İnsansız sistemlerin örnekleri ve kullanımı tüm dünyada artıyor. Bilhassa insansız hava araçlarıyla (İHA) yarışta yerini alan Türkiye, bu alanda önde gelen ülkelerle eş vakitli teknolojiler geliştirip, yakaladığı ivmeyi sürdürmek istiyor.
Bu uğraşlarda Türk savunma endüstrisine liderlik eden ASELSAN, Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ), ROKETSAN ve HAVELSAN’ın yürüttüğü faaliyetler kıymetli bir yer tutuyor.
HAVELSAN tarafından düzenlenen Otonom Dayanaklı Çok Katmanlı Harp bahisli “Teknoloji Sohbetleri” etkinliğinde HAVELSAN, ASELSAN, ROKETSAN ve TUSAŞ’ın yürüttüğü çalışmalar değerlendirildi.
Türk savunma endüstrisinde yazılım tabanlı tahlillere imza atan HAVELSAN, geliştirdiği özgün sistem, tahlil ve yazılımlarla birinci etapta hava ve kara, sonrasında su üstü ve su altı platformlara yönelik olarak birbiriyle konuşabilen ortak vazife icra edebilen sistemleri geliştirmek için çalışıyor.
Bu platformları üreten firmaların eserlerine akıl katıp, müşterek ve çok katmanlı harbe hazırlamak için faaliyet yürüten HAVELSAN, üzerindeki sensör, yazılım ve yararlı yüklerle birçok farklı vazifesi otonom olarak yapabilecek insansız kara aracını bu yıl kullanıma hazır hale getirmeyi amaçlıyor.
Şirket, hava ve kara platformlarına yönelik yürüttüğü Ar-Ge projelerine yakın vakitte su üstü ve su altı platformlarına yönelik projeleri eklemeyi hedefliyor.
HAVELSAN, alandan elde edilen bilgiler ve teknoloji geliştirme çalışmalarıyla çok katmanlı harp alanında birbiriyle entegre çalışabilen, çoklu vazife yapabilen, merkezi olarak komuta denetim edilebilen, birden fazla ögenin tek operatör tarafından yönetildiği daha karmaşık tahliller sunmak için de hazır hale geldi.
“Dijital birlikler” kavramını gündemine alan HAVELSAN, dijital asker olarak nitelenen insansız sistemlerden “dijital birlikler” oluşturma doğrultusunda efor gösteriyor.
Bu kapsamda, geliştirilen sürü teknolojisiyle hava, kara, denizdeki otonom araçların, vazife paylaşımıyla verilen sorumluluğu birlikte muvaffakiyetle yerine getireceği konsept üzerine yoğunlaşıldı.
ASELSAN sürü konseptini denize taşıdı
ASELSAN da insansız ve otonom sistemlere yönelik uzun vakittir çalışmalar yürütüyor.
İnsansız sistemler faaliyet alanında uzaktan denetim edilebilen, kendi başına karar verip uygulama yeteneğine sahip araçların geliştirilmesi ve üretilmesine çalışan ASELSAN, tıpkı platform üzerine farklı yararlı yükler entegre ederek geliştirdiği bir dizi tahlille hala güvenlik güçlerine hizmet veriyor.
Daha evvel kullanıcılara bomba imha robotu üzere uzaktan komutalı sistemler sunan ASELSAN, değişen talepleri de dikkate alarak mevcut sistemlere otonomi entegre etmeye ve yeni tahlillere imza atmaya başladı.
Türkiye’de ağır olarak hava araçlarına yönelik sürü uygulamalarından örnekler bulunurken, ASELSAN İnsansız Kara ve Deniz Araçları Program Müdürlüğü kara ve deniz platformlarına yönelik çalışıyor. Bu kapsamda deniz araçlarıyla 4’lü ve 8’li sürü uygulaması çalışmaları yürütülüyor.
Otonom olmayan sistemlerin otonom hale getirilmesine yönelik çalışmalar da gerçekleştiren ASELSAN, kullanım ömrü tamamlanmış deniz sistemlerine otonom kit entegre ederek tatbikatlarda gaye olarak kullanılmasını sağlıyor. Şirket, ayrıca tank, bot, gemi üzere sistemleri bu tıp kitlerle otonom hale getirip sürü çalışmalarında sürünün bir kesimi olarak değerlendirebiliyor.
ROKETSAN algoritmalar geliştiriyor
Türk Silahlı Kuvvetlerine akıllı mühimmat ve füze sistemleri kazandıran ROKETSAN da bu faaliyet alanı münasebetiyle kurulduğu günden bu yana otonom sistemlere yönelik çalışmalar yapıyor.
Geliştirdiği füze ve mühimmatların muhakkak bir maksada en faal biçimde ulaşabilmesi, gayeler ortasında seçim yapabilmesi, havada vazife değişikliği için teknolojiler geliştiren ROKETSAN, tıpkı vakitte milletlerarası ve ulusal alanda farklı ögelerin ortak operasyon yapabilmesine yönelik çalışmalar yürütüyor. Şirket bu gayeyle kimi algoritmalar geliştirmeye başladı ve bu istikamette çalışmalarını sürdürüyor.
ROKETSAN’ın gündeminde insan beynindeki sinyallerle otonom sistemin denetiminin gerçekleştirilmesi, bu sinyallerle eğitildikten sonra aksiyonların aynısının yapılmasını sağlayan teknolojiler bulunuyor.
Helikopter, uçak ve İHA’lara özel tahliller
TUSAŞ ise yapay zeka tabanlı insansız sistem tahlillerini, ürettiği ve geliştirdiği hava araçlarına entegre ediyor.
Son devirde bu alanda gündeme gelen çeşitli teknoloji gösterimlerine misal projeler yürüten TUSAŞ, geliştirdiği yeni kuşak platform ve yer sistemlerinde de yapay zeka yetkinliklerini kullanıyor.
TUSAŞ, Ulusal Muharip Uçak, Hürjet üzere yeni jenerasyon sistemlerde yer alacak ve pilot hünerlerini güçlendirecek çözümlere yönelik çalışmalar yürütülüyor. Pilota bir şey olduğunda, şuurunu ve uçağın denetimini kaybettiğinde bunu anlayan, böyle bir durumda mevcut vazifesini bırakıp denetimi ele alıp inançlı hava limanına yönlendirme yapabilen sistemlerin yapay zekayla hızlandırılıp güçlendirilmesini amaçlayan çalışmalar bulunuyor.
TUSAŞ, helikopter, uçak ve İHA’lar için farklı otonom sistemler üzerinde çalışıyor. Hem bu araçların üretiminde hem de vazife sırasında topladıkları bilgilerin kıymetlendirilmesine kullanılan çeşitli yapay zeka sistemleri geliştiriliyor.
