Türk Telekom Üst Başkanı (CEO) Ümit Önal, oturumda yaptığı konuşmada, Türk Telekom’un 180 yıllık bir maziye sahip olduğunu ve Türkiye’nin pek çok dönüşümüne tanıklık eden bir marka olduğunu söyledi.
Türk Telekom olarak 5G’ye ve 5G’nin de sonrasındaki yeni nesil teknolojilere odaklandıklarını lisana getiren Önal, son 10 yıldır Türkiye’nin fiberleşmesini ve internet penetrasyonunun da artırılmasını birebir halde önceliklediklerini kaydetti.
“Şebekelerimizi daima bir arada 5G’ye hazırlıyoruz”
Her şeyin kilit noktasında erişim ve muhabere prensiplerinin yattığını ve fiberin de bu muhaberenin temel yapı taşı olduğunu belirten Önal, “Mobil baz istasyonlarımızı sahibi olduğumuz fiberle birbirine bağlıyoruz ve Türkiye’nin alt yapısını da 5G’ye hazır hale getiriyoruz. Bir taraftan artık gündemimizde olan yapay zeka, makine öğrenmesi, otonom sistemler, artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik üzere yeni teknolojiler, bir taraftan da bunları tüm dünyayla bir arada Türkiye’nin de deneyimlemesi noktasında bir gündemimiz var. Turkcell ile birlikte şebeke testleri de yapıyoruz ve şebekelerimizi daima bir arada 5G’ye hazırlıyoruz.” diye konuştu.
Önal, Türkiye’nin fiberleşmesi kadar en değerli gündemlerden birinin de Türkiye’deki internet penetrasyonunun artırılması olduğunu söz ederek, “Çok kısa bir devir evvel, daha birkaç yıl evvel yüzde 50’lerin altında olan fiberleşme ve , ya da internetle tanışma diyelim, yüzde 57’lere geldi 2019 yıl sonu rakamlarına nazaran. O denli zannediyorum daima birlikte bu yıl yüzde 59-60’ları görerek kapattığımız bir yılı yaşayacağız. Doğal bu Türkiye için istediğimiz tablo değil. Daima birlikte en kısa devirde el birliğiyle tüm paydaşlarla birlikte bunu dünya standardı olan yüzde 70’ler ya da ortalaması en kötü olan yüzde 70’lere de bir formda çıkarmak üzere de bir gündemimiz var.” dedi.
“Evlere kapanma ve daha az dışarıda olma, toplumsallaşma gereksinimini da ortaya çıkarıyor”
Siber güvenlik konusundaki çalışmaları da anlatan Önal, “Türkiye’nin siber güvenliği noktasında yalnızca erişim hizmeti vermekle kalmayıp siber güvenlikte de bu verdiğimiz erişim sisteminin güvenliğini de tıpkı formda sağlayarak hizmetlerimize devam ediyoruz. Türkiye’nin verisi korumak tıpkı vakitte ulusal güvenlikle de ilgili bir başlık. Münasebetiyle bu noktada da data güvenliğini sağlamak üzere bir sorumluluk da alıyoruz.” diye konuştu.
Pandemi süreciyle dijital dünyadaki değişimlere değinen Önal, şunları kaydetti:
“5G, yapay zeka, akıllı kentler üzere bir kadro teknolojilerle aslında Türkiye’nin yarınlarını da şekillendirmeye çalışıyoruz. Olağan bu pandemi süreci münhasıran dijitalleşme sürecini hepimiz için biraz öne aldı. Hasebiyle meskenden çalışma, uzaktan eğitim, uzaktan alışveriş üzere hususlar artık hayatımızda çok daha fazla nokta tutuyor ve tutmaya da devam edecek. Bununla birlikte konutlara kapanma ve daha az dışarıda olma, toplumsallaşma gereksinimini da ortaya çıkarıyor. Online içtimaların yanında artık online cümbüş (entertainment) mevzuları da çok gündemimizde. Bütün bu perspektiflerden bakıldığında pandemi nedeniyle öne alınmış muhtaçlıklar ve dünyanın sanal gerçeklik, yapay zeka, artırılmış gerçeklik, nesnelerin interneti, 5G, fiber hem bütün dünyanın hem de kişiselde Türk Telekom’un odaklandığı bir alan.”
“Sağlık, güç ve eğitim bölümündeki dijital uygulamalar bir trend haline gelecek”
Ümit Önal, moderatör tarafından sorulan dijital dünyada erişim mealinde 10-20-30 yıl içinde neler yaşanabileceği cephesindeki soruya da karşılık verdi.
Tüm dünyayı tesiri altına alan pandemi sürecinin aslında bir ölçü teknolojiyle ilgili gereksinimleri, beklentileri ve çalışmaları öne çektiğine dikkati çeken Önal, “Başta sıhhat, güç ve eğitim bölümündeki dijital pratiklerin çok yakında bir trend haline geleceğini söyleyebiliriz. Elbette ki muhaberesi sağlamak ismine 5G’nin ve 5G ötesi teknolojilerin çok daha yaygın hale geleceğini ancak tekrar bunun omurgasının fiber üzerinden geçeceğini ısrarla tekrar hatırlatmak istiyorum.” tabirlerini kulandı.
Sıhhat bölümünün dünyanın bir numaralı konusu haline gelmesiyle bir arada uzaktan muayene yahut tanı hizmetlerinin de yaygınlaşabileceğine işaret eden Önal, “Kritik durumlar haricinde tahminen artık hastaneye gitmekten bahsetmeyeceğiz. Akıllı medikal cihazlar sayesinde tabiplerin gayrı bir kentten yahut devletlerden ameliyat gerçekleştireceğini görebileceğiz ki bu da fakat 5G ötesi teknolojileriyle mümkün.” değerlendirmesinde bulundu.
“Düzenleyici kuruluşlarla kol oyuncularının yakın iş birliği içerisinde olması önemli”
Türk Telekom’un son 15 yılda Türkiye’nin dijital dönüşümüne 16,6 milyar dolarlık yatırım yaptığını ve 310 bin kilometreye varan fiber ağı oluşturduğunu belirten Önal, “Dolayısıyla dünya ölçeklerine baktığımızda yatırım bölü gelir nispetleri yüzde 17-18’ler ortalamasında gezer. Türk Telekom’un 2020 yatırım/gelir ortalaması yüzde 21-22’ler nispetinde. Binaenaleyh Türkiye’nin yeni yenilikçi fikirlerinin gelişmesi noktasında da bir Türk Telekom’da var.” dedi.
Ümit Önal, dijitalleşme konusunda kamu ile şahsi bölüm iş birliğine yönelik ise şu değerlendirmede bulundu:
“Dijital dönüşümün sağlıklı ve süratli bir biçimde gerçekleşebilmesi için kamu tarafındaki düzenleyici kuruluşlarla kesim oyuncularının yakın iş birliği içerisinde olması kıymetli. Dijitalleşmenin önünü açan kural ve çerçevelere açık ve net formda belirlemesi de sürecin hızlanmasına açık ve net bir eği oluyor. Hakikaten geçtiğimiz günlerde maddeleşen dijital abonelik süreçleri bizim bütün kolun heyecanla beklediği ve dijitalleşme yolunda bize ivme kazandıracak kıymetli bir fırsattı.”
“Dijitalleşme Vodafone ve Vodafone Kümesi’nin bir numaralı stratejik önceliği”
Vodafone Türkiye Üst Başkanı (CEO) Colman Deegan ise dijitalleşmenin Vodafone ve Vodafone Kümesi’nin bir numaralı stratejik önceliği olduğuna dikkati çekerek, “Pandemi sürecinde şöyle bir değişim süreci yaşadık. Bizim dijitalleşme konusunda daha evvelki mottomuz evvel dijitaldi, pandemi sürecinde ise yalnızca dijital olarak değişti bu sloganımız. Bu bütün ticari faaliyetlerimizde, bütün art ofis faaliyetlerimizde, bütün iş yapış biçimlerimizde, operasyon ve çalışma halimizi büsbütün dijitale taşıdığımız, dijitale yönlendirdiğimiz manasına geliyor.” tabirlerini kullandı.
Türkiye’de dijitalleşme yolculuğuna 3-4 yıl evvel başladıklarını anımsatan Deegan, şu an Vodafone pratiğinin aylık 13 milyon kullanıcıya ulaştığını ve yaklaşık benzeri sayıda kullanıcının da da web sitesini ziyaret ettiğini kaydetti.
Türkiye dijitalleşme açısından epey gelişmiş bir devlet olduğunu belirten Deegan, “Buradaki müşterilerimiz dijitale çok yatkın ve bu noktada dijital hizmetlere çok büyük bir rağbet laf konusu. Türkiye’de dijitalleşme konusunda çok büyük bir fırsat var. Yalnızca Türkiye sonları içerisinde değil Türkiye birebir devranda sair devletlerde de dijitalleşmenin kıymetli bir destekçisi olabilir ve daima birlikte bu büyük fırsatı kıymetlendirebiliriz.” diye konuştu.
“Oyun ve e-ticaret koluna odaklanıyoruz”
Bu noktada ana iş faaliyetleri ötesinde de dijital çalışmalar yapmaya karar verdiklerini anlatan Deegan, şöyle devam etti:
“Bir ekip örnekleri paylaşmak istiyorum. Bunlardan birisi oyun kesimi. Türkiye’de oyun oynayan 30 milyon kişi var ve bu oyunlar çok geniş bir yelpazede konum alıyor. Gündelik olarak telefondan oynanabilen olağan oyunlardan daha sofistike, daha fazla bant genişliği isteyen, daha fazla internet gerektiren oyunlar da var. Pandemi sürecinde oyun oynayan kullanıcıların artığını gördük. Oyun oynayanların yüzde 70 arttığını gördük ve gitgide önümüzdeki devirde de oyuna olan ilginin artacağını görüyoruz.
2. odaklanmak istediğimi alan ise e-ticaret sahası. Sahip olduğumuz geniş müşteri tabanını kullanarak e-ticaret ortamında güçlü biçimde var olmak istiyoruz. Büyümek istediğimiz alanalar bunlar ve pazarda da büyük bir mevcudiyete ve markaya sahibiz. Bu sahalarda da giderek büyüyeceğimizden ve Türkiye’nin dijitalleşmesinde ve Türkiye’deki işletmelerin dijitalleşmesinde şirket olarak büyük bir rol oynayacağımıza inanıyorum.”
“Pandemi dijitalleşmeyi ön plana çıkardı”
Deegan, pandemi sürecinin dijitalleşmeyi ön plana çıkardığını ve şu an içinde bulunduğumuz ortamda 10,20 ya da 30 yıl sonrasını kestirim etmekten ziyade gelecek 10 günü bile ön görmenin çok güç olduğunu lisana getirdi.
Bilhassa sıhhat tarafında ortaya çıkabilecek pratiklerin çok net halde giderek artan bir trend haline geleceği ön görüsünü paylaşan Deegan, “Dijitalleşme cephesindeki çalışmaların her geçen gün daha da artacağını ve bu noktada bugün hayalini kuramadığımız gelişmelerin gelecekte giderek yaygınlaşarak hayatımıza girebileceğini söyleyebiliriz. İçinde bulunduğumuz bu süreçte bu trendler tahminen 2-3 kat ivmelendi. Örnek verecek olursa şu an yaptığımız üzere içtimalar, online içtimalar, iş birlikleri bütün bunlar geçmişte hayalken bugün gerçek oldu. Bunu gerçek kılan da teknoloji. Şu an ivme kazandığını gördüğümüz sahalar muhtemelen 3-4 yıl öne geldi ve bu trendler önümüzdeki devirde de giderek artacak.” dedi.
“Dijitalleşmede devletin çok temel bir rolü var”
Colman Deegan, dijitalleşmede devletin rolüne ve kişisel kesimle iş birliği konusuna da değindi.
Dijitalleşmede devletin çok temel bir rolü olduğunu vurgulayan Deegan, “Hem bunu tatbike döken merci olarak hem de bu hususla ilgili düzenlemeleri yapan merci olarak çok değerli fonksiyona sahip devlet. Regülasyonların yarışmaya nazaran ve tüketicilerin daha fazla seçeneğe ulaşabileceği formda tasarlanması çok kıymetli. Telekom dalına bakacak olursak bu regülasyonların çok düzgün bir halde hayata geçtiğini görüyoruz. Velev yarışmaya müsaade veren bu regülasyonların olması daha fazla seçeneğe sahip olmasını sağlıyor tüketicilerin fakat anlaşılan bir noktada bu regülasyonların aslında çoka kaçtığını da söyleyebiliriz. Bunun istikrarını çok uygun tutturmak gerekiyor ki bir yandan yarışma korunurken sair yandan da oyuncuların yatırım yapma kabiliyetlerini sınırlanmaması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Hayat Konuta Sığar pratiği kamu ve kişisel dal iş birliğiyle geliştirildi”
Deegan, kamu kişisel iş birliğiyle hayata geçen pek çok teşebbüs olduğunu belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Devletin aslında buradaki destekleyici hali vatandaşların da daha fazla dijitalleşmeye ayak uydurmasını, bu hizmetleri kullanmasını sağlıyor. Kamu şahsi iş birliği çalışması sonrasında ortaya konan çalışmalara örnek verecek olursak Sıhhat Bakanlığı’nın ‘Hayat Konuta Sığar’ pratiği kamu ve kişisel bölüm iş birliğiyle geliştirildi. Birinci baştaki gelişim aşaması operatörler tarafından yürütüldükten sonra bakanlığa devredildi tatbik. İçinde bulunduğumuz süreçte de mahsusen ekonomik toparlanma sürecinde kamu ve şahsi dalın birlikte çalışmasının çok kıymetli olduğunu ve bu sayede çok fazla fırsatlar yaşayabileceğimizi düşünüyorum.”
