Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Lideri Hasan Mandal, Muğla’nın Köyceğiz ilçesinde Anadolu İmam Hatip Lisesi son sınıf öğrencisi Ramazan Kargılı’nın yaptığı çalışmaları inceledi.
Burada gazetecilerin Kovid-19 aşısına ait sorularını yanıtlayan Mandal, dünyada olduğu üzere Türkiye’de de global salgında hem tedavi maksatlı hem de kalıcı ilaç ve aşı çalışmaları yürütüldüğünü söyledi.
Türkiye’deki çalışmaların şimdi salgın ülkeye ulaşmadan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın koordinesinde aralık sonunda başladığını anlatan Mandal, periyodu fırsat olarak değerlendirdiklerini, ilgili paydaşlarla çalışmaları yürüttüklerini bildirdi.
Martta 18 proje hazırlandığına değinen Mandal, “400’e yakın araştırmacımız, 49 kurumumuz, üniversitelerimiz, kamu araştırma merkezleri, özel bölüm kuruluşları ile eş vakitli 10 tanesi tedavi gayeli ilaç ekseninde, 8’i de aşı projesi gerçekleştirdik.” sözünü kullandı.
Mandal, ilaç projelerinde dünyada ve Türkiye’de kullanılan ilaçların etken materyallerini alarak değil, ham hususlarıyla sentez prosedürüyle Türkiye’de üretme tarafında aktif çalışma yürütüldüğünü vurguladı.
Bununla ilgili başarılı çalışmanın haziranda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kamuoyuyla paylaşıldığını hatırlatan Mandal, yurt dışında ve Türkiye’de tedavi maksatlı ağır halde kullanılan ilacın 21 ham hususundan başlayarak 9 farklı etapta ilaç üretimi gerçekleştirildiğine dikkati çekti.
Mandal, “Artık Türkiye, etken materyale gereksinim olmadan ilaç sürecini yönetebilen bir ülke. Bu tedavide değerli bir basamaktır. Bu başarıda Cumhurbaşkanımızın yönlendirmesi, süreci kolaylaştırıcılığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın uyumu ve Sıhhat Bakanlığımızın ilgili kuruluşları paydaşlarımızdır.” diye konuştu.
“Aşıda kıymetli evreye geldik”
Gece gündüz 8 aşı projesinde çalıştıklarını anlatan Mandal, bilhassa sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu periyotta çalışmalara daha fazla yoğunlaşıldığını kaydetti.
Mandal, 8 farklı kümede ilgili bilim insanları tarafından çalışmaların gerçekleştirildiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Normal süreçte yıllarca sürebilecek aşı çalışmaları, aylar içinde gerçekleştiriliyor. Bu Türkiye’nin birlik içinde çalıştığının en kıymetli göstergesi. Dünya ile rekabet edebilecek seviyedeki aşıda kıymetli bir evreye geldik. Bu basamak nedir? Evvel bir tasarım yapıyorsunuz, o tasarımı laboratuvar ortamında ve daha sonra hayvanlarda deniyorsunuz. Buralarda kıymetli bir kademedeyiz. Evvel birdi, şu anda iki projemizde kıymetli basamağa gelindi. Bundan sonra insan deneylerine geçilecek. İnşallah çok yakın vakitte bu sürece gelmiş olacağız. Çalışmalar tamamlanınca ilaçta duyurumu yapıldığı üzere aşının da en üst seviye yetkili tarafından kamuoyuyla paylaşılacak.”
Savunma sanayindeki muvaffakiyet aşıda da yakalanacak
Türkiye’nin yerli ve ulusal üretim noktasında kıymetli evreler kaydettiğinin vurgulayan Mandal, “Dünyada nasıl bir savunma endüstrinde kendi kendimize kâfi bir ülke olduysak, yerlilikte ve millilikte yüzde 15’lerden yüzde 70’lere geldiysek birebir halde aşıda da olabileceğine yürekten inanmalarını istiyorum. Yakın vakitte devletimizin en üst temsil yetkilisiyle bunları duyuruyor olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de üretilen aşının da yalnızca ülke beşerlerine değil, dünyadaki tüm insanlığa sunulacağını söz eden Mandal, insanların kendilerine, bilim beşerlerine güvenmelerini istedi.
