Guardian’ın haberine nazaran, Avustralyalı bilim insanı Dr. Paul De Barro, ilaca dirençli bakterilerin çağdaş tıbbı “ortaçağa döndürebilecek” kadar büyük bir sıhhat tehdidi olabileceğini savundu.
“Covid’in makus olduğunu düşünüyorsanız, ilaca dirençli bakteriyle hiç karşılaşmak istemezsiniz” diyen Dr. Paul De Barro, “Bunun tereddütsüz olarak en büyük sıhhat tehdidi olduğunu söylerken abarttığımı düşünmüyorum. Covid, antimikrobiyal direncin tesirlerinin yanından bile geçemez” diyor.
İlaca dirençli bakteriler tüm dünyada halk sıhhatini tehdit etmesine rağmen, riskin son derece bariz hale geldiği Pasifik’te, bölgenin hassas sıhhat sistemini kırılma noktasına götürebilir.
Tıp mecmuası British Medical Journal’da (BMJ) yer alan bir makale, Pasifik ülkelerinde antimikrobiyal dirençle ilgili resmi sıhhat verisinin azlığını ve toplumsal şuur eksikliğini masaya yatırıyor. Makalede, enfeksiyon hastalıklarının ve antibiyotik kullanımının yüksek oranlarda olmasının da riski artırdığı kaydediliyor.
Makaleye nazaran Pasifik ülkelerinin önündeki şiddetli vazife, gereksinim duyanların antimikrobiyallere erişimini tehlikeye atmadan, çok ölçüde antimikrobiyal kullanımını kısmak.
Fiji, bir milyondan az nüfusuna karşın dünyadaki en yüksek bakteriyel enfeksiyon oranına sahip. Ülkede birebir vakitte, hayvanlarda ve insanlarda yüksek seviyelerde tüberküloz görülüyor ve hastanelerde günde ortalama 2 diyabetik ampütasyon (diyabet sonucu uzuv kesimi) uygulanıyor. Tüm bunlar antibiyotik kullanımını tetikliyor.
Pasifik takımadalarında yaşayanlar, birçok antibiyotiği hem beşerler hem de hayvanlar için kullanıyor. Bu durum ilaca dirençli bakteri gelişimi riskini artırıyor.
Geçen ay Fiji hükümeti hem hayvanları hem de insanları etkileyen leptospiroz (sıtma) sonucu 10 kişinin öldüğünü, binlerce kişinin ise hastalandığını duyurdu.
Fiji hükümetinin antimikrobiyal direnç komitesi ve bölgedeki üniversitelerin yaptığı çalışmaların yanı sıra, Avustralya’da bilimsel çalışmaları koordine eden Milletler Topluluğu Bilim ve Endüstriyel Araştırmalar Örgütü (CSIRO) de Fiji’de 3 yıl süren bir çalışma yürüttü.
Çalışmanın hedefi, Fiji’de süpermikropların oluşmasını anlamak, ağırlaştıkları noktaları belirlemek ve yükselme eğilimlerini saptamaktı. Bunun için hastanelerin patoloji laboratuvarlarından, tıbbi ilaçlar kullanan çiftliklerden ve etraftan gelen datalar incelendi.
İlaca dirençli bakterilerin yarattığı yaygın kriz, global halk sıhhati açısından hayli kritik sonuçlar doğuruyor.
De Barro, “Antibiyotiklerin sıhhat sistemimizin her bir etabında nasıl bir rol oynadığını düşünün. Kolay bir çizik bile sizi öldürebilir. Doğum öldürebilir. Kanser tedavisinde, ameliyatlarda, diyabette, hepsinin arkaplanında antibiyotiğin sıklıkla kullanıldığını görüyoruz” diyor.
Antibiyotiklerin işe yaramadığı bir ortamda bunların hepsinin daha zorlayıcı olacağını vurgulayan De Barro’ya nazaran, bu türlü bir durumda tıpkı Covid-19’da yaşandığı üzere sıhhat sistemlerinin üzerinde çok daha büyük bir baskı oluşabilir.
Antimiktobiyal direnç kelam konusu olduğunda toplumsal ara de fonksiyonsuz kalıyor zira bakteri besinde, suda, havada ve gündelik omurdaki tüm yüzeylerde varlığını sürdürüyor.
Fiji Ulusal üniversitesi’nin Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Donald Wilson, sıkıntının daha fazla yoksayılması halinde “daha çok insanın hastalanacağını ve onları tedavi edecek hakikat ilaçlara sahip olmayacağımızı” söylüyor.
Antibiyotik direnci şimdiden dünyada her yıl 700 bin kişinin vefatına neden oluyor. Bu sayıların, rastgele bir adım atılmadığı durumda yıllık 10 milyon vefata ulaşabileceği iddia ediliyor.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), Covid-19 ile uğraş sırasında antibiyotik kullanımının artmasının bakteriyel direnci artırdığı ve en nihayetinde daha çok vefata yol açacağı konusunda ikazda bulundu.
WHO’nun iddiasına nazaran, 2050 yılına kadar ilaca dirençli bakteriler 350 milyon kişinin vefatına neden olabilir. Yalnızca Batı Pasifik bölgesinde önümüzdeki 10 yıl içinde ortaya çıkabilecek ekonomik maliyet ise 1.35 trilyon doları buluyor.
Dr. Wilson, sorunun tahlilsiz bırakıldığı her geçen günün daha çok insanın hayatına ve daha çok nakdî maliyete neden olduğunu vurguluyor:
“Örneğin çoklu ilaç direnci gösteren tüberküloz hastamız var ve gereksinim duyduğu yeni ve daha tesirli tedavide kullanılacak güçlü antibiyotikler, daha da değerli olacak.”
