İnsan tabiatı gereği, tahsil çağında olan çocukların bir ortada olması, toplumsallaşması, derse fiziki iştirakinin değerli olduğu biliniyor. Pek çok araştırma, tabip ve eğitimci birebir fikirde birleşiyor. Öte yandan bunun tam zıddını savunan “Homeschooling” olarak isimlendirilen “Ev de eğitim” üzere modelleri savunan kümeler da görüyoruz. Meskende eğitim, bilhassa ABD’de ilgi görüyor. Bu eğitim hali, çocuğun okula kayıtlı olarak okumadığı bir formül olduğundan uzaktan eğitimle karıştırmamak gerekiyor. Bu usulün savunucusu kümeler çocuklara bilgi vermekten fazla bilgiye nasıl ulaşacaklarını öğretmenin daha yararlı olduğunu savunuyorlar. Ayrıyeten şahsileştirilmiş eğitimin değerinden kelam eden fakat kalabalık sınıflarda bunu sağlayamayan eğitimcilere de karşı çıkıyorlar. Covid 19 salgını sebebiyle mecburen uygulanan uzaktan eğitim modeli ise yalnızca bu kümelerin değil pek çok ailenin güzeline gitmiş üzere görünüyor. ABD’de yapılan yakın vakitli bir araştırma konut okulu ve uzaktan eğitim modeli eğitimi benimseyenlerin oranının 2 katı çıktığını gösteriyor.
On yıl evvel Kuzey Teksas Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, öğrencilerin bilgi okuryazarlığı hünerlerini örgün, online ve karma öğretim yapan sınıflar ortasında karşılaştırdı. Araştırmacılar, üç çeşit sınıf ortasında kaydedilen sonuçlarda hiçbir fark olmadığını buldular. Bunun nedeni, üç sınıfında tıpkı gereçleri ve pedagojik yaklaşımı kullanması olarak açıklandı. Yeniden de yapılmış bu tarafta sonuç veren az sayıdaki araştırmaya rağmen örgün eğitimin yararlarına odaklanan çok sayıda araştırma bulunuyor.
Ayrıyeten okulun yalnızca eğitim öğretim değil pek çok farklı toplumsal hususta da aktif olduğu biliniyor. Öğrencinin kulağı mı duymuyor, gözü mü görmüyor, ailesinden şiddet mi görüyor, memnun mu, öfkeli mi vb. pek çok mevzunun da örgün eğitim şartlarında ortaya çıktığını duymuşuzdur. Bunlara bir de dijital imkânsızlıklar nedeniyle eğitim öğretime ulaşamayan öğrenciler eklendiğinde UNICEF ve gibisi kuruluşların, “Okuldan uzak kalan, eğitime katılamayan çocuklara kesinlikle ulaşmalıyız, gelecekleri için bu periyot büyük bir kayıp” açıklamalarına hak vermemek elde değil.
Uzaktan eğitim kalıcı olur mu?
Eğitime çok ehemmiyet veren Avrupa ülkeleri için şimdilik bu durum pek mümkün görünmüyor. Tıpkı biçimde ülkemiz için de pek uygun bir model olmayabilir. Tekrar de büyük resme bakmakta yarar var. Eğitimi sanal ortama taşımaya çalışan dünyaca ünlü pek çok üniversite bulunuyor. E-eğitim, e-sertifika derslerini Harvard dahil pek çok üniversite kullanılıyor. Bunun yanı sıra 5G ile hızlanacak olan internetin akabinde 3 boyutlu sanal sınıfların da devreye girmesi bekleniyor. Öğrencilerin özel bir donanım ve yazılım aracılığıyla hangi ülkede olurlarsa olsunlar gözlükleri takıp dünyanın öbür ucundaki derse katılabilecekleri günler de gelecek.
Eğitim teknolojilerine yapılan yatırımın finansal ölçüsündeki artış ise akla: “Tüm bu yatırımlar Covid 19 salgını sonrası çöpe atılmayacağına nazaran eğitim öğretim sanal olarak kalıcı mı olacak? Sorusunu getiriyor.
Bu kadar büyük yatırımların salgın sonrası bir kenara atılması pek mümkün görünmese de devletlerin örgün eğitimi bir kenara bırakması da en azından şu an için çok muhtemel görünmüyor. Tahminen de uygulanacak karma bir model insanoğlunun dijitale geçiş sürecinde yaşayacağı aksilikleri vakte yayarak azaltabilir ve e-eğitim sistemleri örgün eğitimi pekiştirmek hedefli kullanılabilir. Süreci yanlışsız yönetmek ismine sadece teknolojideki gelişmelere değil birebir vakitte beynin nasıl çalıştığına ve öğrencilerin nasıl öğrendiğine bakmamız, doğal geçişi sağlayacak sistemler oluşturmamız gerekiyor.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73
