Bu mevzuda yapılan son araştırma, idmanın karaciğerde tetiklediği az bilinen bir proteinin beyni gençleştirip canlandırdığını ortaya koydu.
ABD’nin San Francisco kentindeki California Üniversitesi’nde yapılan araştırmada, antrenman yapan yaşlı fareler ile hareketsiz fareler ortasındaki farklar incelendi.
Idman yapan yaşlı farelerde karaciğer tarafından üretilen bir enzimin daha fazla olduğu görüldü.
Gpld1 adlı bu enzim ile beynin bilişsel işlevleri ortasında irtibat olduğu biliniyor.
Araştırmacılar, insanların kan örneklerini inceleyerek tıpkı sonucun onlarda da geçerli olduğunu gördü. Yani sağlıklı ve fizikî olarak etkin yaşlılarda bu enzim oranı hareketsiz olanlara kıyasla daha yüksek.
Araştırmanın sonuçları Science mecmuasında yayımlandı.
Araştırmada daha sonra bir adım daha atılarak öteki araştırmalara bahis olan ve genç ve sağlıklı farelerin kanının yaşlı farelere enjekte edilmesiyle onların gençleştirilmesini sağlayan çalışmalar tekrarlandı.
Antrenman yapan farelerin kanından alınan plazma, hareketsiz farelere enjekte edilip Gpld1 enzim düzeyleri yükseltildiğinde, beklendiği üzere, idman alışkanlıklarında rastgele bir değişim olmadığı halde bilişsel işlevlerinin geliştiği görüldü.
Testin bir öbür kademesinde da farelerin karaciğerlerinin genetik yapısı değiştirilerek daha fazla enzim üretmeleri sağlanıp hafıza ve bilişsel işlevleri teste tabi tutuldu.
Sonuç epeyce çarpıcıydı. Üç hafta içinde, altı haftalık tertipli antrenman durumundakine benzeri sonuçlar elde edilmiş, beynin hafıza işleyişini denetim eden hipokampus kısmında yeni hudut hücreleri üremeye başlamıştı.
California Üniversitesi’nde anatomi uzmanı Profesör Saul Villeda, araştırmaya ilgili basın açıklamasında, “Bu bilgileri gördüğümde ağzım açık kaldı. Doğrusu, idmanın beyin üzerinde bu kadar faydasını gösteren bir tek molekül bulmayı başaracağımı sanmıyordum” dedi.
Bu sonuçların insanlara tam olarak ne formda uygulanabileceğine dair daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtiliyor. Fakat bu datalar, zayıf ve yaşlı bireylerin yahut antrenman yapamayacak durumda olanların da, antrenmanın sağlıklı bir beyin için sunduğu avantajlardan yararlanması açısından değerli görülüyor.
Villeda, “Egzersizin beyne faydasına muadil bir fayda sağlayacak bir ilaç olsaydı herkes o ilacı almak isterdi. Bizim araştırmamız da bu faydaların en azından bir kısmının bir gün hap halinde sunulabileceğine işaret ediyor” dedi.
