Türk bilim insanları MIT’de fiber kas araştırmaları yapıyor

Kanık, MIT’de sürdürdüğü ve Science mecmuasına kapak olan fiber kas teknolojisi projesine ait AA muhabirine yaptığı açıklamada, kasların insan bedeninde en kıymetli yapılardan biri ve inanılmaz bir nimet olduğunu, kol ve bacak kaslarının beşere karmaşık, hassas ve güç gerektiren işleri gerçekleştirme imkanı verdiğini söyledi.

Gözler ve yüzdeki kasların, insanların kendini söz edebilmesi için hayati kıymette olduğunu vurgulayan Kanık, şunları kaydetti:  

“Sevdiğiniz bir insanın size gülümsediğini düşünün; o gülümsemenin altında sizi duygulandırmak için çalışan yüz binlerce kas fiberi bulunmakta. Ya da daha genel olarak Messi futbol oynarken, bizi kaslarını harika kullanması ile nasıl hayran bıraktığını düşünün. Bütün bu çeşitli ve karmaşık aktivitelerin altında kasların eksiksiz yapısı ve ahenk içerisinde çalışması bulunmakta. Benim üzerinde çalıştığım husus ise yaratılış olarak bu derece karmaşık ve işlevsel olan kaslardan ilham alarak yapay bir kas meydana getirmek.

Yapay kas üretirken sentetik polimer materyallerden faydalanıyoruz. Belli termomekanik özelliklere sahip materyalleri birleştirerek çoklu yapıya sahip, ısı, elektrik, ışık ya da farklı sitimulasyon kaynakları ile birebir insan kaslarında olduğu üzere kasılıp gevşeyen ve bu hareketini algılayan geri besleme düzeneğine sahip kompozit fiber kaslar geliştiriyoruz.”

“Dünyada büyük bir yankı uyandırdı”

Dr. Mehmet Kanık, grup olarak vaktinde Türkiye’de geliştirdikleri ve termal fiber çekme usulü ile ürettikleri fiberleri çok kısa bir mühlet içerisinde metrelerce uzunlukta ve çok düşük maliyetlerle üretebildiklerini anlattı.

Seri üretime hazır bir prosedür üzerinde çalıştıklarını tabir eden Kanık, “Bu yapay kaslar biyouyumlu materyallerden üretildiğinden ve güç üretme kapasiteleri insan kaslarına nazaran çok yüksek olduğundan dünyada büyük bir yankı uyandırdı ve keşfimiz, dünyanın en itibarlı bilimsel mecmuası olan Science mecmuasına kapak oldu.” diye konuştu.

Buluşun insanlığa yararlı hale gelmesini hızlandırmak ve yapay kasları çeşitli biyomekatronik uygulamalarda kullanmak istediklerini aktaran Kanık, bunu gerçekleştirmek için bu yıl Kinetik Therapeutics LLC isminde bir şirket kurduklarını bildirdi.

Kanık, Boston’da Massachusetts Institute of Technology, Harvard Üniversitesi ve Harvard Medical School, Brigham and Women’s Hospital, Boston Children’s Hospital, Massachusetts General Hospital üzere dünyanın önde gelen kuruluşlarındaki beyin cerrahisi ve mühendislik kısımlarından uzman bir takım ile çalıştıklarını anlattı.

“Mevcut tahlillerle omuriliği sabitliyorsunuz ancak siz de olduğunuz yere sabitleniyorsunuz”

MIT araştırmacısı Dr. Kanık, fiber tabanlı yapay kas çalışmasının aslında bir platform çalışması olduğunu belirterek, “Benzer biçimde üretilecek farklı işlev ve özelliklerdeki yapay kasların üretimini gösteren bir şablon sayılabilecek bilimsel keşiftir. Münasebetiyle önümüzde sınırsız olasılıklar kelam konusu. İlerleyen çalışmalarımızda keşfettiğimiz ve üzerine eklediğimiz her yenilik öbür uygulamalara kapı açacaktır.” diye konuştu.

Projenin çıktılarının öncelikle hafif ve dokumacılık formunda giyilebilir robotik sistemler, protezler alanında kullanılmasını beklediklerini aktaran Kanık, şöyle konuştu:

“Yapay kas biyouyumlu gereçlerden üretildiği için beşerde işlev kaybı olan hareketli bölgelerde bu eksikliği gidermek için implant olarak kullanılabilir. Bunun birinci çalışmalarına başladık bile. İlk ele aldığımız husus proximal junctional kyphosis (PJK) ismi verilen ve omurilik ameliyatları sonrası spinal kolondaki kaymalar ve istikrar bozulmaları sonucu oluşan bu rahatsızlığı tedavi etmek. Halk ortasında buna genel olarak ‘kamburluk’ deniyor diye biliyorum. Lakin hafife alınacak bir rahatsızlık değil. Bu rahatsızlığın ehemmiyetini sayılarla anlatayım; Amerika’da her yıl 1,4 milyon adet omur ilik implantasyon ameliyatı yapılmakta ve bunların ortasında en birden fazla cervical fixation segmentte, yani omurilikteki istikrar bozukluğunu gidererek kamburluğu ortadan kaldırmak için yapılmaktadır. Omuriliği stabilize etmek için kullanılan implantlarsa ürkütücü. Kocaman vidalar ve paslanmaz çelik çubukları insan omuriliğine yerleştirerek sabitleniyor. Bir de omuriliğin dik durması için tansiyon bantları (Mersilene bant) ile durumu ayarlanıyor. Bu şekil implantlar hastaların hareketlerini minimize ediyor ve hayat kalitelerini epey düşürüyor.

Mevcut tahlillerle omuriliği sabitliyorsunuz lakin siz de olduğunuz yere sabitleniyorsunuz. Geliştirdiğimiz yapay kaslar ile omuriliğin esnekliğine uygun ve etkin olarak beden ısısından aldığı güç ile omuriliği destekleyecek kadar çok kuvvet üretecek bir implant tasarladık. Bu halde hastaların tekrar tekrar ameliyat olmalarını engellemek ve hayat kalitelerini azamî hale getirip eski yaşantılarına kavuşmalarını sağlamaya çalışıyoruz. Çalışmalarımız şimdi deneme etabında. Tasarımlarımızı kadavra ve yapay omurilik sistemlerinde MIT ve Harvard Üniversitesi laboratuvarlarında deneyerek eksiklerimizi tespit etmeye çalışıyoruz.”

“Hastaların finansal yükünü en az yüzde 50 azaltacağını öngörüyoruz”

Mehmet Kanık, klasik omurilik hastalıkları tedavisinde kullanılan medikal gereçlerin yüksek fiyatına dikkati çekerek, Amerikan sıhhat sisteminde bu ameliyatlarda kullanılan tek bir vidanın 400 ila 1.800 dolar fiyat aralığında satıldığını bildirdi.

Paslanmaz çubukların adedinin 3 bin dolara satıldığını aktaran Kanık, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Tek etap lumbar ya da anterior cervical füzyon ameliyatı 65 bin ila 100 bin dolar ortasında değişmekte. Bunlar astronomik sayılar. Bir de indirekt harcamalar var; fizik tedavi, konutta bakım, ilaçlar üzere… Sonuç olarak, yalnızca Amerika’da yıllık 10 milyar dolar omurilik implantlarına harcanıyor. Bu ameliyatlar ve implantlar, bu kadar kıymetli olmasına karşın hastaların yüzde 26’sı tekrar ameliyat olmak için hastaneye başvuruyor. Ben ve ekibim bu harika durumun hem insani hem de finansal taraflarına yeni keşfettiğimiz bu fiber tabanlı yapay kas ile tahlil getirmeye çalışıyoruz. Yeni geliştirdiğimiz implantlar, şu anda bulunan implantlara nazaran çok daha güçlü ve insan biyomekaniğine uyumlu olmakla bir arada çok daha ucuz olacağını ve hastaların şu anki olumsuz finansal yükünü en az yüzde 50 oranda azaltacağını öngörüyoruz.”

“MIT teknoloji transfer ofisinden yardım istedik”

MIT araştırmacısı Dr. Kanık, teorinin birden fazla vakit büyük buluşların ardında kapalı kaldığını belirterek, yapay kas çalışmasını hayata geçirmeden evvel aylarca teorik olarak bu işin mümkün olduğunu ispatlamak için uğraştığını söyledi. 

Teorik bulgular deneysel aktiviteye dönüştürdüğünde en başta kendisi olmak üzere herkesin sonuçları heyecan ve sakinlikle izlediğini aktaran Kanık, şu anda bu basamakları geçtiklerini kaydetti.

Bilimsel bulgular Science’ta yayınladıktan sonra dünyanın her yerinden bilim insanları, iş adamları ve firma temsilcilerinin kendileriyle irtibata geçtiğini anlatan Kanık, şunları kaydetti:

“Çalışmamızın Science’ta yayınlanmasının akabinde bizimle irtibata geçenler arasında çok büyük firmalar var. Örneğin, LG Electronics’in Kaliforniya ofisinden yatırım yöneticisi ve Seul ofisinden bir yatırım yöneticisi ve Ar-Ge yöneticisi MIT’de benim ziyaretime geldi. Onlara yapay kası ayrıntılıca anlattım ve onlar da firmalarının gelecek planlarından bahsedip onlarla ortak yapabileceklerimizi tartıştık. Bunun haricinde Çin dev firması Baidu, taşınabilir telefon ve otomotiv firmaları üzere birçok farklı alandan firma bizimle bağlantıya geçti. Her birinin farklı sorunları ve planları vardı olağan ve birçoğuyla ortak noktada kesişebiliyorduk. Bu planları genel olarak, akıllı ve giyilebilir dokumalar, robotik ve medikal uygulamalar üzere kategorilerde toplayabiliriz. Bu kadar talep olunca ne yapacağımızı bir an şaşırdık ve MIT teknoloji transfer ofisinden yardım istedik. Onlar da bize birkaç farklı yol gösterdi. Bunlardan bir tanesi bu firmalardan birini seçip onların altında araştırmalara devam etmek ve teknolojiyi olgunlaştırmaktı. Başkası ise kendi start-up firmamızı kurup tüm bu firmalara tahlil sağlamak ve iştirak kurmaktı. Bu noktada uzun müddet karar vermeye çalıştık ve sonunda Kinetik Therapeutics LLC firmasını kurmaya karar verdik.

Şirketimiz, hala inkübasyon etabında ve yüzde 15’ini bizimle iştirak etmek isteyen yatırımcılar için rezerve ettik. Şu anda daha çok pazar hissesi ve katma pahası yüksek medikal uygulamalara odaklanmış durumdayız. Firma olarak stratejimiz, teknolojimizi olgun hale getirip şu anda görüşmekte olduğumuz (firma isimlerini açıklamam bu kademede etik olmaz) firmalara lisanslamak. Başarılı olduğumuz takdirde gayemiz ise yıllık 80 milyon dolarlık bir pazara hakim olmak. Şu anda bu amaca erişmek için çalışmalara başladık. Uygun yatırımlar alıp hakikat adımlar attığımızda hem insanlığa büyük bir yararımızın olacağına hem de ülkemizi gururlandıracağımıza inanıyorum.”