Black Friday: Siber dolandırıcılar indirim gününü bekliyor

Uzmanlar, yalnızca indirimli eser almak isteyen vatandaşın değil, sahtekarların da bu özel indirim günlerini fırsat olarak gördüğünü hatırlatarak, indirim çılgınlığı günlerinde siber dolandırıcılık hadiselerine karşı ihtarda bulundu.

Paravan sitelere dikkat!

Yalnızca indirim günleri için kurulan paravan düzmece e-ticaret sitelerinin reklam tuzağına düşülmemesi gerektiğini vurgulayan Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucusu Cenk Çiğdemli, , “Vatandaşı internet üzerinden yahut sms, e-posta aracılığıyla, örneğin 2 bin liralık elektronik eserlerin 200 liraya düştüğü üzere gerçekdışı kampanya reklamlarıyla kandırmaya çalışan paravan e-ticaret siteleri olduğunu görüyoruz. Vatandaş fırsat yakalayacağım derken dolandırıcıların tuzağına düşebiliyor. Bu bahiste herkes şuurlu olmalı. Gerçek olamayacak kadar büyük indirimlere kanmayın” dedi. Çiğdemli “Özellikle elektronikte gerçek olamayacak kadar büyük indirimlere kanmayın. Dolandırıcılar paravan sitelerin gerisinde fırsat kolluyor” ihtarında bulundu.

Siber hatalıların bu devri fırsat olarak gördüğüne işaret eden Çiğdemli, “Siber hatalıların temel gayesi, online alışveriş yapanların kimlik yahut kredi kartı bilgilerine ulaşarak gelir elde etmek. Bunun için bankacılık ziyanlı yazılımları, uydurma Android bankacılık uygulamaları ve düzmece e-ticaret sitesi üzere çeşitli taarruz metotlarını kullanıyorlar. Bu yollarla ulaştıkları bilgileri ya kendileri direkt kullanıyor ya da kullanmaya istekli öteki hatalılara satıyorlar” dedi.

Nelere dikkat etmeli?

Yılın internet üzerinden en çok alışveriş yapılan devrine geldiğimiz bu günlerde, tüketicileri ve e-ticaret sitesi sahiplerini güvenlik konusunda ekstra dikkatli olmaları istikametinde uyaran Çiğdemli şunları aktardı:

“Herhangi bir bilgi girmeden yahut indirmeden evvel web sitelerinin gerçek olup olmadığını birkaç sefer denetim etmek gerek. Sitenin irtibat bilgileri, SSL Sertifikası muhakkak denetim edilmeli. Vatandaş öncelikle kampanyaların mantıklı olmasına dikkat etmeli. 500 liralık bir eseri 50 liraya kimse satmaz. Bilhassa elektronik eser indirimlerine dikkat etmek gerek. Çok şaşırtan indirimlere güvenilmemeli. Eserin başka sitelerdeki fiyatına da kesinlikle bakılmalı. E-ticaret dolandırıcıları bu indirim günlerine özel olarak kolay e-ticaret siteleri kurup, olmayan eserleri satabilirler. Vatandaş alışveriş yapacağı sitenin SSL sertifikasını kesinlikle denetim etsin. SSL sertifikası olup olmadığı, siteye girildiğinde adres barının sol köşesinde bulunan kilit işareti ile anlaşılabilir. Kilit işaretinin olmaması, dolandırıcılık niyeti olmasa bile o sitenin emniyetli olamayacağı manasına gelir. Sitenin adres, şirket ve telefon bilgileri de denetim edilmeli. Sitenin sağlam bir altyapı sağlayıcıyla çalışıyor olması da muteber olduğunu gösterir. Yazıyorsa sitenin altındaki altyapı sağlayıcı firma ismine bakılabilir. Ayrıyeten her ne sebeple olursa olsun, telefonda yahut bildiriyle kimseye kredi kartı bilgisi verilmemeli.”

Satıcılar da gayede

Yalnızca tüketicinin değil, site sahipleri ve satıcıların da dolandırıcılık mağduru olabileceğine vurgu yapan Çiğdemli, satıcının sitesinde kesinlikle 3D Secure kullanması gerektiğini belirtiyor. 3D Secure, kredi kartıyla yapılan alışverişe SMS ile onay verilmesidir. Bu tüketici kadar aslında satıcıyı müdafaaya yöneliktir. E-ticarette karşılaşılan müşteri dolandırıcılıklarına rağmen satıcıyı korur. Birtakım dolandırıcıların çalıntı kredi kartlarıyla alışveriş yapabildiklerini hatırlatan Çiğdemli, “Kartın gerçek sahibi alışverişe itiraz ettiğinde satıcı parayı bankaya geri ödemek zorunda, banka parayı çabucak çekiyor aslında. Satıcı ise eseri gönderdiğiyle kalıyor, 3D Secure onayı olmadığı için hiçbir hak sav edemiyor. Bu formda mağdur olan çok sayıda şirket var” diyor.

Altyapı yetersizlikleri sorun yaratıyor

Altyapı yetersizlikleri konusunda da şirketleri uyaran Çiğdemli, “Biz artan trafiği sıkıntısız yönetebilmek için bu yıl sunucu ve sınır kapasitemizi daha da artırdık. Yanlışsız altyapı yatırımı yapanlar ise indirim günlerinde olağan bir gündeki cirosunun 10 katına kadar ciro sayılarına ulaşabiliyor. Ayrıyeten altyapısında kampanya modülü olması da çok kıymetli, kampanya modülü olmayan siteler indirimli satış fırsatından yararlanamıyor” dedi. İndirim devirlerinde kimi sitelerin belirli başlı eserlerde indirim yapıp yan eserlere artırım yaptıklarını da hatırlatan Çiğdemli’ye nazaran, müşteri bu cins arka niyetli yaklaşımları çabucak fark ediyor. İndirim değil bindirim yapıldığı algısı oluşursa, bu algı online alışverişe olan itimadı de sarsıyor.

NASIL KORUNURUZ?

Çiğdemli, online alışveriş yaparken siber akınların maksadı olmamak ve inançlı alışveriş yapabilmek için şu ipuçlarını paylaştı:

-Alışverişi kendi cihazlarınızla yapın. İster bilgisayarınız ister tabletiniz yahut akıllı telefonunuz olsun, alışverişte kendi aygıtınızı kullanın. Aygıtın davranışındaki tuhaflıkları ayırt etmek sizin için çok daha kolay olacaktır.

-Halka açık Wi-Fi noktalarından alışveriş yapmamaya çalışın. Her internet kontağı, online ödemeler için yeteri kadar inançlı değildir. Online alışveriş için çarşı ve alışveriş merkezlerindeki halka açık Wi-Fi noktalarını kullanmayın.

-Kredi kartı yahut sanal kredi kartı kullanın. Kredi kartı kullanarak yapılan satın alma süreçleri, vadesiz yahut tasarruf hesaplarınızda tuttuğunuz paranızı kapsamadığından, daha inançlıdır. Hatta limiti sınırlanmış sanal kredi kartı kullanırsanız, riski minimize etmiş olursunuz.

-Güvenlik yazılımınız şimdiki olsun. Hala yapmadıysanız, birden fazla gözetici katmana sahip emniyetli ve aktüel bir internet güvenliği tahlili yükleyin.

-Online adres çubuğunu her vakit denetim edin. Tanınmış bir siteyi gördüğünüzde bile önlemi elden bırakmayın. Dolandırıcılar orjinal emsalleriyle neredeyse büsbütün özdeş olan geçersiz web siteleri oluşturabilirler. Gözünüz URL’nin yani adres çubuğunun üzerinde olsun. Düzmece siteler, taklit etmeye çalıştıkları resmi sitelerden farklı internet adresleri kullandıkları için basitçe tespit edilebilirler.

-Alışverişten sonra ekstrelerinizi denetim edin. Banka ve kredi kartı hesap bakiyelerini denetim etmek, bilhassa olağana nazaran ağır alışveriş yapılan periyotların akabinde her vakit düzgündür.