Kontrolsüz yapay zekâ beklentiyi yükseltiyor

Yapay zekâ derin öğrenme yeteneği sayesinde son 10 yılda hayatımızın her alanında yer almaya başladı.  Geleceğin dünyasını süratle şekillendirmeye başlayan yapay zekâ ile pek çok vazifesi otomatik hâle getirmek ve maliyet azaltmak isteyen şirketler için AI sistemleri göz kamaştırıyor. Şimdi yeni sayılabilecek bu sistemlere fazla inanç şirketler açısından kimi problemlere da yol açabiliyor. Örnek vermek gerekirse, medyada ajanslardan geçilen haberleri otomatik olarak alarak yayına ekleyen, editoryal süreci otomatikleştiren sistemler pek çok yayın kuruluşunda kullanılmaya başlandı. Tam manasıyla eksiksiz olmayan lisan sürece sistemlerini kullanan bu uygulamalarda AI’yi kontrolsüz bırakmak çıkan haberlerde yazım ve çeviri sorunları yaşanmasına neden oldu.

Başka yandan işe alım süreçlerinde kullanılan yapay zekânın da bayan ve azınlık kökeni olan bireylerle ilgili yanlış kararlar verdiği yaşanan öteki aksaklıklardan. Hatta daha evvel yüz tanıma sistemlerinde yaşanan sorunlar nedeniyle pek çok ülkede bu sistemin kolluk kuvvetlerince kullanılması yasaklandı.

Bu üzere sorunlar, derin öğrenme modellerinin karmaşıklığı nedeniyle hala aktüel riskler olduğundan otonom araçları şimdi sokaklarda göremiyoruz. En ufak kusurun insan hayatına mâl olabileceği şoförsüz araçların hayal edilen performans ile inançlı bir formda sokaklarda dolaşması için çok ayrıntılı çalışmalar ve binlerce deneme yapılıyor. 

Şu an için kontrollü derin öğrenme kullanılan bu sistemlerin yanı sıra gelecek, kontrolsüz derin öğrenmenin de ilgi göreceğinin sinyallerini veriyor. Günümüzde pek çok AI yazılımı, insanların evvelce tanımladığı data kümelerinden öğreniyor. Kontrolsüz öğrenme yani insan tarafından belirlenmeyen datalardan öğrenen yapay zekânın ise daha süratli ve geniş kapsamlı öğrenme gerçekleştireceği bilindiğinden bu modelin giderek daha fazla ilgi görmesi bekleniyor. En yalın anlatımla bunu şöyle düşünebiliriz; kontrolle öğrenme bir çocuğun okulda derste öğretmen denetiminde aldığı eğitimse, kontrolsüz öğrenme birebir çocuğun günlük hayatı içerisinde öğrendiği hayata dair tüm bilgilerdir. Münasebetiyle kontrolsüz öğrenme süratli ve doğal öğrenmenin önünü açabilir. Buradaki asıl sorun klavuzun karga olması durumunda yaşanacaklar üzere görünüyor.

Türk tabipler bıçaksız müdahaleyi anlatacak

Beyin damar tıkanmaları yahut kanamalarına bağlı inme, felç olarak bilinen hastalıkların tedavisinde kafatası açılmadan bıçaksız müdahale imkânı sunan “Girişimsel Nöroradyoloji” (Nöroendovasküler Cerrahi) alanındaki son gelişmeler memleketler arası olarak düzenlenen World Live Neurovascular Conference (WLNC – Dünya Canlı  Nörovasküler Konferansı) toplantısında anlatılacak. Girişimsel Nöroradyoloji alanında öne çıkan Türk tabipleri Prof. Dr. Işıl Saatçi, Prof. Dr. Saruhan Çekirge, Prof. Dr. Civan Işlak, Prof. Dr. Naci Koçer ve Prof. Dr. Osman Kızılkılıç, ABD, Çin, Fransa, Arjantin’den hekimlerle birlikte geliştirdikleri ve tıp literatürüne giren tedavi yollarını anlatacakları kongre, global salgın nedeniyle 23-24 Ekim 2020 tarihlerinde online olarak düzenlenecek. Kongrede, kasık damarından girilerek yapılan endovasküler (kapalı) beyin ameliyatları iştirakçiler tarafından canlı olarak izleyebilecek.

Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73