AYSEL YÜCEL
Otomotivde ihracat siparişleri artışa geçti, üretim hızlandı. Birçok firmanın talebe yetişmek için maksimum tempoda üretim yaptığına dikkat çeken OSD Başkanı Haydar Yenigün, son çeyrekte kapasite kullanım oranlarının oldukça yüksek olacağını vurguladı.
Hatırlanacağı gibi, sektör ihracatı eylülde pandemi sonrası en yüksek performansı göstererek, ağustos ayına göre yüzde 68,7’lik artışla 2 milyar 605 milyon 33 bin dolara yükseldi, geçen yılın eylül ayına oranla da yüzde 0,5 artış kaydetti. İç pazarın ardından ihracatın da yükselişe geçmesi üretimi hızlandırdı. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) verilerine göre; eylül ayında otomotiv sanayisinin toplam üretimi geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 4 artarak, 142 bin 129 adet oldu. Yılın ilk 9 ayında toplam üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19 azalarak 854 bin 227 adet, otomobil üretimi yüzde 18 azalarak 575 bin 761 adet oldu. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 878 bin 163 adet olarak gerçekleşti.
Eylül rakamları beklentileri artırdı
OSD Başkanı Haydar Yenigün, salgına karşı gerekli tüm önlemleri alarak üretime devam ettiklerini ve ağustos ayının sonundan itibaren yüksek tempolu bir çalışmaya geçtiklerini hatırlatarak, “2017 yılındaki iyi dönemlerimizin henüz gerisinde olsak da yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen eylül gerçekten umut verici bir aydı. Temmuzdaki öngörümüz ile ekimdeki öngörümüz hem ihracat hem de üretim açısından daha olumlu. Bunun daha da iyi olacağına inanıyorum” diye konuştu.
“Avrupa’dan gelen haberler fena değil”
Birçok otomotiv fabrikasının talebe yetişmek için maksimum tempoda üretim yaptığını belirten Yenigün, “Önümüzdeki dönemde vardiyalarımızı ve tedarik planlarımızı buna göre ayarladık. Satışların nasıl gideceğini tam öngöremiyoruz ama olumlu olacağına inanıyorum. İhracattan da iyi rakamlar gelecek ve dolayısıyla son çeyrekle ilgili olumlu rakamlar göreceğimize inanıyoruz. Kapasite kullanım oranları da son 3 ayda oldukça yukarıda olacak. Avrupa’dan gelen haberler fena değil. Yılın ilk başında ortalamada yüzde 26-27 civarında düşeceği söylenen otomotiv sektörü hem ACEA’nın hem de firmaların yaptığı benzer açıklamalarla bugün 16 ila 20 arasında düşeceğini gösteriyor yıl sonu rakamları itibariyle. Bundan da bizler tabii olumlu etkileneceğiz” açıklamasını yaptı.
İç pazarda geçen yıl 479 bin adetlik otomobil ve hafif ticari araç satışı yapıldığını hatırlatan Yenigün, bu yılın sonunda ise 700-750 bin adetlik pazar beklentileri olduğunu söyledi. Yenigün, “Hala 1 milyon adetli yılların gerisinde olsak da kötü bir ekonomi ve salgın olan bir yıl için bence çok çok iyi bir rakam bu. Önümüzdeki kasım ve aralık ayı çok çok şok etkisi yaratacak bir şey olmazsa yılın sonu beklentilerle bağlantılı olarak iyi geçecek diye varsayıyoruz” dedi. Yenigün, 2021’in pandemi yılı olmaya devam edeceğini öngördüklerini belirterek, planlamalarını buna göre yaptıklarını söyledi.
“Kısa süreli teşvik önümüzü açmaz”
Eylülde devreye giren ÖTV düzenlemesine yönelik de değerlendirme yapan Yenigün, şöyle konuştu: “Devletin burada amacı yerli üretimi teşvik etmek, ithalatı azaltmak. Bazı düşük segmentli yerli araçlara olumlu etkisi oldu. Ancak, otomotiv sanayisi yıl içerisinde birkaç vergi ve teşvik düzenlemesi yapılarak önü açılacak bir sektör değil. Bizim sac teminimiz bile 6 ay ve dünya fiyatlarıyla yaptığımız tartışmalarla geçiyor. Bakış açısının uzun vadeli olarak yapılması gerekli. Kurdaki artışla girdi maliyetleri açısından da fiyatlar yükseleceği için baremler yine yakın zamanda anlamsız hale gelecek. Doğrudan aracın satışından elde edilen bir vergi değil de toplam bir vergi sistemindeki farklı bakış açısı gerekli. Dünyaya parmak ısırtan bir sektörümüz var. Daha iyisini yapabiliriz.”
Sektörde istihdam yüzde 4 arttı
Haydar Yenigün, pandemi sonrası otomotivde personel çıkarmadıklarını hatta istihdamı yüzde 4 oranında artırdıklarına dikkat çekti. Yeni devreye giren projelerin yanı sıra pandemi konularında hijyen, filyasyon, önlem çalışmaları için ek istihdam yapılması bu artışta etkili oldu.
Batarya için iki önemli adım
Ana sanayi olarak geleceğin elektrikli ve otonom araç teknolojilerine hazır olduklarını hatta yön verdiklerini belirten Yenigün, “Tedarik sanayisinin de ciddi bir motivasyonu var orada. Özellikle batarya teknolojileri ve batarya teknolojilerinin yazılımları noktasında ciddi iştah var. Bir firmamız bataryanın Türkiye’de üretilmesiyle ilgili çalışmaya başladı. Başka bir firma bu sistemlerin yazılımlarıyla ilgili çalışmaya başladı” diye konuştu.
Kg başına ihracat, 10 $’ı aştı
Yenigün, 2019’da kg başına ihracat değerinin 9,37 olduğunu hatırlatarak, “Bu rakam 2020’de ana sanayi için 10 doların üzerine çıktı. Toplam sanayideki rakam değişmedi çünkü tedarik sanayii aynı kaldı. Bu kadar sıkıntılı bir süreçte bu rakamı yükseltiyor olmamız çok çok önemli bir başarı” dedi.
