Dünya genelinde otuz beş milyon kişi, İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü (Human Immunodeficiency Virus – HIV) tarafından etkilenmiş durumda. Bu durum için şimdi bir tedavi bulunmuyor lakin bu bireyler, günlük olarak antiretroviral tedavi (ART) alarak sağlıklı ve uzun bir yaşama sahip olabiliyor.
HIV’e sahip olan şahısların çok küçük bir kısmı – yüzde 0,5’ten daha azı – ARKA takviyesi olmadan virüsü denetim altında tutabiliyor. Bu şahıslar “seçkin denetimciler” olarak biliniyor. Nature mecmuası üzerinde yayımlanan bir araştırma da, bu şahısları özel yapan durumlar hakkında kıymetli görüler paylaşıyor.
HIV bir hücreyi enfekte ettiğinde genetik unsuru mesken sahibi hücrenin genomu ile birleşiyor ve burada çoğalarak virüsün pek çok kopyasını oluşturabiliyor. Bu viral rezervuarlar provirüs olarak biliniyor. ARKA, virüsün çoğalmasını ve bedene yayılmasını önlüyor fakat bu provirüsleri etkilemiyor. Şayet kişi ilaç almayı bırakırsa, provirüsler bir sefer daha yeni HIV kopyaları üretmeye başlıyor.
Bu yüzden de bilim insanları, seçkin denetimcileri ve hücrelerinin virüsü nasıl doğal bir biçimde baskılayabildiklerini merak ediyorlardı. Araştırmada, 64 seçkin kontrolcüden alınan milyarlarca hücre, ARKA ilacı almakta olan 41 bireyden alınan milyarlarca hücre ile karşılaştırıldı.
Araştırmada, seçkin denetimcilerin hücrelerinde, ARKA alan bireylere nazaran daha az sayıda provirüs olduğu bulundu lakin bu provirüsler, ARKA alan şahıslara nazaran daha sağlam genetik materyale sahipti. Bir öbür değerli bulgu da, viral rezervuarın genetik kodundaki pozisyonuydu. Seçkin kontrolcülerde bu pozisyon insan DNA’sının faal olmayan bir kısmında yer alıyordu ve bu da bir halde kilitlenmiş olmaları manasına geliyordu.
Şaşırtan olan bir diğer bulgu da, seçkin denetimci iştirakçilerinden birinin, tahlil edilen 1,5 milyardan fazla hücrede hiçbir sağlam HIV’e sahip olmamasıydı. Bu da HIV’in doğal bir düzgünleşme sürecinin çok az durumlarda mümkün olabileceğine işaret ediyor.
Takım, bir seçkin denetimcinin hücrelerinin faal provirüsleri nasıl ortadan kaldırdıklarını bulmak ve bu biçimde de bir gün HIV için fonksiyonel bir tedavi geliştirmek istiyorlar. Ve bu araştırma, onlara yol gösterici olabilir.
