Hikmet Kiler Fen Lisesi öğrencisi Yaren İbiş, eğitim gördüğü Bitlis Bilim ve Sanat Merkezi’nde misyonlu Fen Bilimleri öğretmeni Yusuf Demirkol ile “Hareketli Yaşa Enerjin Tükenmesin” isimli proje hazırladı.
İbiş, 4 ay süren çalışma sonucu sandalye, dinamo, transmisyon mili, motor paneli, kayış, akü ve pedal kullanarak hareket gücünü elektrik gücüne dönüştürebilecek sistemi tasarladı.
Hazırladığı sistemi sandalyeye monte eden İbiş, hem oturduğu yerde pedal çevirerek spor yapıyor hem de hareket gücünden elektrik üretiyor.
Katıldığı TÜBİTAK Van Bölge Finali’nde birincilik elde eden İbiş, bu projeyle elektrikte de tasarruf sağladı.
İbiş, hazırladıkları proje kapsamında pedal çevrildikçe sisteme hareket gücünün aktarıldığını söyledi.
“Pedal çevirirken güç harcıyoruz. Bunu da öbür bir güce dönüştürebilir miyiz diye düşündük.” diyen İbiş, şöyle devam etti:
“Doğada güç yok olmuyor. Dinamo aracılığıyla hareket gücünü elektrik gücüne dönüştürdük. Pedal çevirme suratına nazaran yaklaşık 15-20 volt elektrik gücü üretebildik fakat USB’de 5 voltluk güç çıkışı sağladık. Bu da telefon ve tabletleri şarj etmek için kafidir.”
Sistemin geliştirilerek daha büyük sistemlerde kullanılabileceğini kaydeden İbiş, spor salonlarının elektrik sarfiyatının bu yolla giderilerek faturalarda tasarruf sağlanabileceğini aktardı.
İbiş, spora teşvik etmek de istediklerini belirterek, “Projemizde asıl hedefimiz elektrik üretmek olsa da spor yapmaya vakit olmayan bireylerin oturdukları yerde güç harcayarak spor yapmaları da kıymetli bir kazanım olmuştur.” dedi.
Istikrarsız kalori alımı ve fizikî aktivite yetersizliğinden ötürü ülkede ve dünyada son yıllarda obetizenin gitgide arttığını vurgulayan İbiş, şunları söyledi:
“Projemizde buna tahlil aradık. Oturduğumuz yerde hem pedal çevirerek güç harcadık hem de bu güçle elektrik gücü ürettik. Beşerler boş vakitlerinde yahut balkonlarında çaylarını yudumlarken bile oturdukları yerde pedal çevirebilirler. Pedal çevirirken hareket gücü harcayarak ürettikleri elektrik gücüyle telefonlarını, tabletlerini ve aygıtlarını şarj edebilirler. Projemiz yalnızca gösterim emelli lakin daha ergonomik bir tasarım haline getirilebilir. Büyük firmaların dayanağını alabilirsek kol pedalı da eklenebilir. Bugüne kadar takviyelerini esirgemeyen Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Ekrem Oruk ve öğretmenlerimize teşekkür ediyorum.”
“Her yıl ödüllerle dönüyoruz”
Bilim ve Sanat Merkezi Müdürü Ekrem Oruk ise yaratıcı bir proje olmasından ötürü öğrenci ve öğretmenle fikir alışverişinde bulunduklarını belirterek, araştırmalar doğrultusunda ilerlediklerini aktardı.
Hazırladıkları bu projeyle katıldıkları TÜBİTAK Van Bölge Yarışı’ndan birincilikle dönmenin memnunluğunu yaşadıklarını vurgulayan Oruk, şunları kaydetti:
“Öğretmenimiz ve öğrencimizin aldığı dereceyle Türkiye finaline gitmeye hak kazandı. Kendilerine teşekkür ediyorum. Kurum olarak öğrencilerimizin bu şekil projelerini önemli manada destekliyoruz. Gayemiz öğrencilerimizin yaratıcı ve yeni buluşlar ortaya koyan bireyler olarak yetişmelerini sağlamak. Bu doğrultuda öğrencilerimize her türlü takviyesi vermeye çalışıyoruz. Bunun meyvelerini almaya başladık. 3 yıldır nizamlı olarak TÜBİTAK’a projeler gönderiyoruz ve her yıl ödüllerle dönüyoruz. TEKNOFEST’e de hazırlanıyoruz.”
