Yapay zekâ denetim altına alınacak

Yapay zekânın (AI) sorumlu bir biçimde kullanılması, insan haklarına ve demokratik pahalara değer çerçevesinde geliştirilmesi için 15.06.2020 tarihinde duyurulan Yapay Zekâ Global Ortaklığı’nın (GPAI) sekreteryasını ise Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı

(OECD) üstlendi. GPAI’nın yapay zekâ konusunda araştırmalar yapılması ve girişimler yürütülmesi için sanayi, hükümet, sivil topluluk ve akademi eksperlerini bir araya getirmesi bekleniyor. Iştirakin öncelikleri arasında, COVID-19 global salgınından kurtulmak için yapay zekâdan nasıl faydalanılabileceğini araştırmak bölge alıyor. 

Yapay zekânın geliştirilmesi ve tasarruf sahalarının belirlenmesi, bilirkişiler tarafından uzun devrandır lisana getiriliyor.  Yapay zekâ konusunda temkinli açıklamalar yapmasıyla biline Elon Musk bir çevre medya paylaşımında “Yapay zekâ konusunda çok dikkatli olmalıyız. Nükleer silahlardan daha tehlikeli.” demişti. Stephen Hawking ise yapay zekânın insanlığı sona erdirebileceği konusunda ikazda bulunmuş ve BBC’ye verdiği bir röportajda “Yapay zekânın gelişmiş hâli, insan ırkının sonunu getirebilir.” açıklamasında bulunmuştu. 

Covid-19 ve “Black Lives Matter” hareketi süreci hızlandırdı

Geçtiğimiz günlerde, ABD’de polis memurunun müdahalesi sonucu hayatını kaybeden George Floyd’un akabinde başlayan “Black Lives Matter” hareketi süratle yayıldı. Akabinde, bu harekete destek veren pek çok teknoloji şirketi umum tasarruf maksatlı yüz tanıma yazılımı satmama kararı aldı. Şirketler bu kararın sebebini, yapay zekânın ırksal profil oluşturmasını ve topluluğu gözetlemesini gerçek bulmamaları olarak açıkladılar. Vakalar akabinde Bill Gates, AI geliştirme ve tasarruf çerçevesinin, global olarak acilen belirlenmesi gerektiğini belirtti.

Öte yandan, global salgında sıkça faydalanılan yapay zekâ, hâlâ Covid-19 virüsünü yenmek ve salgından kurtulmak için de umut olarak görülüyor. Salgının başından itibaren virüsün tanımlanmasından ilaç geliştirilmesine, hasta bireylerin teşhisinden aşı çalışmalarına kadar pek çok ortamda yapay zekâdan faydalanılıyor. Marazın yayılımının modellenmesinde ve toplanan büyük datanın tahlilinde derin öğrenme kullanılıyor. Sağlığımızdan eğitime velev istihdama kadar geleceğimizi şekillendirmede büyük rol oynayan yapay zekâdan vazgeçilemeyeceği çok açık görülebiliyor. Bununla birlikte istenilmeyen senaryoların gerçekleşmemesi, bu teknolojinin istihdamını denetimsiz bir formda azaltmasının önüne geçilebilmesi için de bir an evvel kimi adımlar atılması gerekiyor. Yapay Zekâ Global Ortaklığı’ndan (GPAI) atılması gereken adımları hayata geçirerek, yapay zekâ tasarrufunun hadlerini belirlemesi bekleniyor.

Türkiye’nin de üyesi olduğu OECD’nin, GPAI tarafından önerilen en son ilmî çalışmalar ışığında, yerküre yapay zekâ siyasetlerinin düzenlenmesine değerli ekler sağlayacağı düşünülüyor.

Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73