neler?
Bu bir bayrak zaman teslimi. Bizler bu bayrağı bizden sonra gelene teslim edeceğiz, onlar da bir sonrakine. Lakin kurum bakidir. Ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ayrılmaz modülü olan Türk Hava Kuvvetleri onları bekliyor. Öncelikle şu an okudukları okulları muvaffakiyetle bitirmeleri gerekmektedir. Disiplinli, sağlıklı ve özverili çalışmaları, hayallerine kavuşmalarına yardımcı olacaktır. Bunlara ek olarak kesinlikle nizamlı olarak spor yapmalılar.
Sizi heyecanlandıran yaşadığınız rastgele bir olay var mı?
Gösterilerimizin her biri bizi heyecanlandırmaya yetiyor. Orada bulunan binlerce kişinin gözünün ve gönlünün üzerinizde olduğunu bilmek bambaşka bir heyecan. Aşağı indiğimizde o bakışlarla göz göze geldiğimizde, o hoş kelamları duyduğumuzda tüm yorgunluğumuz geçiyor.
Pilot olmak isteyen gençler nasıl bir yol izlemeli?
MSÜ Hava Harp Okulu, liselerden öğrenci almaktadır. Ulusal Savunma Üniversitesi’nin yapmış olduğu imtihanda başarılı olan öğrenciler sıhhat, spor ve Öğrenci Seçme Uçuşu üzere birtakım mülakatlara katılırlar ve tüm basamakları geçenler MSÜ Hava Harp Okulu’na girmeye hak kazanırlar. Mezun olan her subay da sıhhat kriterlerini tekrar geçtiği takdirde uçuş okuluna masraf. Pilot adayı subaylar, üç farklı tip uçakta eğitim aldıktan sonra pilot brövesi almaya hak kazanırlar. Bu eğitim yaklaşık 2 yıl sürer. Pilot olmayı başaran subaylar, Hava Kuvvetleri envanterinde yer alan uçaklarda eğitim almak üzere filolarda görevlendirilir. Eğitimlerini de muvaffakiyetle tamamladıktan sonra Türk Hava Kuvvetleri’ne hizmet etmek üzere çeşitli birliklere atamaları çıkar.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73
