e-ticaret uzmanı Cenk Çiğdemli, yalnızca indirimli eser almak isteyen vatandaşın değil, sahtekarların da bu özel indirim günlerini fırsat olarak gördüğünü hatırlatarak, indirim çılgınlığı günlerinde siber dolandırıcılık olaylarına karşı ikazda bulundu.
Paravan sitelere dikkat!
Yalnızca indirim günleri için kurulan paravan düzmece e-ticaret sitelerinin reklam tuzağına düşülmemesi gerektiğini vurgulayan Çiğdemli, “Vatandaşı internet üzerinden yahut sms, e-posta aracılığıyla, örneğin 2 bin liralık elektronik eserlerin 200 liraya düştüğü üzere gerçekdışı kampanya reklamlarıyla kandırmaya çalışan paravan e-ticaret siteleri olduğunu görüyoruz. Vatandaş fırsat yakalayacağım derken dolandırıcıların tuzağına düşebiliyor. Bu hususta herkes şuurlu olmalı. Gerçek olamayacak kadar büyük indirimlere kanmayın” dedi. Çiğdemli “Özellikle elektronikte gerçek olamayacak kadar büyük indirimlere kanmayın. Dolandırıcılar paravan sitelerin ardında fırsat kolluyor” ikazında bulundu.
Siber hatalıların bu devri fırsat olarak gördüğüne işaret eden Çiğdemli, “Siber hatalıların temel maksadı, online alışveriş yapanların kimlik yahut kredi kartı bilgilerine ulaşarak gelir elde etmek. Bunun için bankacılık ziyanlı yazılımları, geçersiz Android bankacılık uygulamaları ve geçersiz e-ticaret sitesi üzere çeşitli taarruz usullerini kullanıyorlar. Bu yollarla ulaştıkları bilgileri ya kendileri direkt kullanıyor ya da kullanmaya istekli öbür hatalılara satıyorlar” dedi.
Nelere dikkat etmeli?
Yılın internet üzerinden en çok alışveriş yapılan devrine geldiğimiz bu günlerde, tüketicileri ve e-ticaret sitesi sahiplerini güvenlik konusunda ekstra dikkatli olmaları istikametinde uyaran Çiğdemli şunları aktardı:
“Herhangi bir data girmeden yahut indirmeden evvel web sitelerinin gerçek olup olmadığını birkaç defa denetim etmek gerek. Sitenin bağlantı bilgileri, SSL Sertifikası mutlaka denetim edilmeli. Vatandaş öncelikle kampanyaların mantıklı olmasına dikkat etmeli. 500 liralık bir eseri 50 liraya kimse satmaz. Bilhassa elektronik eser indirimlerine dikkat etmek gerek. Çok şaşırtan indirimlere güvenilmemeli. Eserin öteki sitelerdeki fiyatına da kesinlikle bakılmalı. E-ticaret dolandırıcıları bu indirim günlerine özel olarak kolay e-ticaret siteleri kurup, olmayan eserleri satabilirler. Vatandaş alışveriş yapacağı sitenin SSL sertifikasını kesinlikle denetim etsin. SSL sertifikası olup olmadığı, siteye girildiğinde adres barının sol köşesinde bulunan kilit işareti ile anlaşılabilir. Kilit işaretinin olmaması, dolandırıcılık niyeti olmasa bile o sitenin muteber olamayacağı manasına gelir. Sitenin adres, şirket ve telefon bilgileri de denetim edilmeli. Sitenin sağlam bir altyapı sağlayıcıyla çalışıyor olması da sağlam olduğunu gösterir. Yazıyorsa sitenin altındaki altyapı sağlayıcı firma ismine bakılabilir. Ayrıyeten her ne sebeple olursa olsun, telefonda yahut iletiyle kimseye kredi kartı bilgisi verilmemeli.”
Satıcılar da amaçta
Yalnızca tüketicinin değil, site sahipleri ve satıcıların da dolandırıcılık mağduru olabileceğine vurgu yapan Çiğdemli, satıcının sitesinde kesinlikle 3D Secure kullanması gerektiğini belirtiyor. 3D Secure, kredi kartıyla yapılan alışverişe SMS ile onay verilmesidir. Bu tüketici kadar aslında satıcıyı müdafaaya yöneliktir. E-ticarette karşılaşılan müşteri dolandırıcılıklarına rağmen satıcıyı korur. Kimi dolandırıcıların çalıntı kredi kartlarıyla alışveriş yapabildiklerini hatırlatan Çiğdemli, “Kartın gerçek sahibi alışverişe itiraz ettiğinde satıcı parayı bankaya geri ödemek zorunda, banka parayı çabucak çekiyor esasen. Satıcı ise eseri gönderdiğiyle kalıyor, 3D Secure onayı olmadığı için hiçbir hak argüman edemiyor. Bu halde mağdur olan çok sayıda şirket var” diyor.
Altyapı yetersizlikleri sorun yaratıyor
Altyapı yetersizlikleri konusunda da şirketleri uyaran Çiğdemli, “Biz artan trafiği sıkıntısız yönetebilmek için bu yıl sunucu ve çizgi kapasitemizi daha da artırdık. Yanlışsız altyapı yatırımı yapanlar ise indirim günlerinde olağan bir gündeki cirosunun 10 katına kadar ciro sayılarına ulaşabiliyor. Ayrıyeten altyapısında kampanya modülü olması da çok değerli, kampanya modülü olmayan siteler indirimli satış fırsatından yararlanamıyor” dedi. İndirim periyotlarında birtakım sitelerin belirli başlı eserlerde indirim yapıp yan eserlere artırım yaptıklarını da hatırlatan Çiğdemli’ye nazaran, müşteri bu cins arka niyetli yaklaşımları çabucak fark ediyor. İndirim değil bindirim yapıldığı algısı oluşursa, bu algı online alışverişe olan inancı de sarsıyor.
NASIL KORUNURUZ?
Çiğdemli, online alışveriş yaparken siber atakların maksadı olmamak ve inançlı alışveriş yapabilmek için şu ipuçlarını paylaştı:
-Alışverişi kendi cihazlarınızla yapın. İster bilgisayarınız ister tabletiniz yahut akıllı telefonunuz olsun, alışverişte kendi aygıtınızı kullanın. Aygıtın davranışındaki tuhaflıkları ayırt etmek sizin için çok daha kolay olacaktır.
-Halka açık Wi-Fi noktalarından alışveriş yapmamaya çalışın. Her internet ilişkisi, online ödemeler için yeteri kadar inançlı değildir. Online alışveriş için çarşı ve alışveriş merkezlerindeki halka açık Wi-Fi noktalarını kullanmayın.
-Kredi kartı yahut sanal kredi kartı kullanın. Kredi kartı kullanarak yapılan satın alma süreçleri, vadesiz yahut tasarruf hesaplarınızda tuttuğunuz paranızı kapsamadığından, daha inançlıdır. Hatta limiti sınırlanmış sanal kredi kartı kullanırsanız, riski minimize etmiş olursunuz.
-Güvenlik yazılımınız yeni olsun. Hala yapmadıysanız, birden fazla gözetici katmana sahip sağlam ve aktüel bir internet güvenliği tahlili yükleyin.
-Online adres çubuğunu her vakit denetim edin. Tanınmış bir siteyi gördüğünüzde bile önlemi elden bırakmayın. Dolandırıcılar yepyeni emsalleriyle neredeyse büsbütün özdeş olan uydurma web siteleri oluşturabilirler. Gözünüz URL’nin yani adres çubuğunun üzerinde olsun. Düzmece siteler, taklit etmeye çalıştıkları resmi sitelerden farklı internet adresleri kullandıkları için basitçe tespit edilebilirler.
-Alışverişten sonra ekstrelerinizi denetim edin. Banka ve kredi kartı hesap bakiyelerini denetim etmek, bilhassa olağana nazaran ağır alışveriş yapılan periyotların akabinde her vakit uygundur.
