Devlet medyasının Şinfadi isimli pazarda ithal somon balıklarının kesildiği tahtalarda koronavirüs bulunduğunu duyurması, tüm devlette telaş yarattı.
Süpermarketler ve restoranlar somon satmayı durdurdu. Avrupa’dan somon ithalatının da durdurulduğu açıklandı.
Çarşamba günü Pekin yakınlarındaki Tianjin’de balık ayıklayan 22 yaşındaki bir kişinin koronavirüs testinin müspet çıktığı bildirildi.
Gelgelelim Çin Hastalık Denetim Merkezi (CDC) somonda virüs görülmesinin muhtemel olmadığını söylüyor. Öyleyse neden panik yaşanıyor?
Pazarda ne oldu?
Geçen hafta Pekin’de 57 gün aradan sonra birinci defa bir koronavirüs vakası görüldüğü açıklandı. geçen Perşembe’den bu yana neredeyse tamamı Şinfadi kaynaklı yaklaşık 150 vaka rapor edildi.
Kentin en büyük toptan azık pazarı olan Şinfadi, Pekin’in zerzevat ve et gereksiniminin yüzde 80’ini karşılıyor ve her gün buradan on binlerce kişi alışveriş yapıyor.
Fakat salgının başladığı Vuhan’dakinin tersine burada vahşi hayvan ticareti yapıldığında dair hiçbir emare yok.
Haberlerde, virüsün ithal somon kesilen bir tahtada bulunduğundan laf ediliyor.
Gelgelelim pazardan alınan 40 örnekte koronavirüs görüldü. Belediye Sıhhat Encümeni sözcüsüne nazaran bunların kimilerinin kesme tahtalarıyla ilişkisi yok.
Somonda virüs olabilir mi?
Bu çok muhtemel değil.
Çin Hastalık Denetim Merkezi’nden bir yetkiliye nazaran virüsün somondan kaynaklandığına, velev somonun virüs taşıyıcısı (ara konak-ikincil konak) olduğuna dair bir kanıt yok.
CDC acil müdahale ünitesinin yönetici yardımcısı Shi Guoqing, pazara ulaşmadan evvel somonda virüse rastlanmadığını söyledi. Yani virüs somonda değil pazardaydı. Mütehassıslar da buna katılıyor.
‘Bu cins alıcılar balıklarda değil, memelilerde var’
Tsinghua Üniversitesi virologlarından Cheng Gong, CGTN Televizyonu’na “Virüslerin konak hücre yüzeylerini enfekte edebilmesi için viral reseptörlere (alıcılar) gereksinim duyuyor. Zahir alıcılar olmadan hücrelere giremiyorlar. Şimdiye kadarki haberlerimiz, bu tıp alıcıların balıklarda değil yalnızca memelilerde olduğuna işaret ediyor” dedi.
Bununla birlikte CDC’nin baş epidemiyolojisti Wu Zunyou, balıkların doğal ortamlarında virüs kapmayabileceğini gelgelelim yakalanma ya da taşınma aşamasında çalışanlardan hastalık bulaşmış olabileceğini söyledi.
Sonuçta, virüsün özgün kaynağı bilinmiyor. Yerküre Sıhhat Örgütü (WHO) virüsün yiyecek ya da içeceklerden kişilere geçmediğini söylüyor.
WHO’nun internet sitesinde “Koronavirüsler, yiyecekte çoğalamıyor. Çoğalabilmesi için bir insan ya da hayvan konağa muhtaçlığı var” deniyor. WHO, virüsün besin paketlenirken de bulaşma ihtimalinin de “çok zayıf” olduğunu belirtiyor.
Somon ithalatı etkilenecek mi?
Çin, Şili, Norveç, Faroe Adaları ve Avustralya’dan yılda 80 bin ton somon ithal ediyor.
Bu devletlerin birçoklarında virüs yaygın değil. Norveç, somonlarının virüslü olmadığını söylüyor. Hafta ahir Norveç’e Çin’den verilen siparişler iptal edilmişti.
Gayri memleketlerin büyük ölçüde somonla ilgili spekülasyonlardan etkilenmediği belirtiliyor.
Hong Kong Azık Güvenliği Merkezi, Şili, İzlanda ve Danimarka’dan ithal edilen somonlardan alınan 16 örnekte virüse rastlanmadığını açıkladı. Kentte, suşi restoranları önünde uzun kuyruklar görülüyor.
Singapur Besin Kurumu da marazın yiyecek velev paketlemeden geçebileceğine dair hiçbir kanıt olmadığını, gelgelelim “bölgedeki gelişmeleri izlemeye devam ettiğini” açıkladı.
