Evlat ve genç içerik üreticilerinin bu mesleği hem ruh hem bedenen sağlıklı bir biçimde sürdürebilmesi için bu bahisle ilgili kuralların, çeşitli kanunların ve mevzuatların belirlenmesi gerektiğini belirten eksperler, ebeveynlerin evlatları gerçek yönlendirmesi gerektiği ikazını yaptı.
Evlat ve gençler üzerine yaptığı araştırmalarla tanınan sosyolog müellif Erol Erdoğan, yaptığı açıklamada, internet ve dijital mecralarla ilgili yetişkinlerden daha çok evlat ve gençlerin haberli olduğu anlattı.
Bu yaş kümesindekilerin “Youtuberlık” üzere hobilerle uğraşmasının çok doğal olduğunu söz eden Erdoğan, “Bence bu süreci külliyen yasaklayacak formüllerden fazla güzelleştirilmesini sağlamak, mevzuatını oluşturmak ve çok geç kalmadan bir meslek olarak tarifi sağlamak gerekir. Prensip, kültür ve ahlakını belirlemek daha gerçek olacaktır.” dedi.
Erdoğan, son 20-30 yıldır oluşan mesleklerin akabinde mevzuatlarının geldiğini, “Youtuberlık mesleğinin” de buna misal olduğunu lisana getirerek, bu sahada sivil topluluk kuruluşlarının kurulmasının çok yararlı olacağını belirtti.
Muhabere Fakültelerinin yeni medya kısımlarına bu ortamda hizmetler düştüğünü lisana getiren Erdoğan, şunları kaydetti.
“Dijital kültürü, basın meslek unsurları ve muhabere prensipleri çerçevesinde Youtuberlık konusunda birtakım pratiklerin yapılması gerekiyor. Böylece ortaya çıkan gençlerin eforu güzel bir sahaya kanalize edilmiş olur. Hem Türkiye hem de gençler için yararlı hale getirilmiş olur. ‘Bu ortamda hukuk gerekmez, ahlak gerekmez, burası mevzuatın dışında’ gibi bir mantıkla algılandığı için burada her şeyin mümkün olduğu kanısına varılıyor. Sanal yerkürede ‘Yalan olabilir, montaj mümkündür, düzmece hesap kullanabilirsin, trollük yapabilirsin’ üzere anlaşılıyor. Meğer kültür ve ahlak olarak tüm topluluk ve dijital kullanıcılar açısından bazı unsur ve kuralların benimsenmesi gerekir. İnternet mecrası ve dijital yerler bizim gerçek hayatımızın bir modülüdür. Muhakkak sıradan hayatta bizi bağlayan bedeller ve prensiplerin sanal yerkürede da bizi bağlaması gerekir. Topluluk olarak bunu kabul edersek daha ziyade otokontrol ve ilmî prensipler devreye girecektir. Böylelikle düzgünleşme daha süratli formda sağlanacaktır. Youtuberlık mesleği, evlat ve gençlerin kendilerini söz etmesi, asrî yerkürede yeni bir meşgale ve hobi manasında değerli ama bunu düzgünleştirici, gerçek taraflara kanalize edici bir tekniğin ve siyasetin yürütülmesi gerekir.”
“Youtuberlığı elinden alınmış ya da binlerce takipçili hesabı kaldırılmış bir evlat ya da genç ruhsal meselelere yakalanabiliyor. Adeta elinden oyuncağı alınmış biri üzere kendini hissediyor.” diyen Erdoğan, bu hususta ailelerin ve etrafın dikkatli hareket etmesi gerektiğini vurguladı.
Erdoğan, “Zaten o gencin Youtuberlık mesleği elinden alınmasa bile, ahlaki çizgileri net olmayan, mevzuatı net olmayan, kültürü ve geleneği oluşturulmamış bir meslek ruhsal ve sosyolojik sorun olarak devam ediyor. Burada aslında topluluk ve birey açısından bir sorun var.” değerlendirmesini yaptı.
Başakşehir Belediyesi’nde “Youtube Akademi” ismiyle bir çalışma yapıldığını, bu alanda eğitimler verildiğini tabir eden Erdoğan, bunun ulusal siyaset haline dönüştürülmesi gerektiğini kaydetti.
Nitelikli takipçi
“Şehir Mahzur Tanımaz” adlı kanalıyla Türkiye’nin görme engelli “ilk” YouTuber’ı olan 27 yaşındaki Yunus Emre Polat ise içtimaî mecralarda bu çeşit mesleklerin Türkiye’de gelişme aşamasında olduğunu söyledi.
Polat, köyde büyüyen evladın kente giden tek vasıta olan otobüsün şoförü olma hayalini taşıdığını, rol model olarak onu benimsediğini söz ederek, “Şehirlerde yerküreye ulaşan vasıtamız internet olduğu için evlat ve gençlerin önündeki tek örnek internetteki kimseler oluyor. Evlatları ellerine verilen tabletlerde, blogger, Youtuber ve fenomen diye tabir ettiğimiz insanlar mevcut. Evladın önündeki rol modeller, bu mesleklerden oluyor.” sözlerini kullandı.
Koronavirüs sürecinde münasebetlerinin zayıflamasının evlatları sanal yerküreye ve dijital arkadaşlıklara yönlendirdiğini lisana getiren Polat, Youtuberlık mesleğini yapan şahısların her haliyle rol model olması gerektiğini bildirdi.
Polat, sanal aleme kendisini kaptıran kimselerin gerçek hayattaki kolay süreçleri yaparken bile zorlandığına şahit olduğunu lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Ben kendi adıma nitelikli takipçi taraftarıyım. ‘Onlarla bağ kurabiliyor muyum, onların durumlarından haberdar mıyım?’ diye kendime soruyorum. Evvelce tanınan kültür ses sanatkarlarından oluşuyordu. Ünlü olmak için Unkapanı’ndaki plakçılar çarşısında kaset yapmak gerekiyordu. Şimdilerde dijital medya ile bir arada becerilerini göstermek ön plana çıktı. Artık takipçisi olana tanınan olarak bakarken geçmişte meskeninde oyun konsolu ya da atarisi olan evlat ve gençler ilgi görüyordu. Youtuberlık mesleğinden natürel ki para ya da şöhret kazanılıyor lakin bir mühendislik ya da doktorluk üzere de değil. Evlat ya da gençler buna karşın bu mesleği benimsiyorsa üniversitelerin yeni medya kısımlarını okusunlar. Akademik yerkürede unvana ya da eğitime kavuşsunlar.”
Engellilerin içtimaî medyada seslerini duyurmaya çalıştığını, bu yolda medyalar çekmeye çalıştıklarını anımsatan Polat, ilkokul çağına gelmemiş evlatlarını maddi ve manevi getiri için Youtube’ta görüntü çekmesinin sakıncalı olduğunu belirtti.
Polat, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Çocuk kanallarının kimileri artık Youtube tarafından kapatılıyor. Velev bu mecranın bir bayan başkanının evlatlarına Youtube medyaları izlettirmediğine yönelik haberleri de okuduk. Buralarda çok ziyade vakit geçirmek çocuklarda toplumsal tasayı da artıyor. Bundan ötürü yeni sistemde ebeveyne evlatların hangi medyaları izlemesi gerektiği, bunun izlenme vadesi ve gayri etmenlerle bilgilendirici filtreler yan alıyor. Evlatlara, kimi medyaların kurgu olduğunu, seri ve film üzere bazen yaşanmamış hadiseleri aktarabildiğini anlatmak gerekiyor. Zira evlatlar medyalarda izledikleri her şeyi gerçek sanarak, meskende denemeye çalışıyorlar. Âlâ bir ebeveynin tıpkı devranda düzgün birer dijital rehber olması gerekiyor.”
