Arkeologlar, Güney Amerika’da And Dağlarında 9.000 yıl evvel gömülmüş bayan bir avcı buldular. Bu buluşun ilhamıyla arayışlarına devam eden araştırmacılar, tarih öncesi Amerika genelinde muhtemelen bayan olan şaşırtan sayıda eski avcı mezarları daha bulundu ve bu da erkeklerin avcı, bayanların toplayıcı olduğu eski avcı – toplayıcı topluluklar hakkındaki mitlerden birini büyük oranda çürütmek için kâfi.
Araştırmacıların kıssası, 2018 yılında günümüzde Peru sonlarında olan Wilamaya Patjxa arkeolojik kazılarıyla başlıyor.
Araştırma muharriri ve Kaliforniya Üniversitesi, Davis antropoloji yardımcı doçenti Randy Haas‘ın söylediğine nazaran bu alanda çok sayıda mezar bulunmuştu fakat bunların en değişiklerinden biri, “Kişi 6” idi. Kişi 6, içinde taş silah başlarının (muhtemelen mızrak üzere fırlatılabilecek silahlar için) yanı sıra ince ve keskin taş kesimleri (muhtemelen avları kesmek için kullanılıyordu), deri yüzme araçları ve muhtemelen hayvan derilerini tabaklamak için kullanılan kırmızı toprakboya da bulunan büyük av araç seti ile birlikte gömülmüştü. Takım üyelerinden biri olan Arizona Ünviersitesi’nden James Watson kemik araştırmalarında uzmandı ve grubu şaşırtan bir halde, gömülmüş bu kişinin bayan olduğundan şüphelendi. Science Advances mecmuasında yayımlanan bir çalışmada, araştırmacılar diş proteini tahlilini kullanarak bu kişinin 17 ve 19 yaşları ortasında bir bayan olduğunu nasıl doğruladıklarını anlatıyor.
Wilamaya Patjxa HafriyatlarıRandall Haas Lakin tek bir mezardan edinilebilecek bilgi ölçüsü hayli az. Bu yüzden de araştırmacılar, bu mezarın az bir örnek mi olduğunu yoksa bayan avcıların eski Amerika’da yaygın mı olduğunu merak etmekteydiler. Bu sorunun karşılığını bulmak için araştırmacılar, Pleistosen devrinin sonları ve Holosen devrin başlarına ilişkin Güney ve Kuzey Amerika’daki 100 alanda bulunmuş 429 mezardaki bireylerin kayıtlarını incelediler. Büyük av araçları ile gömülen bireylerden en az 16’sı erkekken, 11’i de bayandı. İstatistiksel tahlil de bu toplumlardaki avcıların %30 ve %50 ortasında bir kısmının bayan olduğunu önermekteydi.
