Antarktika’dan Kopan Dev Buzul Harekete Geçti. Pekala Artık Ne Olacak?

2017 yılında Larsen C buz sahanlığından dev bir buzul kopmuştu. A-68 ismini taşıyan bu buzul, tüm buz sahanlığının %12’sini oluşturuyordu ve 5.800 kilometrekare yüzey alanına sahipti. İki yıl boyunca bu trilyon tonluk yüzen buzul lokal bölgesinde kalmaya devam etti ve A-68B olarak isimlendirilen bir modülünü kaybetti. Fakat bu modül, 10 ay evvel Antarktika’nın ötesindeki açık sulara hareket etmeye başladı. Nisan ayında da A-68C ismi verilen bir kesimi koptu.

Buzul, geçtiğimiz yedi hafta içerisinde Güney Georgia Adası’na yaklaşmaya başladı. Bu buzulun adaya ulaşması, penguen ve fok topluluklarının yanı sıra deniz tabanında yaşayan pek çok canlı için önemli bir tehdit oluşturuyordu. Geçtiğimiz hafta içerisinde de buzul birkaç defa daha parçalandı.

Geçtiğimiz hafta, A-68D ismi verilen, 18 kilometre uzunluğunda bir kesim daha artık A-68A olarak isimlendirilen ana kesimden ayrıldı. Bu ayrılma muhtemelen buzulun yalnızca 200 metre derinliğinde olan deniz tabanına çarpmasından kaynaklanıyordu. Bu olayın akabinde buzulun yüzeyinde büyük çatlaklar oluştu ve 22 Aralık tarihinde A-68E ve A-68F ismi verilen iki büyük modül daha koptu.

A68-A’nın (ve yeni arkadaşı A68-D’nin) son pozisyonu 21 Aralık tarihinde elde edilen Sentinel-1 imajı ile belirlendi. @polarview’in 22 Aralık tarihinde belirttiği üzere A-68A artık başladığı boyutun yarısında ancak kendisi ve yeni oluşan kesimleri okyanus akıntılarını takip ederken adaya tehdit oluşturmaya devam ediyor.

ESA Antarktik Buzul Takip Data Tabanı tarafından işlenmiş Copernicus Sentinel dataları (2020) ile A-68’in yıllar içerisindeki hareketiESA; Antarctic Iceberg Tracking Database

British Antarctic Survey ekolojisti Profesör Geraint Tarling‘in bir açıklama aracılığıyla söylediğine nazaran buzul, deniz yatağındaki sünger, kırılgan yıldız, solucan ve denizkestanesi topluluklarını oyarak yıkıma sebep olacak. Bu topluluklar, kendi beden dokularında ve etraflarındaki birikintilerde bol ölçüde karbon depolamaya yardımcı oluyorlar. Buzulun bu toplulukları parçalaması ile bir arada de depolanan karbon tekrar suya ve potansiyel olarak atmosfere karışacak ve bunun daha da fazla negatif tesire sebep olacağı öngörülüyor.

Tarling‘in açıklaması şöyle devam ediyor: “Lakin, bizler A-68A’nın Güney Georgia’ya yeni ulaşmasının tesirleriyle ilgilenirken, yolu boyunca (yarattığı) tüm tesirler negatif değil. Örneğin, açık okyanusta ilerlerken buzullar muazzam ölçülerde mineral tozu döküyorlar ve bunlar etraflarındaki okyanus planktonlarını besleyecek ve bu da onlara yararlı olacak ve besin zincirinin üstlerine hakikat yayılacak.

Son vakitlerde ortaya çıkan modüllerin tamamı şu anda Güney Antarktik Kutup Etrafı Akımı (Southern Antarctic Circumpolar Current Front) bölgesinde yüzüyorlar. Bu süratli hareket eden su akımı, Güney Georgia etrafından hareket ediyor ve dört buzulu kuzeye hakikat yöneltebilir. Buzul, önümüzdeki ay başlayacak olan bir British Antarctic Survey misyonu ile yakından incelenecek.