‘Su moleküllerinin tespit edildiği’ açıklaması, NASA’nın Ay’da üs kurma umutlarını da güçlendirecek.
Maksat, Ay’ın doğal kaynaklarından faydalanıp bu üssün devamlılığını sağlayabilmek.
Bulgular, Nature Astronomy isimli mecmuada yayımlandı.
Daha evvel Ay’ın gölgede kalan kraterlerindeki keşfedilen suyun tersine, bilim insanları Ay’ın Güneş gören yüzünde su molekülleri tespit etti.
Araştırmanın müelliflerinden, NASA’nın Maryland’deki Goddard Uçuş Merkezi’nde vazifeli bilim insanı Casey Honniball, internet ortamında düzenlediği telekonferansta keşfedilen su ölçüsünün yaklaşık ’12 ons şişe suya’ denk geldiğini söyledi.
Araştırmacılar Ay yüzeyinde hidroksil (OH) yerine su buzunun (H2O) olduğunu doğruladı.
NASA’da misyonlu Jacob Bleacher da araştırmacıların su tortularının yapısının daha âlâ anlaşılması için çalışmalara devam etmesi gerektiğini söyledi. Bu çalışmalar, Ay keşiflerinde suyun erişime ne kadar açık olacağının belirlenmesine yardımcı olacak.
Daha evvel yürütülen araştırmalar Ay’ın yüzeyinde su bulunduğuna dair işaretler olduğunu ortaya koymuştu ancak yeni keşifler, su ölçüsünün sanılandan çok daha fazla olabileceğini gösteriyor.
Open University’nde vazifeli bilim insanı Hannah Sargeant, “Bu bize Ay’daki potansiyel su kaynaklarına ait seçenekler sunuyor. Ay’da üssün nereye kurulacağı büyük oranda suyun nerede olduğuna bağlı” dedi.
NASA, 2030’ların başında başlaması planlanan Mars’a beşerli keşif çalışmalarına hazırlık için Ay’a 2024’te bir bayan ve bir erkek astronot göndereceğini duyurdu.
Dr. Sargeant, bu bulguların ‘uzak keşfinin daha sürdürülebilir olması’ çalışmaları açısından kıymetli olduğunu belirtip “Bunun bir kısmı bölgedeki lokal kaynakları kullanmak, bilhassa de su kaynaklarını” dedi.
Bilim insanları Ay yüzeyinde suyu nasıl buldu?
Yeni keşiflerin birinci adımını Sofia isimli (Stratosfer Kızılötesi Gökbilim Gözlemevi) teleskobu attı.
Değiştirilmiş bir Boeing 747 uçağına yerleştirilen bu teleskop Dünya’nın atmosferinin büyük bir kısmında dolaşıp Güneş Sistemi’ne dair manisiz imgeler topladı.
Araştırmacılar kızılötesi teleskobu kullanarak su moleküllerine ilişkin olan renkleri belirledi.
Bilim insanları suyun ‘Ay camlarında’ kabarcıklar olarak bulunuyor olabileceğini yahut sert etraf şartlarından korunma maksatlı toprak taneleri olarak yüzeye dağılmış olabileceğini söylüyor.
Diğer bir araştırmada bilim insanları Ay’ın ‘soğuk tuzaklar’ olarak da bilinen gölgede kalan kısımlarını inceledi. Suyun buralarda kalıcı formda yerleşmiş olabileceği düşünülüyordu. Araştırmacılar ‘suyun (buz kütlelerinin), Ay yüzeyinin yaklaşık 40 bin kilometrekaresinde mahsur kalmış olabileceği’ sonucuna vardı.
Keşif ne manaya geliyor?
Dr. Sargeant, “Bu, üs kurmak isteyeceğimiz yerler listesini genişletmiş oluyor” dedi.
Gelecek birkaç yıl için planlanan birkaç tek seferlik Ay misyonları var. Fakat uzun vadede, Ay’ın yüzeyine kalıcı üs kurma planları yapılıyor.
Open University’de misyonlu araştırmacı Dr. Sargeant, “Bunun birtakım tesirleri olabilir. Bize birtakım incelemeleri yapabilmemiz için vakit kazandırabilir. Ay üs fikriyle ve nereye gideceğimizle ilgili hali hazırda çalışmalarımız devam ediyor. Fakat artık bunlar daha umut verici oldu” dedi.
“Zaten Ay’a gideceğiz” diyen Dr. Sargeant, “Ama bu bize daha fazla seçenek sunuyor ve gideceğimiz yeri daha heyecanlı hale getiriyor” diye konuştu.
Uzmanlar, buz ve suyun nasıl çıkarılacağı tespit edildikten sonra ‘Ay ekonomisinin’ de geleceğine ait temellerin atılacağını söyledi.
Roket yakıtını Dünya’dan göndermek yerine Ay’da üretmek, maliyeti de daha düşürecektir. Münasebetiyle Ay keşfine çıkanlar Dünya’ya dönmek istediklerinde yahut öteki yerlere gitmek istediklerinde suyu, uzay araçlarının gücü için yaygın olarak kullanılan hidrojen ve oksijene dönüştürmek için kullanabilir.
Ay’da yakıt dolumu yapmak, uzay seyahatlerinin maliyetini de düşürür ve Ay’daki üssü mali açıdan daha karşılanabilir hale getirir.
