Mastercard’dan yapılan açıklamaya nazaran, Harvard Üniversitesi bilim insanlarının Mastercard verilerini kullanarak yaptığı araştırma, iş seyahatleri ve bilgi birikimi transferinin ekonomik boyutunu gözler önüne seriyor.
Kovid-19 salgınından çok evvel başlayan araştırmanın temelinde, iş seyahatlerindeki büyümenin dünyadaki genel ekonomik büyümeden daha büyük olması yatıyordu. Dünyanın önde gelen bilimsel yayınlarından Nature Human Behaviour mecmuasında yer alan araştırma sonuçlarına nazaran, iş seyahatlerinin iptali dünya iktisadını değerli derecede etkiliyor.
Araştırmaya nazaran, ülkeler ortasında yapılan iş seyahatleri ile seyahat eden ve edilen ülkelerin ekonomileri ortasında direkt temas bulunuyor, bu seyahatler ülkelerdeki mevcut ve yeni kesimleri etkiliyor.
Mastercard Kapsayıcı Büyüme Merkezi (Mastercard Center for Inclusive Growth) tarafından anonim olarak sağlanan ticari kredi ve banka kartı kullanımlarının mercek altına alınmasıyla ortaya çıkan sonuçlara nazaran Almanya’dan yapılan iş seyahatleri büsbütün iptal edilirse dünya iktisadı yüzde 4,82 küçülüyor.
Bu oranla dünya iktisadını en çok etkileyen ülke olan Almanya’yı, yüzde 1,83 ile Kanada ve yüzde 1,02 ile ABD izliyor. İngiltere ve Güney Kore de iş seyahatlerinin dünya iktisadına tesiri bakımından birinci 5 ülke ortasında yer alıyor.
Türkiye’den yurt dışına yapılan iş seyahatlerinin iptali ise dünya iktisadının yüzde 0,06 küçülmesine yol açıyor. Bu oranla Türkiye, iş seyahatlerinin küresel iktisada tesiri bakımından 88 ülke içinde 22’nci sırasında yer alıyor.
Türkiye’den iş seyahatlerinin durması, birçok ülkeyi olumsuz etkiliyor
Harvard Growth Center’ın araştırması kapsamında oluşturulan etkileşimli görsel harita, ülkelerden öteki ülkelere iş seyahatleri durduğunda yaşanan tesirleri gösteriyor. Bu haritaya nazaran, örneğin, Alman iş adamları seyahat etmeyi bırakırsa en çok Avusturya, Güney Afrika, İsviçre, Nijerya, Çekya ve Türkiye’nin etkileneceği, dahası global GSYH’nin yüzde 4,8 düşeceği varsayım ediliyor.
Türkiye yurt dışına iş seyahatlerini durdurduğunda en çok etkilenecek 5 ülke sırasıyla Irak, Azerbaycan, Gürcistan, Arnavutluk ve Pakistan oluyor. Bununla birlikte, daha az olmakla birlikte Belarus’tan Moldova’ya, Güney Amerika ülkelerinden Avustralya’ya kadar pek çok ülke bu durumdan olumsuz etkileniyor.
“İş seyahatlerinin durması, global GSYH’de çift haneli önemli kayba yol açar”
Harvard Growth Lab’in gelişme kavramı yaklaşımında, know-how’ın ehemmiyetine özel bir vurgu yapılıyor. Kitaplarda, bilgisayar evraklarında, grafiklerde ve algoritmalarda bulunan bilginin ve kodlanmış bilginin bilakis, sadece beyinlerde bulunan know-how, beyinden beyne, yıllarca tecrübeyle çok yavaş ilerliyor. Yani, know-how’ı süratli hareket ettirmek için, beyinleri hareket ettirmek gerekiyor.
Tam da bu nedenle, bugün e-posta, Skype, FaceTime ve Zoom üzere uygulamalarla terabaytlarca bilgi neredeyse ses suratında bir yerden bir yere gönderilebilir ve vakit tasarrufu yapılabilir durumdayken, şirketler iş seyahatlerinde uçak biletleri, otel fiyatları üzere maliyetlerin yanında gönderdikleri beyinlerin vaktini harcamayı da göze alıyor.
Araştırma sonuçlarına nazaran iş seyahatlerindeki harcamalar, global GSYH’den çok daha süratli artıyor. Bu açıdan bakıldığında araştırma, Kovid-19 ile uğraş için uygulanan memleketler arası seyahat kısıtlamalarının ekonomik sonuçları hakkında da yeni telaşlar uyandırıyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Harvard Growth Lab Yöneticisi Ricardo Hausmann, “Skype, FaceTime, e-posta üzere alternatiflerin yaygın biçimde benimsenmesine karşın, iş seyahatlerinin dünya GSYH’sinden daha süratli büyüdüğü gerçeği bizi şaşırttı. Çalışmamıza nazaran dünya, iş seyahati yoluyla beyinlerdeki bilgi birikimini seferber ederek büyük yarar sağlıyor. Bu kanalın kalıcı olarak kapatılması, muhtemelen global GSYH’de çift haneli bir kayıp manasına gelecektir.” sözlerini kullandı.
