Aksoylu’nun, KOÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Kısım Lideri Prof. Dr. Yaşar Maharetli danışmanlığında hazırladığı “Linux Çekirdeği ile Taşınabilir İşletim Sistemi Geliştirilmesi” isimli proje, TÜBİTAK 2242 Üniversite Öğrencileri Araştırma Proje Müsabakası Türkiye finallerinde Bilgi ve Irtibat Teknolojileri kategorisinde üçüncülük mükafatı kazanarak TEKNOFEST’te sergilendi.
Aksoylu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, işletim sistemi geliştirmek için çalıştığını belirterek kısım bitirme projesi olarak Prof. Dr. Mahir danışmanlığında Linux çekirdeğiyle işletim sistemi geliştirilmesi için çalışmayı yaptığını söyledi.
TÜBİTAK 2242 Üniversite Öğrencileri Araştırma Proje Müsabakası’na bu formda katıldıklarını tabir eden Aksoylu, daha sonra bunu işletim sistemini Unix tabana taşıdığını kaydetti.
Aksoylu, bu sayede kapalı kaynak koda sahip işletim sistemi ürettiklerini belirterek şöyle devam etti:
“Türkiye’de birinci kapalı kaynak koda sahip. Bunun kıymeti, kodları kimseyle paylaşmak zorunda değiliz. Ticari olarak paylaşılabilir. Örneğin, Mac’in işletim sistemi Mac OS X, tıpkı bizim üzere kapalı kaynak kodlu Unix kullanıyor. Olağanda bu 10 aylık bir emek lakin 8 aylık çalışma var. Araştırma projem dokümandı 80 sayfalık bir tez, 80 sayfa da diğer bir tez yazdım. Araştırma yazarken bir yandan kod yazdık bir yandan da dizaynıyla uğraştım. Kaç satır kod yazdığımı öğrenmek için de bir program yazdım. Yaptığım işletim sistemi için 46 bin satır kod yazmışım.”
Büsbütün dışa bağımlılıktan bizi soyutlayan bir işletim sistemiyle karşı karşıyayız
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecini fırsata çevirerek, konuta kapanıp çalıştığını belirten Aksoylu, günde en az 8 saat kod yazdığını söyledi.
Aksoylu, kod yazımı dışında da günde 6 saat araştırma yaptığını belirterek şöyle devam etti:
“Bilmediğiniz bir kodu yazamazsınız. Hatta yazdığım kodun en az 3 katı da kaynak okudum. Windows ve Mac üzere kendi orta yüzümüzü tasarladım. Bu işletim sisteminin kendine ilişkin uygulama menüsü var, kendine ilişkin uygulama programı var, hatta Google Play Store üzere uygulama marketi de var. Büsbütün dışa bağımlılıktan bizi soyutlayan bir işletim sistemiyle karşı karşıyayız zira kendi marketine sahip olduğu için ileride bizim geliştireceğimiz bir platformla başka yazılım geliştiriciler bu platforma uygulama geliştirip markete koyabilecek. Sistem market dışındaki uygulamaları desteklemediği için büsbütün dıştan yalıtılmış, dışarıya bilgi alıp göndermeyen bir işletim sistemi. Dışarıdan uygulama indirip kuramadığınız için drojenlerin de yüzde 80’i bu yolla bulaştığı için hacklenme manasında müdafaa sağlıyor.”
Mac ve Windows bilgisayarlarda sistemin çalışabildiğini söz eden Aksoylu, geliştirdiği sistemin Unix tabanlı çekirdeği olduğu için kredi kartı büyüklüğündeki gömülü bilgisayarda dahi kendi orta yüzüyle çalışabildiğini söyledi.
Bizim işletim sistemimizi kullanmak isteyen birkaç belediyeyle görüşüyoruz
Aksoylu, şu anki orta yüzü ofis, iş ve multimedyada kullanmak gayesiyle yaptığını lisana getirerek şunları kaydetti:
“Geliştirdiğimiz işletim sistemi kolay, sadelik hoşluktur. Biz Türk Windows’u, Türk Apple’ı olmak istiyoruz, buna ‘kızıl elma’ da diyebiliriz. Türkiye’de kapalı kaynak kodlu kendi sistemlerimizin, stratejik noktalar, askeri sistemler ve ofis bilgisayarları üzere birçok alanda kullanılabilecek bir sistem olmasını amaçlıyoruz. Zati şu anda bizim işletim sistemimizi kullanmak isteyen birkaç belediyeyle görüşüyoruz. Bu manada işletim sistemimizi denemek, geliştirmek ve bize katılmak isteyen herkesi bekliyoruz.”
Aksoylu, işletim sistemini dışarıdan almayarak dövizin yurt içinde kalmasının sağlanabileceğini anlatarak, hem ekonomik hem de güvenlik açısından yerli işletim sisteminin kıymetine işaret etti.
Geliştirilen sistemin en kıymetli noktası, bize ilişkin olması
Prof. Dr. Mahir de 2006 yılında bu alanda kısım olarak bir çalışma yaptıklarını belirterek gelinen süreçte Muhammed Ümit’e de bu alanda çalışması konusunda tavsiyelerde bulunduğunu söyledi.
Muhammed Ümit’in kapasitesinin yüksek olması münasebetiyle kısa müddette bu altyapıyı geliştirdiklerini söz eden Maharetli, işletim sisteminin ülkelerin kritik manadaki teknolojilerinden biri olduğunu bildirdi. Maharetli, teknolojik her türlü aygıtın işletim sistemi üzerine bina edildiğini lisana getirerek şöyle devam etti:
“İşletim sistemi, çip üretiminden sonra en kıymetli eserlerden biridir. 14 yıl önce bu gayeyle çalışmaya başladık. Üniversite olarak eser ortaya koymak için faaliyet yürüttük. Ümit’le bizim hedefimiz, gerçek vakitli işletim sistemlerine yani gömülü donanımlara hitap etmek. Gömülü donanım üzerinde geliştirilecek işletim sistemleri, gerçek vakitli mimaride olması gerekiyor. Bu cins işletim sistemleri taşınabilir aygıtlardan tutun da savunma endüstrisine kadar tüm alanlarda kullanılması zaruridir. Bu alanda TÜBİTAK’ın gerçek vakitli işletim sistemi konusunda çalışması ve sonucu var.”
Kabiliyetli öğrencileri bu alana yönlendirdiklerini aktaran Maharetli, üniversitede bu mevzuda bir takım oluşturmayı planladıklarını kaydetti.
“Geliştirilen sistemin en kıymetli noktası bize ilişkin olması.” diyen Prof. Dr. Mahir, “Bizim gayemiz şu anda Andorid yahut İOS bir cep telefonu üzerinde yapılabilecek tüm işlevleri gerçekleştirmektir. Buna ek olarak birçok işlev ekleme imkanımız var. Bunu bize ilişkin farklı bir ideolojiye de döndürebiliriz. Bunun üzerine çalışmaya devam edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
