Suyun kalitesi uydudan takip edilecek

GTÜ’den yapılan açıklamada, Türkiye’nin teknolojik değişim ve dönüşümünde birincilere imza atan Gebze Teknik Üniversitesince bilişim tabanlı bir girişimin daha muvaffakiyetle hayata geçirildiği belirtildi.

Üniversitede uydu imgelerini kullanarak su kalitesini ölçen makine tahsili modeli geliştirildiği bildirilen açıklamada, “Su kaynağından örnek alınmadan tertipli halde suyun kalitesinin gözlenebildiği teknoloji, Türkiye’de birinci olma özelliği taşıyor.” sözleri kullanıldı.

Açıklamada, yürütücülüğünü GTÜ Bilişim Teknolojileri Enstitüsü Talim Üyesi Prof. Dr. Erchan Aptoula’nun yaptığı girişimde, Samsun Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Dr. Talim Üyesi Sema Arıman’ın araştırmacı olarak vazife aldığı kaydedildi.

“Model, 5 günde bir şimdiki su kirliliği haritaları oluşturuyor”

Açıklamada görüşlerine nokta verilen Aptoula, TÜBİTAK 1001 girişimi kapsamında geliştirilen modelin performansını göstermek için Kızılırmak Deltası’nda nokta alan Balık Gölü’nü seçtiklerini belirtti.

Su kalitesini ölçen makine tahsili modelinin, sistemli biçimde uydu manzaralarını kullanıp 5 günde bir aktüel su kirliliği haritaları oluşturduğunu kaydeden Aptoula, şöyle devam etti:

“Olağan kaidelerde, etraf mühendisleri göllere gidip örnek toplayıp laboratuvarda tahlil ediyor. Bu hem devir alıyor hem maliyetli hem de yalnızca birkaç noktadaki su kalitesi hakkında haber veriyor. Kaldı ki birçok göl o denli kolay da ziyaret edilemiyor. Bizim yaklaşımımız ile tüm gölün 5 günde bir su kalitesi haritası üretiliyor. Ne göle gitmeye gerek var ne laboratuvarda tahlil yapmaya. Sentinel-2 uydusunun 5 günde bir çektiği imajlar alınıyor, geliştirdiğimiz makine tahsili modeli, 6 farklı kirlilik parametresine nazaran regresyon gerçekleştirip gölün kirlilik haritalarını yüksek isabetle üretiyor.”

Balık Gölü’nün 1998’den beri Ramsar Kontratı kapsamında milletlerarası değere sahip sulak alan olarak korunduğunu ve memleketteki kuş tiplerinin yüzde 74’üne mesken sahipliği yaptığını vurgulayan Aptoula, “Modeli GTÜ olarak biz geliştirdik. 2017-2019 arasında gölden örnek yekuna ve tahlil etme vazifesini Sema öğretmen ve ekibi gerçekleştirdi.” haberini verdi.

Prof. Dr. Aptoula, etraf kirliliği ve etraf koşullarının en kolay halde bilinip denetim edileceği bu modelin çıktılarının “https://sites.google.com/view/waterqualitymap/” adresinden incelenebileceğini söz etti.