Teknolojinin son harikası olan ve tüm dünyanın konuştuğu Metaverse evreni, sosyal medya devi olan Mark Zuckerberg’in Facebook’un ana marka ismini Meta olarak değiştirmesinden Türkiye’de yaşayan bir üniversite öğrencisinin ya da beyaz yakalının partilediği geniş bir alana yayılarak herkesi heyecanlandıran bir yer haline dönüştü.
Metaverse evreni tüm dünyayı etkisi altına alırken birçok insan, geleceğin tamamen Metaverse’te yaşanacağını öngörerek maddi ve manevi büyük adımlar attı. Büyük markalar, yatırımcılar, sanatçılar ve daha birçok kişi geleceğin teknolojisinden mahrum kalmaktan korkarcasına bir anda Metaverse evrenine dalarak birçok ilke imza attı.
Mesela Türkiye’den bir siyasi parti bile Metaverse’te miting düzenlemişti.
Deva Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Twitter’dan duyurduğu gönderisinde Decentranland Metaverse evreninde Devaverse adı altında ilk siyasi parti mitingi düzenlemişti.
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, eğitimde Metaverse dönemine geçileceğini duyurmuştu.
Dünyanın Metaverse evreninde hızla gelişim gösterdiğini vurgulayan Bakan Mahmut Özer; artırılmış sanal gerçeklikle ilgili alt yapıyı kurma geliştirme, dijital içerikler oluşturma ile ilgili çalışmaları yoğunlaştırdıklarını ve eğitim için de Metaverse ile ilgili çalışmaların başladığını ve devam ettiğini duyurmuştu.
Kalben “Eski Dünyanın Yangını” adlı albüm tanıtımını Metaverse evreninde gerçekleştirmişti.
Hatta dünyaca ünlü The Weekend, Travis Scott, Ariana Grande, Justin Bieber gibi ünlüler de bu furyaya katılan sanatçılar arasında yerini almışlardı.
Birçok giyim markası, Metaverse evreninde mağazalar açıp defileler gerçekleştirmişti.
LC Waikiki, Metaverse evreninde bir mağaza açarken Kiğılı ise dünyanın ilk holografik NFT defilesini yaparak kıyafetlerini Metaverse evreninde satışa çıkarmıştı.
Hatta ve hatta Türkiye’nin birçok yerinde bulunan Metaverse arsaları, parsel parsel birçok insan tarafından satın alınmıştı.
Satışa çıkarılan Metaverse arsalarına Türkiye’den büyük bir ilgi gösterildi ve dünya üzerinde en çok arsa satın alınan yerlerden biri haline geldik.
Zuckerberg ise Meta’da 2030 yılına kadar 1 milyar kullanıcı, 2022’nin sonuna kadar ise Horizon Worlds’te 500 bin kullanıcı olacağını öngörüyordu.
Zuckerberg, Meta’dan öylesine emindi ki 2022’nin sonunda Metaverse’ün merkezi Horizon Worlds’te 500 bin, 2030’da ise 1 milyar kullanıcı hedefine sıkıca sarıldı. Ancak gidişat hiç istenilen gibi değildi. Meta’nın kendi Metaverse’ü Horizon Worlds’teki aylık aktif kullanıcı sayı hedefi sessizce 280 bine indirildi. Bu hedefte aşağıda kalarak sisteme giren kullanıcı sayısının 200 binde kaldığı ortaya çıktı. Sızan şirket içi yazışmalar ise bu kullanıcıların sisteme bir kez girdikten sonra bir daha geri dönmediklerini açığa çıkardı.
Arka arkaya yaşanan bu düşüş Meta’nın hissedarlarını oldukça huzursuz etmeye başladı. Hissedarlar, Zuckerberg’e açık bir mektup yazarak yatırımları azaltıp sakin olması gerektiğini belirtirken, Mark Zuckerberg bu gelişmelere aldırmadan 2023’te de zararların yaşanabileceğinin ancak daha fazla(!) yatırım yapılacağının, hedefin ise 2030 olduğu konusunda ısrarcı davranmaya devam etti.
Ancak Meta’da büyük bir düşüş meydana geldi.
Bunların yanı sıra geçtiğimiz günlerde de çeyrek kazanç raporunu açıklayan Meta, beklenilen kazancı elde edemedi ve gelirlerinin 3. çeyrekte bir önceki çeyreğe oranla %4 düştüğünü gördü. Meta’nın hisselerinde düşüşler yaşanırken, şirketin VR(sanal gerçeklik gözlükleri) üreten ve Metaverse yatırımlarıyla bilinen Reality Labs firmasının da ilk üç çeyrekteki toplam zararı 9.4 milyar dolar olarak açıklandı.
Olumsuz gidişatın farkına varmaya başlayan ve bu düşüşe dayanamayan Zuckerberg ise geçtiğimiz günlerde Meta ekibini %13 oranında küçültme kararı alarak 11.000’den fazla çalışanını işten çıkardı.
Metaverse’ten uzaklaşanların ise bazı sebepleri şunlardı:
İçinde işten eğlenceye, sanattan terapiye kadar geniş bir perspektif sunan ve geleceğin sadece orada yaşanacağını öngören -bu belki de sadece Mark Zuckerberg’in hayaliydi- Meta’da büyük düşüler yaşandı. Herkesin bir hayli yakından takip ettiği bu evren, kullanıcı sayısındaki azalma, şirket içerisinde yaşanan maddi-manevi zararlar ile dikkatleri iyice üzerine çekti. Bunun nedenleri ise;
- Kullanıcılar, yatırımcılar ve Metaverse meraklıları Horizon Worlds’e sanal gerçeklik gözlükleri ile erişebiliyor. Bu gözlükleri satın almanın maliyeti ise bir hayli yüklü olunca da kullanıcı düşüşü gözle görülür bir hal alıyor.
- Metaverse evreninin grafik dünyasının eski video oyunlarını andırdığı ve ilkel gözüktüğü için birçok kullancıyı bu platformdan uzaklaştırdığı düşünülüyor.
- Yeni girilen bu evrende çok seçenek olmaması, yapılacakların kısıtlı olması da kullanıcıları bu evrenden geri tutan nedenlerden biri olarak görülüyor. Bunlara ek olarak kötücül davranışlara -Güney Kore’de yaşanan, Metaverse evreninde cinsel istismar olayı gibi- yasal sınırlar getirilmesi de birçok kullanıcıyı Metaverse evrenine girmekten alıkoyduğu düşünülüyor.
- Meta evrenindeki avatarların belden aşağılarının olmaması da kullanıcılara “inandırıcı” gelmemekte ve evrenden uzaklaştıran nedenlerden biri olarak görülmekte.
Her şeye rağmen Mark Zuckerberg 2030 yılında bizi bekliyor.
Yukarıda bahsettiklerimiz bir yana kullanıcıların büyük heyecanlar ile kendilerini bir anda buldukları Metaverse evreni artık kimseye o kadar da heyecan verici ve çekici gelmiyor. Aynı zamanda yaşanan düşüşler de herkesi adım atarken tetikte bırakıyor. Verilere göre ise Google Trendler’de 2022’nin başından beri kullanıcıların Metaverse’ü aratma eğilimi de gün geçtikçe düşüş yaşıyor.
Mark Zuckerberg ise kullanıcıların, yatırımcıların, eleştirmenlerin hatta şirket çalışanlarının aksine Metaverse’ün internetin geleceği olacağı, 2030 yılında bu evrende aktif olarak bir milyar kullanıcının olacağı ve gerçekliğimizin, hayatımızın Metaverse çerçevesi etrafından döneceği konusunda ısrarcı. O zaman 2030 yılında görüşmek üzere…
- Kaynaklar: The Wall Street Journal , Bloomberg
