Türkiye, kritik teknolojiler için gerekli altyapıyı ve nitelikli uzman kaynağını oluşturmak için çalışmalarını hızlandırıyor. Yapay zekadan objelerin internetine, artırılmış gerçeklikten büyük bilgiye, siber güvenlikten kuantuma kadar çeşitli teknolojiler için yürütülecek çalışmalar kapsamında, TÜBİTAK’ın Kişisel Genç Teşebbüs Programı’ndan (BİGG)yararlanılması, stratejik ülkelerle de iş birliğine gidilmesi planlanıyor.
2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının öncülüğünde kritik teknoloji alanlarında yürütülecek faaliyet ve projeler ile amaçlara de yer verildi.
AA muhabirinin programdan yaptığı derlemeye nazaran, öncelikli dallarda ve alanlarda teknolojik dönüşümün sağlanabilmesi ve rekabet gücünün artırılması hedefleniyor. Bu kapsamda gelecek devirde, yüksek katma kıymet oluşturması beklenen kritik teknoloji alanlarında, teknoloji üretme ve adaptasyon yeteneğinin geliştirilmesi temel hedef olarak öne çıkacak.
“Milli Teknoloji Hamlesi”nin gerçekleştirilmesine yönelik olarak, yapay zeka, objelerin interneti, artırılmış gerçeklik, büyük bilgi, siber güvenlik, güç depolama, ileri gereç, robotik, mikro/nano/opto elektronik, biyoteknoloji, kuantum, sensör teknolojileri ve katmanlı imalat teknolojilerine ait gelişim yol haritalarının hazırlanması, gerekli altyapının tesis edilmesi, muhtaçlık duyulan nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi ve toplumsal yönelimin bu alanlara odaklanması sağlanacak.
Teknoloji yol haritaları hazırlanacak
Kritik teknolojilerde insan gücüyle özel dalın teknoloji geliştirme ve adaptasyon yeteneğine ait mevcut durum tahlilini de kapsayan ve teknolojilerin gelişme potansiyeliyle uzun vadeli arz ve talep dinamiklerini dikkate alan teknoloji yol haritaları ve buna ait uygulama planları hazırlanacak.
Kritik teknoloji alanlarında yetkinliği kanıtlanmış yurt dışı eğitim kurumlarına öbür alanlara nazaran farklılaşan dayanak ölçüleriyle lisansüstü öğrenci göndermek için burs programları oluşturulacak. Bu kapsamda müracaatlar alınacak ve öğrenciler desteklenecek.
Kritik teknolojilerde ihtisaslaşmış programı olan üniversitelerde yurt dışından ehil akademisyen ve araştırmacıların kısmi vakitli olarak çalışması teşvik edilecek. “Konuk yahut Akademik Müsaadeli (Sabbatical) Bilim İnsanı Destekleme Programı” kapsamında 4 davete çıkılması planlanıyor.
Araştırma altyapı projelerine dayanak verilecek
Kritik teknolojilerde ihtisaslaşmış programı olan üniversitelerin laboratuvar altyapısının bu teknolojilere yönelik Ar-Ge çalışmalarının gereksinimlerine nazaran geliştirilmesi sağlanacak. Yapay zeka, robotik, yüksek başarımlı hesaplama, fotonik, siber güvenlik, biyoteknoloji, kuantum ve katmanlı imalat başta olmak üzere kritik teknoloji alanlarında devam eden araştırma altyapı projeleri desteklenecek.
TÜBİTAK Kişisel Genç Teşebbüs (BİGG) Programı kapsamında öncelikli alanlarda tematik davet açılacak ve değerlendirmeler sonucunda uygun görülen projelere dayanak sağlanacak.
Büyük ölçekli firmaların eser geliştirmeye yönelik olarak kritik teknoloji alanlarında yapacağı Ar-Ge çalışmalarını üniversite yahut kamu araştırma kurumlarıyla gerçekleştirmesi halinde, projenin girişimciye yansıyan maliyetinin belli bir kısmı kamu tarafından karşılanacak.
Üniversite-Sanayi İş Birliği Takviye Programı konusunda farkındalığın artırılması için bilgilendirme ve proje hazırlama aktiflikleri düzenlenecek. İki yeni patent lisans davetine çıkılması hedefleniyor.
Ar-Ge ve yenilik için iş birliği artacak
Kritik teknoloji alanlarında Ar-Ge ve yenilik için iş birliği yapılacak stratejik ülkeler belirlenecek. Bu ülkelerle özel sektör-üniversite, özel sektör-özel kesim iş birliklerini içeren ikili ve çoklu Ar-Ge ve yenilik ortak çalışmaları desteklenecek. İş birliği içindeki ülkelerle sanayi ve üniversitelere yönelik ortak davetler oluşturulması öngörülüyor.
Üye olunan çok taraflı iş birliği platformları aracılığıyla sanayi ve üniversitelerin Ar-Ge ve yenilik iş birliklerine iştiraki desteklenecek ve yeni platformlara iştirak için gerekli teşebbüsler yapılacak.
